هر چند گسترده‌ترین مخاطبان برنامه‌های سیما سریال‌ها هستند اما این رسانه بنا به تعریف خود از انواع و اقسام برنامه‌هایی پر می‌شود که آنها نیز هر کدام راهی در ارتباط با مخاطب را پیش گرفته و گستره‌ای از مخاطب را دربرمی‌گیرند؛ مانند برنامه‌های ترکیبی، مسابقه‌ها، میزگرد‌ها و... .
در این ایام نیز هر کدام از شبکه‌ها روزانه تنها 45دقیقه از زمان پخش خود را به سریال تولیدی ویژه این ماه اختصاص داده‌اند در حالی‌که برنامه‌های دیگری را در قالب‌های دیگر برای پخش مناسب حالوهوای این ماه روانه آنتن کردند. برنامه‌هایی مانند«ماه من سلام»، «و خدایی که در این نزدیکی است»، «نقش گوهران»، «نان و ریحان»، «جشن رمضان»، «سخنرانی مذهبی»، «شرح احکام و پاسخ به سؤالات شرعی»، «سفر از خویش» و... از جمله این برنامه‌هاست.
از سوی دیگر در چیزی حدود یک هفته در این ماه مبارک به‌دلیل تقارن با لیالی قدر و همین‌طور شهادت حضرت علی(ع) برنامه‌های ویژه‌تری آماده پخش می‌شود و معمولا سریال‌های روتین این ماه از کنداکتور پخش کنار می‌روند.
همان‌طور که اشاره شد نمی‌توان به‌دلیل گستردگی مخاطبین سریال‌ها و همین‌طور ماهیت ذاتا سرگرم‌کننده آنها که اهمیت ویژه‌ای در کنداکتور تولیدی مناسبت‌ها دارند چشم‌پوشی کرد اما نباید از نقش دیگر برنامه‌های مناسبتی در موفقیت یا عدم‌موفقیت شبکه‌ها در پایان و نتیجه‌گیری نهایی صرف‌نظر کرد.
اتفاقا می‌توان گفت که با وجود کم‌رونق‌تر بودن بازار سریال‌های ماه مبارک رمضان امسال این برنامه‌های ترکیبی و ویژه هستند که توانسته‌اند در ارتباط با مخاطب موفق ظاهر شوند و لحظات سرگرم‌کننده و البته پر باری را رقم بزنند. برنامه‌هایی که گاه مجری و مهمان‌محور است و کنار سفره افطار اجرا می‌شود و عموما محور آنها با حال‌وهوایی مناسب زمان پخش هماهنگ است و یا بنا به احوالات معنوی این ماه در قالب برنامه‌هایی ترکیبی تولید شده‌اند.
اما حالوهوای همین برنامه‌ها در روزهای قدر به کلی تفاوت می‌کنند مضاف بر اینکه قرار هرساله بر این است که مخاطبان رسانه ملی بتوانند در این شب‌ها اگر امکان مسجد رفتن ندارند در خانه احیا بگیرند.
سیما تاکنون توانسته چنین شب‌هایی را روی آنتن هم به‌خوبی برگزار کند و با انتخاب مداحی‌ها، موعظه‌ها و دعاخوانی‌های متنوع و تاثیر‌گذار در این وظیفه سربلند بوده است. همه می‌دانیم که شرکت در فضاهای معنوی مانند دعای شب قدر به‌صورت زنده و در میان خیل جمعیتی که هر کدام با انرژی به مسجدی آمده‌اند و گرد هم دعا می‌خوانند بسیار تاثیرگذار‌تر از این است که تنها و در خانه کتاب دعا در دست بگیری.
هرچند راز و نیاز در خلوت همواره حسی عجیب و عمیق دارد اما اینکه بتوان باکس ویژه‌ای از آداب و رسوم این روزها را تهیه کرد که بتواند از پشت جعبه جادو مخاطب را به فضایی معنوی ببرد تا او خود را کنار جمع شب‌زنده‌داران احساس کند کار آسانی نیست. در کنار این، چند سالی است که دوربین‌های سیما، در این مناسبت‌ها به میان جمع می‌روند تا به شکل زنده لحظه‌هایی را گزارش کنند.
تاثیرگذاری چنین برنامه‌ای بر مخاطب آن بسیار مشهود است و این همت قابل تقدیر چرا که می‌شد راحت‌ترین راه را انتخاب کرد و با باکس‌های تولیدی، زمان این شب‌ها را روی آنتن پر کرد.باز هم باید گفت که در این ماه یکی دیگر از حرکت‌های رسانه ملی که بسیار به چشم می‌آید تولیداتی است که در روزهای عزاداری شیعیان برای مولای خود حضرت علی(ع) روانه آنتن می‌کند. اساسا هم باید گفت که پرکردن آنتن با برنامه‌های مناسب و در عین حال مؤثر در جذب مخاطب در ایام عزاداری کار ساده‌ای نیست.
سریال امام علی(ع) که با کیفیت خوبی در زمان خود به تصویر کشیده شد یکی از تولیداتی است که در آرشیو سیما برای پخش در این ایام همیشه در دسترس است و هرچند برای بسیاری تکراری شده اما از جمله آثاری است که قابلیت پخش چندباره و در مقاطع مختلف را دارد.
امسال روزهای ضربت خوردن و شهادت امیر مومنان با هفته دفاع مقدس تقارن یافت و روی همین اصل، روزها شاهد برنامه‌هایی به مناسبت این ایام بودیم.مجموع این برنامه‌ها چندین برابر سریال‌ها زمان آنتن را پر می‌کند و مخاطبان زیادی نیز دارد و از سوی دیگر با صرف هزینه‌ای بسیار کمتر از سریال‌ها و مجموعه‌ها تولید می‌شود، علاوه بر اینکه عمر مفیدی نیز دارد.
شاید وقت آن است که رسانه سیما توجه ویژه‌تری به کیفیت تولید این برنامه‌ها داشته باشد تا اینکه بخواهد ذهن خود را معطوف آثار نمایشی کند و شاید وقت آن است که مخاطب نیز چنین برنامه‌هایی را جدی‌تر بگیرد و وقت آن است که کارگردان‌ها و حتی تهیه‌کننده‌ها به سمت خلق برنامه‌هایی بروند که گرچه غیرنمایشی است اما به ماهیت رسانه نزدیک‌تر است تا آنکه همه هر سال دنبال قصه‌ای نو و ساختاری نو در میان دنیای نمایش بگردند.
در حقیقت باید با ورود ایده‌ها و نیروهای خلاق و حرفه‌ای، این بعد رسانه‌ای خصوصا در مناسبت‌هایی چون رمضان پررنگ‌تر شود؛ شاید آن وقت حتی برنامه‌های ترکیبی بتواند در رقابت تنگاتنگ از سریال‌ها در زمینه گستردگی مخاطبین پیشی بگیرد؛ هرچند طی این سال‌ها نیز برنامه‌سازان و طراحانی بوده‌اند که توانسته‌اند برنامه‌های خلاقانه و نوآورانه‌ای را در این قالب‌ها بسازند که نمونه‌اش را امسال هم شاهد هستیم.
