همشهری آنلاین_سحر جعفریان : اما آن وسیله این روزها یا در انباری جای گرفته یا در برخی از موزه‌ها که ارتباط موضوعی دارد، به نمایش گذاشته می‌شود. اکنون چرتکه برای نسل جدید، مفهوم دیگری دارد. مفهوم گره خورده‌ایی با محاسبات ذهنی اعداد و ارقام که حافظه را توسعه می‌دهند و خانواده‌ها به کمک آن می‌خواهند آینده کودکشان را (رده سنی ۵ تا ۱۴ سال) تضمین کنند. هر سال نیز مسابقات جهانی آن در کشورهای مختلف برگزار می‌شود. امسال این مسابقات به میزبانی کشور «مالزی» و به‌صورت آنلاین برگزار شد که تعدادی از کودکان منطقه ۵ در آن خوش درخشیدند. در این گزارش به گفت‌وگویی کوتاه و صمیمی با آنها پرداخته‌ایم.
- یسرا سلیمانی/۱۴ ساله، کلاس نهم دوره اول متوسطه/مقام اول مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
از همان ابتدا، مطالعات فراوان و شوق زیاد به دانستن موجب شد تا فراتر از کلاس‌های درسی خود ظاهر شود. معلمان این موضوع را با مادر یسرا در میان گذاشتند تا از ظرفیت‌های او به نحو احسن بهره‌برداری شود. از ۹ سالگی در کلاس‌های چرتکه ثبت‌نام کرد و در کوتاه‌ترین زمان ضمن فارغ‌التحصیلی به مقام‌های نخست ملی و بین‌المللی برای ۵ سال پیاپی دست یافت. کسب این عناوین افتخارآفرین و اتمام همه دوره‌های آموزشی لازم در این زمینه سبب شد تا از او به‌عنوان «پیشکسوت چرتکه» در محله نیز یاد شود. همچنان که یسرا در برخی کلاس‌های آموزشی چرتکه نیز کمک مربی است و به دوستان و همسن و سال‌هایش یاد می‌دهد که با استفاده از تکنیک‌های چرتکه، از ۲ نیم کره مغز خود بهترین استفاده را کنند. او قرار است در آینده «فضانورد» شود.
- سطح علمی و آموزشی مربیان اهمیت دارد
سطح علمی و آموزشی، مربیان به اندازه اصول و تکنیک‌های چرتکه، قابل اهمیت است. به همین دلیل، هر ساله، سطح علمی و مهارتی آموزش مربیان چرتکه در آزمون‌های مختلف از سوی مؤسسه‌های معتبر سنجیده می‌شود. این سطح‌سنجی آموزشگران، بر تربیت چرتکه بازان طلایی، اثری مستقیم دارد که خدا را شکر تاکنون گروه‌های آموزشی مناطق غربی پایتخت در کیفیت بخشی آن کوشیده‌اند و به نتایج مثبت دست یافته‌اند. البته در کنار این مهارت در آموزش (ویژه مربیان) باید به مهارت برقراری ارتباط با کودکان نیز اشاره کرد که چه بسا اگر این مکمل مهارتی وجود نداشته باشد، فرایند آموزش دچار نقصان است.
- آدرینا پروی/۱۰ ساله، کلاس چهارم ابتدایی/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
از طریق یکی از اقوام با چرتکه آشنا شد و از ۸ سالگی دوره‌های آموزشی آن را در همین سرای محله «اباذر» سپری کرد. آدرینا که می‌خواهد پزشک متخصص قلب شود با جدیت دوره‌های آموزشی چرتکه را می‌گذراند تا در مسابقات جهانی سال آینده «امارات» حضور یابد. حتی از آموزش چرتکه به دوستان و هم مدرسه‌ای‌های خود هم غافل نمی‌شود. چراکه بر این باور است با یادگیری تکنیک‌های محاسبه ذهنی می‌توان به پویایی مغز رسید و در همه کارها موفق بود. او در این رشته، مخترع و مبدع چرتکه یعنی پروفسور «دینوونگ» (مالزی) را الگوی خود قرار داده است و به فارغ‌التحصیلی در سیستم محاسبات ذهنی ریاضی جهانی فکر می‌کند.
- درسا روشن پور/۱۰ ساله، کلاس چهارم/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
یکی از رازهای دوام و موفقیت در چرتکه، آغاز آن در سنین پایه است. مانند «درسا» که از ۷ سالگی آن را آغاز کرده است و هیچ‌گاه از سختی‌های پیش آمده در فرایند یادگیری، دلسرد نشده است. با پشتکار ادامه داد چراکه می‌دانست ذهنش در حال توسعه است و این توسعه او را بهتر و سریع‌تر به مقصد یعنی «دندانپزشک» شدن می‌رساند. او مطالعه در این زمینه را نیز فراموش نمی‌کند تا شیوه‌ها و سیستم‌های مختلف آن آشنا شود. درسا در این مطالعات گسترده به خوبی فرا گرفته که حرکات دست، تمرکز شنیداری و دیداری بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند سرعت و کیفیت کارش را بالا ببرد.
- کودکان با چرتکه، توانمندتر می‌شوند
مهم‌ترین ویژگی چرتکه، بالفعل کردن فعالیت‌های همزمان نیم کره راست و نیم کره چپ مغز است. توانایی که اغلب در افراد به آن توجه نمی‌شود و همین بی‌توجهی میزان کارایی آنها را کاهش می‌دهد. کودکانی که دوره‌های تخصصی و مطمئن چرتکه را گذرانده‌اند در مقایسه با سایر کودکان، توانمندتر، آگاه‌تر و سریع‌تر در انجام امور ظاهر می‌شوند. این کودکان در گذر زمان چون از سطح اعتماد به نفس بالا و قدرت مدیریت زمان برخوردار می‌شوند، موفقیت‌های بزرگ را تجربه می‌کنند. حتی اگر دوره‌های محدودی از چرتکه را گذرانده باشند یا دوره‌ها را نیمه‌کاره رها کرده باشند. تفاوت کودکان چرتکه باز با دیگر کودکان کاملاً قابل ملاحظه است.
محسن فراهانی/۱۰ ساله، کلاس پنجم ابتدایی/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
۴ سالش که بود به اعداد علاقه‌مند شد. پدر و مادرش خیلی اتفاقی متوجه این علاقه شدند و آن را با ثبت‌نام فرزندشان در دوره‌های آموزشی چرتکه، پیگیری کردند. دوره‌های آموزشی را یکی پس دیگری گذراند تا به فارغ‌التحصیلی رسید. اکنون ریاضی برای او یکی از لذت‌بخش‌ترین درس‌ها است که حل مسائل آن را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهد و می‌خواهند که از اصول چرتکه سر دربیاورند. او هم هیچ کم نمی‌گذارد و تا می‌تواند از فواید به کارگیری ریاضی و اعداد بر حافظه می‌گوید.
- تفریحی که تمرکز و دقت را افزایش می‌دهد
چرتکه، تفریحی است که با آموزش همراه است. شاید همین ویژگی برای پرداختن به توانایی محاسبه‌های ذهنی ریاضی کافی باشد تا کودکان در سایه آن بتوانند به مهارت‌های شگفت‌انگیزی دست یابند که پیشرفت‌های گوناگون آینده‌شان را از آن وام دارند. با این ورزش ذهنی می‌توان با دقت و تمرکز بیشتری نسبت به باقی افراد بر هر مسئله‌ای (فردی، اخلاقی، مهارتی، شغلی، گروهی، علمی و عملی) مسلط شد ودرصدد حل و رفع آن برآمد. آن هم در زمانه‌ای که بسیاری از افراد به دلایل مختلفی تمرکز پایینی دارند. بنابراین حتی به افرادی که می‌خواهند در سریع‌ترین زمان ممکن به بیشترین سطح از تمرکز و دقت دست یابند توصیه می‌شود دوره‌هایی از چرتکه را بگذرانند.
- آرین جلالی/۱۰ ساله، کلاس پنجم ابتدایی/مقام دوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
توصیه مادر برای غنی‌سازی اوقات فراغت او در تابستان ۲ سال پیش سبب شد تا در کلاس‌های آموزشی چرتکه سرای محله «اباذر» شرکت کند. دوره‌ها را یکی پس از دیگری با اشتیاق سپری کرد و تجربه حضور در لیگ‌های داخلی و مسابقات جهانی مختلف را از سر گذراند تا بالاخره توانست در مقام دوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱ را کسب کند. این سِری از مسابقات که به‌صورت آنلاین برگزار می‌شد، فرصت رقابت بین ۱۷۶ شرکت‌کننده از ۸۰ کشور را برای چرتکه بازان فراهم کرد. جلالی از مهارت محاسبه ذهنی ریاضیات در ارتقای کیفیت درس‌هایش استفاده می‌کند تا بتواند به شغل دلخواه خود یعنی «معماری» برسد.
- نگار عسگری/ ۸ ساله، کلاس دوم/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
اول به ریاضی علاقه دارد و بعد هم به «قایم باشک بازی». علاقه به ریاضی را از پدرش به ارث برده و می‌خواهد با کمک چرتکه به آن تسلط پیدا کند. در لیگ‌های گوناگون داخلی شرکت و مقام‌های بسیاری کسب کرده است. آخرین این مقام‌ها به مسابقات جهانی مالزی باز می‌گردد که «نگار» در آن توانست ظرف مدت کوتاهی بیش از ۱۵۰ سؤال ریاضی را پاسخ دهد. مربیانش از او به‌عنوان یکی از استعدادهای تازه شناسایی شده یاد می‌کنند که قرار است افتخارات بسیاری را کسب کند. نگار در رشته ورزش «فوتبال» نیز مقام‌های استانی بسیاری را از آن خود کرده است.
- چرتکه، تجسم‌سازی را افزایش می‌دهد
تمرین و تکرار در محاسبه‌های ذهنی ریاضی، سهولت درک قوانین اعداد را به ارمغان می‌آورد. در واقع با کمک چرتکه می‌توان زبان اعداد را فراگرفت. زبانی که با توجه به پیچیدگی‌های ساختاری و ظاهری، ممکن است کودکان را در حین تحصیل با مشکلاتی از جمله استرس و اضطراب روبه‌رو کند. با کمک چرتکه می‌توان ضمن افزایش قدرت تجسم‌سازی و ایجاد تفکر منطقی از میزان این استرس و اضطراب‌های بازدارنده، کاست. این جاست که می‌توان نتیجه گرفت علوم ریاضی و علوم انسانی از یکدیگر منفک نیستند.
- سامیار کریمی پور/۱۱ ساله، کلاس پنجم ابتدایی/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
ابتدا چرتکه را به‌عنوان سرگرمی در روزهای گرم و بلند تابستان انتخاب کرد. اما خیلی طول نکشید که به آن علاقه‌مند شد و خواست که به‌طور جدی چرتکه را ادامه دهد. برای همین راهی سرای محله اباذر شد که به ارائه آموزش‌های دقیق و تخصصی چرتکه شهرت فراوان داشت. البته همراهی‌ها و حمایت‌های همیشگی پدر و مادرش را فراموش نمی‌کند که اگر آن پشتیبانی‌ها نبود نمی‌توانست در این مسیر گام بردارد و استعدادهای مختلف خود از فوتبال تا پژوهش را کشف کند. مهم‌ترین ویژگی چرتکه، توسعه ذهنی و افزایش تمرکز است که سامیار می‌خواهد با کمک این ویژگی به رویاهای بزرگ خود مانند خلبانی دست پیدا کند.
- رها کریمی/۱۰ ساله کلاس پنجم ابتدایی/مقام سوم مسابقات جهانی مالزی ۲۰۲۱
از ۷ سالگی به یادگیری چرتکه پرداخت و پس از گذراندن یک ترم توانست به تیم‌های منتخب استانی تهران وارد شود. قهرمانی در مسابقات کشوری نیز در کارنامه فعالیت‌های او به ثبت رسیده است و می‌خواهد جراح مغز شود. برای همین باور دارد باید حسابی مغز خود را با ورزش ذهنی و مهارتی مانند چرتکه، آماده کند. از کمترین فرصت‌ها برای تمرین ضرب، تقسیم، جمع و تفریق استفاده می‌کند. آنقدر اعداد را در ذهن خود کنکاش می‌کند که اغلب درس‌های خود را پیش از آموزش معلم، به‌صورت خودآموز، فرا گرفته است.
- بهره‌گیری از استعدادها برای توسعه پایدار
«چرتکه» یک ابزار و روش برای محاسبه اعداد است که از دیرباز در جهان از آن بهره‌گرفته می‌شد. امروزه نیز با پی بردن به نقش و اثر آن در تکنیک‌های آموزشی نوین ریاضی، استفاده از آن با استقبال از سوی خانواده‌ها، مراکز علمی و آموزشی و کودکان و نوجوانان مواجه شده است. طوری که شهرداری و اداره آموزش و پرورش منطقه ۵ با هدف گسترش علوم پایه و برخورداری از پیامدهای مثبت آن، مانند افزایش تمرکز و یادگیری، تقویت حافظه، ارتقا سطح خلاقیت و ایده‌پردازی در همکاری با یکی از معتبرترین مراکز آموزشی چرتکه، اقدام به برپایی دوره‌های تخصصی محاسبه ذهنی ریاضی (آنلاین و حضوری) ویژه کودکان پرداخته‌اند.
این دوره‌ها به حضور فارغ‌التحصیلان چرتکه در مسابقات ملی و بین‌المللی منتهی می‌شود که در حال حاضر کودکان چرتکه باز منطقه ۵ با توجه به کیفیت آموزشی مطلوب درسراهای محله، در رده‌های جهانی خوش درخشیده‌اند. سالانه نزدیک به ۲۵۰ کودک ۶ تا ۱۳ ساله را پذیرش داریم که در ۸۰درصد موارد به کسب عناوین و افتخارات جهانی نایل می‌شوند. این آمار تحسین برانگیز بیانگر ۲ مطلب مهم است. نخست اینکه کیفیت آموزشی در منطقه ۵ که البته با منطقه ۲۲ به سبب اشتراک در مدیریت حوزه آموزش و پرورش، از استانداردهای جهانی بهره‌مند است که می‌توان در بلندمدت به قطب علمی چرتکه در تهران نیز تبدیل شود.
دوم اینکه، ظرفیت‌های انسانی و استعدادهای توانمندی در مناطق غربی پایتخت وجود دارد که باید مرکز توجه مسئولان مربوطه در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و فرهنگی قرار گیرند. این امر می‌تواند در توسعه پایدار از محله تا شهر نیز اثزبخش باشد. چراکه واضح است، پرورش نسلی آگاه، با قدرت فهم و درک توسعه‌یافته، مستعد در طراحی ایده‌های گوناگون و حل مسئله، شهر را در همه ابعاد در مسیر پیشرفت قرار می‌دهد. این ابعاد در مهم‌ترین سرفصل‌ها شامل موضوعات فرهنگی، شهری و اقتصادی هستند. در این‌گذار نباید از نقش خانواده‌ها غافل ماند که بدون حمایت و پشتیبانی آنها و البته فرهنگسازی از سوی نهادها برای آنها، کسب موفقیت‌های روزافزون در این زمینه مقدور نیست.
نظر شما