صرف نظر از نوع آن، تهیه انواع نرمافزارهای چندصدلاری به قیمتی کمتر از یک دلار ممکن است. این نرمافزار میتواند آخرین نسخه ویندوز یا گرانقیمتترین نرمافزار گرافیکی باشد، برنامههایی که به اندازه قیمت یک سیدی خام میتوان آنها را تهیه کرد.
وقتی بحث کپیرایت مطرح میشود، عدهای اختلاف سطح درآمد با کشورهای توسعهیافته را دلیل عدم توانایی مردم برای پرداخت قیمت اصلی نرمافزار بیان میکنند و به این صورت، قوانین مربوط به مالکیت معنوی نادیده گرفته میشود. عدهای دیگر، نبود بسترهای فرهنگی را زمینهساز این مسئله میدانند.
امین چاروسه - کارشناس نرمافزار- میگوید: «نداشتن جایگاه مناسب نرمافزار در جامعه و تفاوت زیاد قیمت در داخل و خارج از علل رواج نرمافزارهای قفل شکسته است.»
فرامرز کلانتری - مدیرعامل یک شرکت مهندسی نرمافزار – میگوید:«به دلیل نبود قانون مشخص در زمینه مالکیت نرمافزار، شرکتهای خصوصی تمایلی به سرمایهگذاری در این بخش ندارند.»
به نظر میرسد مردم هم به استفاده رایگان از نرمافزارها عادت کرده و حاضر نیستند برای آنها هزینه کنند.
نقض قوانین کپیرایت آشکارا صورت میگیرد، بسیاری از شرکتهای معروف، صدها برنامه قفل شکسته را در یک بسته نرمافزاری در تیراژ گسترده در بازار پخش میکنند و جالب اینکه، روی این بستهها خواستار رعایت حقوق مادی و معنوی شرکت خود هستند.
اگر برای قفل نرمافزارهای خارجی حرمتی قائل نشویم، با نرمافزارهای تولیدی کشورمان نیز در خارج همین گونه رفتار خواهد شد.
همچنین با وجود متخصصان مستعد ایرانی، نه تنها سهم درآمد ایران از بازار چند صدمیلیارد دلاری صنعت نرمافزار در جهان نزدیک به صفر بوده، بلکه اغلب تولیدات با هدف بازار بومی نیز (نظیر نرم افزارهای مالی و فرهنگنامه) توسط نفوذگران یا به اصطلاح هکرهای نرم افزار، به صورت کپی وارد بازار می شود.
به اعتقاد کارشناسان، از آنجا که سیستم تجاری کشور در حال تغییر و تطبیق با کنوانسیونهای سازمان تجارت جهانی است، رعایت نکردن کپیرایت، زنگ خطری برای کشور محسوب میشود؛ چراکه لازمه ورود به WTO پرداخت هرگونه لایسنس نرمافزاری به شرکتهای تولیدکننده است.
دبیر شورای عالی انفورماتیک کشور نیز نظر آیتالله فاضل لنکرانی را در خصوص کپی از نرمافزارهای قفلدار جویا شده است که متن استفتاء بدین صورت آمده است: «شکستن قفل سىدى و یا رایت سىدى (نسخههاى اصلى) در صورتى که تولیدکننده آن راضى نباشد جایز نیست. حتى رایت کردن از روى سىدىهاى قفل شکسته یا رایت شده باز هم جایز نیست. اما استفاده از سىدىهاى قفل شکسته یا رایت شده که دیگران قفل آن را شکستهاند یا رایت کردهاند و یا در بازار فروخته مىشود اشکالى ندارد و فرقى بین سىدىهاى خارجى و داخلى وجود ندارد.»