این روزها کسانی که از کناره جاده منتهی به منطقه کیپ کندی در ایالت فلوریدا می گذرند منظره ای کم نظیر را خواهند دید. برای اولین بار 2 شاتل فضایی روی به آسمان دارند و بر سکوهای پرتاب خود آماده فرمان پرتاب هستند. اینک شاتل فضایی آتلانتیس و ایندیور بر سکوهای پرتاب خود در پایگاه کیپ کندی مستقر شده اند تا شمارش معکوس پنجمین ماموریت تعمیر هابل ادامه پیدا کند و مردم به انتظار 10 اکتبر (19مهر)، روز پرتاب آنها بمانند. این صحنه بیشتر شبیه فیلم های علمی – تخیلی هالیوودی همچون آرماگدون است اما هدف آن این بار نجات زمین نیست که نجات یکی از تیز بین‌ترین چشم‌های انسان به شمار می‌رود.
تلسکوپ فضایی هابل که پیش از این نقش موثری در رشد دانش بشر ایفا کرده است اینک مدتها است که نیازمند تعمیری اساسی است. پیش از آن‌که شاتل فضایی کلمبیا هنگام فرود خود به همراه 5 فضانورد در جو زمین نابود شود، قرار بود شاتل‌های فضایی برای آخرین بار به ملاقات هابل بروند و آن را برای پنجمین بار تعمیر کنند و این امکان را فراهم آورند تا هابل بتواند تا زمان آغاز به کار نسل بعدی تلسکوپ‌های فضایی در مدار زمین باقی بماند؛ اما پس از آن حادثه به توصیه کمیسیون بررسی سقوط کلمبیا و به دلیل مسائل امنیتی، این پرواز از دستور کار شاتل‌ها خارج شد.
همین موضوع سبب اعتراض‌های بسیاری در میان جامعه علمی شد به طوری‌که دانشمندان اعلام کردند حذف ماموریت تعمیر هابل به دلایل مختلف به هیچ‌وجه قابل قبول نیست و با توجه به دستاوردهایی که هابل برای دانش بشری داشته ماموریت آن باید تمدید شود. سرانجام ناسا کمیسیون مستقل دیگری را مامور بررسی موضوع کرد.
این کمیسیون ضمن این‌که کل مسائل امنیتی شاتل‌ها را بررسی کرد، سناریو‌های دیگری را نیز مدنظر قرار داد که مهم‌ترین آن انجام ماموریت تعمیر با کمک یک ماموریت رباتیک بود، اما پس از آن‌که مشخص شد ربات فضانورد ناسا تا زمان این ماموریت آماده نخواهد شد، کمیسیون در نظر نهایی خود اعلام کرد با حفظ تمامی تدابیر امنیتی ممکن، شاتل فضایی آتلانتیس به دیدار هابل خواهد رفت. این ماموریت تنها ماموریت شاتل‌ها پس از سقوط کلمبیا خواهد بود که به مقصدی غیر از ایستگاه بین‌المللی فضایی انجام خواهد شد.
این ماموریت فضایی کاملا پیچیده و در رده دشوارترین ماموریت‌های تاریخ بشر ارزیابی می‌شود. نصب ابزارهای جدید بر هابل و باز و بسته کردن پیچ‌های محفظه‌های بیرونی در شرایط بی‌وزنی و در عین حال خطرات معمول پرواز شاتل‌ها همه را متوجه امنیت این پرواز کرده است تا این پیچیده‌ترین ماموریت فضایی پس از ماموریت فتح ماه، با موفقیت انجام شود.
در این ماموریت، غیر از تعمیر هابل، 2 ابزار جدید به آن افزوده خواهد شد. یکی از آنها ابزاری به نام مکانیسم گرفت نرم یا Soft-Capture Mechanism است که کمک خواهد کرد تلسکوپ پس از سپری شدن عمرش به مداری امن منتقل شود و دیگری دوربین میدان دید باز شماره 3 یا 3 WFC است.
این دوربین به هابل امکان می‌دهد بازه وسیع‌تری از طول موج‌ها را در یک میدان دید ثبت کند. اسکات آلتمن (فرمانده) ، گرگوری جانسون (خلبان) ، مایکل گود ، مگان مک آرتور ، میشائیل ماسیمینو و اندرو فستل (تکنسین‌های ماموریت) وظیفه دارند در این ماموریت هابل را احیا کنند تا این ابزار ارزشمند علمی بتواند تا زمان آماده شدن تلسکوپ فضایی جیمز وب، چشمان انسان را به روی عالم باز نگاه دارد.
اما در همان حالی که این افراد مشغول تعمیر تلسکوپ فضایی هابل هستند، در زمین تیمی‌از فضانوردان بر عرشه شاتل فضایی اندیور روی سکوی 39 B آماده پرواز خواهند ماند. این افراد در کل مدت ماموریت آتلانتیس در آماده‌باش به سر می‌برند تا در صورتی که به هر دلیل، حادثه‌ای برای آتلانتیس رخ داد و بازگشت آنها به جو زمین خطرناک تشخیص داده شد، اندیور زمین را به مقصد مدار تلسکوپ فضایی هابل ترک کند.
اگر ضرورتی برای این ماموریت ایجاد شود، برای اولین بار 2 شاتل فضایی عملیات مشترکی را انجام خواهند داد. در این عملیات نجات، خدمه شاتل فضایی آتلانتیس باید در مراحل مختلف با کمک ابزارهای راهپیمایی فضایی خود از آتلانتیس به اندیور منتقل شوند.
چنین عملیاتی تاکنون در تاریخ اکتشافات فضایی رخ نداده است و بر خلاف ظاهر ساده‌اش، فوق‌العاده پیچیده و خطرناک خواهد بود؛ اما اهمیت زنده نگاه داشتن هابل به حدی است که این ماموریت را توجیه کرده است.
با انجام این ماموریت، هابل دست‌کم تا سال 2013 می‌تواند به فعالیت علمی خود ادامه دهد و پس از آن برای همیشه بازنشسته خواهد شد. در آن هنگام جامعه علمی با کمک چشم دیگری به آسمان خواهد نگریست.
اما در همین حال که نیمکره غربی زمین خود را برای یکی از پیچیده‌ترین ماموریت‌های تاریخ خود آماده می‌کند، در شرق اژدهای سرخ بار دیگر سر بر آورده است. برای سومین بار چینی‌ها با استفاده از دانش و تجربه‌ای که از روسها کسب کرده‌اند آماده می‌شوند تا به عنوان سومین کشوری که در جهان پس از روسیه و ایالات متحده آمریکا توانایی اعزام مستقل فضا نورد به فراسوی جو زمین را به دست آورده است، سومین ماموریت خود را برای اعزام فضانوردانشان به فضا انجام دهند.
این ماموریت که شنزهو 7 نام خواهد داشت بنا بر اعلام آژانس خبری شین هوا، که یکی از معدود منابع انتشار اخبار درباره این سفر است، روز سه شنبه هفته آینده انجام خواهد شد و پیش از این نیز اعلام شده بود این ماموریت بین زمان پایان مسابقات پارالمپیک و روز ملی چین انجام می‌شود. اما چینی‌ها با این سفر گامی به پیش خواهند نهاد. در این ماموریت برای نخستین بار 3 فضا نورد به فضا خواهند رفت و برای نخستین بار علاوه بر انجام آزمونهای متعدد، راهپیمایی فضایی از سوی فرمانده سفینه صورت خواهد گرفت.
بنا بر اعلام شین هوا تاکنون اعضا تیم اصلی و تیم جانشین معرفی شده اند و Zhai Zhigang ، Liu Boming ، Jing Haipeng اعضای تیم اصلی و Chen Quan ، Fei Junlong، Nie Haisheng اعضای تیم جانشین را تشکیل می‌دهند.
بر اساس آخرین گزارش‌ها، موشک لانگ مارچ که شنزهو را بر دماغه خود حمل خواهد کرد، روز گذشته به سکوی پرتاب منتقل شده است و آماده است تا فضانوردان چینی را بار دیگر به فضا ببرد.
ظهور قدرت شرقی فضایی جدید می‌تواند فصل جدیدی بر ادامه برنامه‌های فضایی ایجاد کند. به هر روی روزهای پیش روی، روزهای هیجان‌انگیزی برای سفرهای فضایی سرنشین‌دار خواهد بود.
ماهنامه نجوم
