به گزارش خبرنگار بخش کتاب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، احمد جلالی - رئیس پیشین کتابخانه مجلس شورای اسلامی - در این مراسم در سخنانی با ارائه گزارشی از وضعیت این مکان در دوران تصدی خویش و اقدامات انجام‌شده، توضیح داد: وقتی آقای لاریجانی هفته گذشته خبر انتخاب شایسته آقای جعفریان را در این مسؤولیت به من دادند، شادمان شدم و احساس کردم شخصیتی که انتخاب شده، برای جایی است که می‌باید انتخاب می‌شد.
نام او برای همه اهل کتاب و مراجعان محقق کتابخانه شناخته شده است. تنها در همین کتابخانه، 127 عنوان اثر وجود دارد که رسول جعفریان یا مؤلف آن‌ها بوده یا مترجم و یا ویراستارشان. وجه غالب تصور ما از شخصیت جعفریان، حول و حوش کتاب، کتابخانه، سند، نسخه و تحقیق دور می‌زند.
جلالی، جعفریان را ثروتی دانست که حالا به کتابخانه مجلس آمده است و با اشاره به مدت مسؤولیتش در کتابخانه مجلس که بیش از یک سال بوده است، گفت: این‌جا یکی از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های رسمی کشور است که دستگاه دولت ایجاد کرده است.
در اغلب بخش‌های دانشگاهی و تحقیقاتی خارج ممکن است خیلی کتابخانه‌ها شناخته‌شده نباشند؛ اما ارجاع دادن به کتابخانه مجلس بسیار دیده می‌شود. این‌جا یک ثروت ملی است و امسال با اندکی مسامحه، صدمین سال بنیان گذشتن این مجموعه است. اتصال آن به قوه مقننه کشور وزن و انتظار دیگری در کشور ایجاد می‌کند.
او سپس با تأکید بر اتصال نسل جوان و افراد دیگری که از خارج از کشور به ایران می‌آیند، با میراث مکتوب کشور، گفت: باید برای این‌که تاریخ میراث مکتوب کشور و بخشی از تاریخ قوه مقننه و تاریخ بهارستان را حفظ کنیم، این مجموعه فخیم و ثروتمند را طوری آراسته کنیم که دیدار از آن، بازخوانی سیر تمدن تاریخ و فرهنگ ایران و قوه مقننه باشد.
وی در ادامه با اشاره به بخش‌های مختلف کتابخانه توضیح داد: کتابخانه دو قسمت عمده دارد؛ بخش نسخ خطی و نشریات و بخش ایران‌شناسی که در نوع خود در کشور بی‌نظیر است. معرف بخش نسخ خطی ما استاد حائری است. کتاب‌هایی در این بخش وجود دارد که در دنیا فقط یک نسخه از آن‌هاست، که در این کتابخانه موجودند.
جلالی همچنین با اشاره به کمبود امکانات سخت‌افزاری در کتابخانه مجلس گفت: امکانات موجود شایسته چنان ثروت و سخاوتی که در این‌جا وجود دارد، نیست و این برای ما جالب نیست.
بین هشت تا ده میلیون نسخه در این مرکز داریم که بسیاری از آن‌ها ارزش موزه‌یی دارند. اولین گام ما برآورد نیروی انسانی بود و توجه به آموزش و نوع توزیع آن‌ها.
باید می‌دیدیم چه انتظاری از کتابخانه داریم. ما هم‌اکنون اگر بخواهیم یک کارگاه آموزشی دوروزه برگزار کنیم، جا نداریم. دیگر جا برای نسخه‌های خطی و نشریات‌مان نداریم و ساختمانی که وجود دارد، به لحاظ سازه، کشش زیاد کردن قفسه‌ها را هم ندارد.
این ساختمان به لحاظ معماری، زیباترین و باهویت‌ترین ساختمان مجموعه ماست که آن‌را به بخش ایران‌شناسی اختصاص می‌دهیم و زیرزمین ساختمان ملیجک را به بخش اسناد اختصاص می‌دهیم.
به بازسازی ساختمان اصلی نیاز داریم؛ البته با درنظر گرفتن این مشکل که نمی‌توانیم ساختمان را تخلیه و کتاب‌ها و اسناد را جابه‌جا کنیم؛ به‌همین دلیل اقدام به مناقصه‌ی محدود برای فاز یک کردیم. در بخش موزه نیز مجموعه تابلوهای کمال‌الملک، تابلوهای نفیس و هدایایی را که از زمان مشروطه تا به امروز، از سوی جاهای دیگر به مجلس داده شده، به مکان دیگری انتقال دادیم که جای امنی است. همچنین موزه‌ی بهارستان را در حال آماده کردن داریم. ششصد و چهل نسخه‌ی خطی هم سال گذشته خریداری شد.
در ادامه، عبدالحسین حائری - نسخه‌شناس و فهرست‌نویس پیشکسوت - که مدت 57 سال است در بخش نسخه‌های خطی و فهرست‌نویسی کتابخانه‌ی مجلس فعالیت دارد، در سخنانی گفت: خوشحالم که آقای جعفریان انتخاب شده‌اند؛ چون با فعالیت‌هایش آشنا هستم. فقط به چند سفارش اشاره می‌کنم که از مهم هم مهم‌تر است؛ یکی مسأله‌ی مخازن ماست که در شرف انفجارند و نسخه‌های‌مان را در وضع بدی چیده‌ایم. کارها خیلی نباید به تأخیر بکشد و ساختمانی که عنوان می‌شود، باید زودتر آماده شود.
رییس پیشین کتابخانه‌ی مجلس همچنین تصریح کرد: این‌جا بیش‌ترین صدمه را از جابه‌جایی مخازن و اسناد دیده است. جابه‌جایی برای اسناد وحشتناک است؛ هم مخازن روزنامه و هم بقیه‌ی نسخه‌ها، کتاب‌های خطی و اسناد دیگر. حتی‌المقدور اگر نشود بهتر است. خدا می‌داند در این‌جا چند کتاب و سند گم شده و نیست و باید بگردیم و پیدای‌شان کنیم؛ امیدوارم پیدای‌شان کنیم.
به گزارش ایسنا، در ادامه، حجت‌الاسلام رسول جعفریان - رییس جدید کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی - در مراسم معارفه‌ی خود گفت: از آرزوهای دیرین من، خدمت در کتابخانه بوده است و به عشق کتاب، در سال 74 کتابخانه‌ی تخصصی تاریخ اسلام را با توجه آقای شهرستانی تشکیل دادیم و چند مجموعه‌ی دیگر را به همین صورت. با این حال باز هم آرزوی خدمت داشتم، مخصوصا در کتابخانه‌ای کهن. آرزو داشتم کارمندی ساده در کتابخانه‌ی مجلس باشم. در کنار آقای مرعشی در کتابخانه‌شان کار کردم و این سابقه‌ها در نهایت منجر شد به این‌که امروز با افتخار در خدمت شما باشم. باید منتظر بمانیم و وضعیت را برای آینده ارزیابی کنیم و تصمیم جدی‌تری بگیریم، با همکاری و توجه آقای لاریجانی که سابقه‌ی فعالیت‌شان در وزارت ارشاد و صدا و سیما هست.
او افزود: فهرست‌های استاد حائری همواره راهنمای ما بوده است. تمام تلاش ما در این مجموعه این خواهد بود که در خدمت مراجعان باشیم. حقیقتا ما در دستیابی به کتاب‌ها در بسیاری از کتابخانه‌ها خیلی آزار دیدیم. البته به محدودیت‌ها و معذوریت‌ها توجه می‌کنیم؛ ولی کار کتابخانه و محیط‌ش، خدمت به دیگران است و باید درهای کتابخانه به روی مشتاقان و کسانی که به کتابخانه پناه آورده‌اند، باز باشد. ما این تعهد را می‌دهیم که در حد قابل قبول برای مراجعان دانش و پژوهش، کار انجام دهیم.
علی لاریجانی - رییس مجلس شورای اسلامی - هم در سخنانی در این مراسم گفت: این جلسه سخت است؛ چرا که دوست عزیزی مثل آقای جلالی را ترک می‌کنیم و دوست دیگری این مسؤولیت را بر عهده می‌گیرد.
او در عین حال عنوان کرد که این اتفاق از این جهت جای خوشحالی دارد که در تنوعی که به وجود می‌آید، از ابتکارات و افکار نو افراد صاحب‌نظر بهتر می‌توانیم استفاده کنیم.
وی به سابقه دوستی خود با احمد جلالی - رئیس پیشین کتابخانه مجلس - اشاره کرد و گفت: سابقه‌ی دوستی من با آقای جلالی به قبل از انقلاب برمی‌گردد. ما همیشه با هم رفیق بودیم و می‌دانم که ایشان در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی تبحر خاصی دارد.
لاریجانی همچنین با اشاره به سابقه همکاری خود با جلالی از ابتدای پیروزی انقلاب در رادیو و تلویزیون گفت: ایشان ظرفیت نیکوییی در زمینه فرهنگی و سیاسی دارد که برای کشور ارزشمند است. از تجربه خوب بین‌المللی برخوردار است.
همچنین تجربه‌ی کار در کتابخانه مجلس به سابقه آقای جلالی مربوط نبود؛ اما به دلیل تعلقات فرهنگی این مسؤولیت را پذیرفت.
رییس مجلس شورای اسلامی از احمد جلالی خواست که با ظرفیت‌های والای خود همکاری‌هایش را با کتابخانه‌ی مجلس و همچنین در زمینه‌های دیگر در کنار مسؤولان مجلس داشته باشد.
لاریجانی همچنین از رسول جعفریان به عنوان رئیس جدید کتابخانه مجلس به دلیل پذیرفتن این مسؤولیت تشکر کرد و از وی به عنوان یکی از استادان خبره در دانشگاه تهران و حوزه نام برد و گفت: آقای جعفریان هر چند که ظاهر ایشان نشان نمی‌دهد، اما بسیار پرکار و پرتألیف است و آثارش نیز قابل استفاده برای همه‌ی نسل‌هایی که اهل تحقیق هستند. از دیرباز با کتاب و کتابخانه انس داشته و وجودش برای کتابخانه‌ی مجلس ذی‌قیمت است.
او با اشاره به تأسیس کتابخانه‌ی تاریخ توسط جعفریان در قم افزود: امیدواریم که ایشان تجربیات‌شان در آن‌جا را به کتابخانه مجلس منتقل کند و به ظرفیت کتابخانه از لحاظ مدیریت و روش کار بیافزاید.
لاریجانی کتابخانه‌ی مجلس را ذخیره‌ای برای ایران دانست و گفت: این کتابخانه از لحاظ کتاب‌های خطی و اسناد، روزنامه‌ها و مجلاتی که در آن است، ذخیره‌ی بزرگی برای ایران است؛ لذا بسیار بادقت باید برای حفاظت از این ذخیره‌ها، اهتمام شود.
وی همچنین ضمن اظهار تأسف از این‌که در جابجایی‌های کتابخانه، برخی کتاب‌ها مفقود شده است، گفت: امیدواریم آقای جعفریان کار بایسته‌ای در سطحی که امروز انتظار می‌رود، برای کتابخانه‌ی مجلس انجام دهد.
رییس مجلس شورای اسلامی همچنین از عبدالحسین حائری تشکر کرد و گفت: ایشان عمر خود را صرف این کتابخانه کرد و هر زمان که یاد کتابخانه می‌افتیم، یاد آقای حائری نیز با آن همراه است.
به گزارش ایسنا، لاریجانی در ادامه‌ی سخنان خود به رسول جعفریان سفارش کرد که در سطح و منزلت عبدالحسین حائری تلاش کند تا از حیثیت فکری او کمال استفاده شود و زمینه‌ای فراهم شود که وقتش به طور کامل صرف تحقیق و تتبع شود.
او در عین حال به رسول جعفریان در دو امر سفارش کرد و گفت: از جعفریان می‌خواهیم دلمشغولی‌ها و دغدغه‌های جلالی در زمینه‌ی بخش سخت‌افزاری کتابخانه را مورد عنایت قرار دهد. به همان میزان که شرایط کتابخانه از لحاظ محتوا باید غنی باشد، از لحاظ ساختمان و سخت‌افزاری نیز باید اهتمام شود؛ چرا که هم‌اکنون ساختمان کتابخانه‌ی مجلس زاهدانه و فقیرانه است؛ البته زاهدانه بودن برای امور فردی بد نیست؛ اما برای چنین امور جمعی زاهدانه قدم برداشتن پسندیده نیست.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه با تأکید بر این که با سرعت باید فکری به حال ساختمان کتابخانه‌ی مجلس شود، گفت: ما هم کمک می‌کنیم یک ساختمان با معماری سنتی متناسب با این جایگاه به کتابخانه اختصاص داده شود.
او در عین حال به اختصاص یک ساختمان مستحکم در مقابل حوادثی همچون زلزله به کتابخانه‌ی مجلس تأکید کرد و گفت: ما مشتاقیم تا سریع‌تر نیازهای آقای جعفریان را ببینیم، تا با توجه به چشم‌انداز آینده‌ی کتابخانه، مواردی که احتیاج است تهیه شود.
لاریجانی همچنین گفت: افراد فرهیخته و زحمت‌کشی که در کتابخانه تلاش‌های زیادی می‌کنند، نیازهای‌شان باید برطرف و در حد لازم، مشکلات‌شان حل شود، تا با فراغ بال پژوهش‌های خود را دنبال کنند.
لاریجانی همجواری کتابخانه‌ی مجلس را با بخش هیأت‌رییسه، افتخاری برای خود و همکارانش دانست؛ اما در عین حال خطاب به جعفریان گفت: معلوم نیست که این قضیه برای شما هم افتخار باشد؛ چرا که قطعا مشکلاتی در رفت و آمد مراجعه کنندگان به وجود می‌آید؛ لذا از این افتخار صرف‌نظر می‌کنیم و در جایی که محققان بتوانند راحت با کتاب‌ها انس پیدا کنند، محلی را برای آنان تدارک می‌بینیم.
او در ادامه‌ی سخنان خود عنوان کرد: گاهی سیستم‌های سخت‌افزاری مهیاست؛ اما دسترسی پژوهندگان به آثار علمی سخت است و غالبا این شیوه‌ها جوری طراحی می‌شود که دسترسی آسان نیست. در حالی که همه‌ی امکانات باید فراهم شود که یک محقق به آسانی بتواند به کتاب‌های مورد نیاز خود دست پیدا کند.
لاریجانی گفت: در فرنگ علی‌رغم مشکلاتی که وجود دارد، خدمات دادن به مردم در این زمینه سهل است؛ لذا توصیه می‌کنم این تجربه‌ی بشری را در این‌جا محقق کنید تا محققان بتوانند از کتاب‌های خطی که در این‌جا وجود دارد، استفاده کنند؛ قطعا شیوه‌هایی همانند عکس‌برداری و روش‌های دیگری برای استفاده از این کتا‌هاب وجود دارد که در این زمینه هر چه سرمایه‌گذاری لازم باشد، ما در خدمت هستیم.
رئیس مجلس با بیان این‌که تحقق موارد ذکرشده به زمان طولانی نیاز ندارد، خطاب به جعفریان گفت: هر چه سریع‌تر این موارد را بررسی کنید و هیأت‌رییسه‌ی مجلس نیز در این زمینه قطعا کمک خواهد کرد.
در پایان با حضور علی لاریجانی و احمد جلالی، مدیریت کتابخانه‌ی مجلس به رسول جعفریان سپرده شد.
در این برنامه، افرادی همچون: غلامعلی حداد عادل، علی‌اشرف صادقی و تهمورث ساجدی حضور داشتند.
