این تغییر حتی باعث شده که به غیر از این ایام نیز سریال‌هایی پخش شوند که بیننده را یک هفته منتظر نمی‌گذارند و هر شب داستان شب قبل پیگیری می‌شود. ظاهرا تغییر و تحولات اجتماعی و کم حوصله شدن مخاطب و نیاز او به تفریح و سرگرمی که از مهم‌ترین وظایف رسانه‌ها محسوب می‌شود، نیز در شکل گیری این سریال‌ها بی‌تاثیر نبوده است.اما نکته مهمی که همیشه نادیده گرفته می‌شود، موسیقی این سریال‌هاست.
عده‌ای معتقدند موسیقی سریال‌هایی که هر شب پخش می‌شوند باید مانند سایر سریال‌ها باشد چون داستان این قبیل برنامه‌ها نیز مانند سایر سریال‌هاست. اما برخی پخش هر شب سریال و تکرار موسیقی آن را مهم‌ترین عامل برای متفاوت بودن آن دانسته و معتقدند چون این سریال و موسیقی آن قرار است هر شب به سمع و نظر مخاطب برسد باید با سایر برنامه‌ها تفاوت داشته باشد تا حوصله مخاطب از شنیدن موسیقی تکراری سر نرود. مهم‌تر آنکه چون موسیقی این برنامه‌ها تکرار می‌شوند و در ذهن مخاطب می‌مانند باید از نظر آهنگسازی، ریتم، ارکستراسیون و...نیز ارزشمند باشند.
اما سؤال این است که مگر داستان سریالی که هر شب پخش می‌شود با سریال‌های هفتگی تفاوت دارد که خاص بودن موسیقی آن هم مهم باشد؟ مگر ویژگی همه سریال‌ها داشتن عزاداری، عروسی، برادر خائن، فرزند ناسپاس، پدر و مادر بی‌فکر، بچه‌های طلاق، دعوای خانوادگی بر سر ارث و میراث و...نیست؟ مگر همین موضوعات در ماه رمضان با چاشنی وسوسه شیطان وسایر مسائل مرتبط با این ماه همراه نمی‌شوند؟ با این حساب موسیقی این سریال‌ها چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
اگر از این منظر به سریال‌ها نگاه کنیم می‌بینیم که موسیقی آنها نیز نباید تفاوت چندانی با هم داشته باشند، چون موضوع آنها شبیه هم است و حتی گاهی کارگردان، بازیگران و نویسندگان آنها هم یکی هستند، نمونه این تکرار را در همین سریال‌های ماه رمضان می‌توان دید. گروهی که هر سال میهمان سفره‌های افطار مردم هستند، کسانی که امسال می‌خواهند پیام متفاوتی ارائه دهند، سعی هم می‌کنند، اما آیا همه عوامل در ارسال این پیام موفق می‌شوند؟ با نگاهی به سریال‌هایی که سال‌های گذشته پخش شده‌اند، متوجه می‌شویم که اگر سریالی در پرداخت داستان موفق بوده و مخاطب را جذب کرده باشد، موسیقی آن هم ماندگار شده و در ذهن مردم جای گرفته است. در غیراین صورت موسیقی سریال‌هایی که هر شب پخش می‌شوند هم مانند موضوعات سایر سریال‌ها فراموش می‌شوند.
تفاوتی در بین نیست
افشین یداللهی تاکنون برای سریال‌های بسیاری ترانه سروده که بسیاری از آنها در خاطره مردم جای گرفته است. این ترانه سرا چندی پیش برای سریال «پاتوق» ترانه سرود که با صدای خودش هر شب پخش می‌شد. در ماه رمضان هم برای سریال «مثل هیچ کس» ترانه سرایی کرده است.
یداللهی درباره تفاوت‌های موسیقی سریال‌های شبانه با سریال‌های هفتگی معتقد است:«نمی توان تفاوت مشخصی برای موسیقی این دو دسته سریال در نظر گرفت. البته موسیقی سریال‌هایی که هر شب پخش می‌شوند از یک سو باید مانند سایر سریال‌ها ویژگی‌های یک موسیقی خوب را داشته باشند و از سوی دیگر بعد از چند شب، یکنواخت نشوند.»وی با تاکید بر اینکه موسیقی همه سریال‌ها باید خوب و ارزنده باشند، می‌افزاید:«وقتی یک سریال هر شب پخش می‌شود مردم به شنیدن موسیقی آن هم عادت می‌کنند، به همین دلیل یک ترانه سرا و آهنگساز خوب باید با کمک موسیقی این علاقه را در مخاطب به وجود آورد که او پس از پایان سریال هم آن آهنگ خاص را زمزمه کند، نه اینکه بعد از چند شب حاضر نباشد حتی هنگام پخش سریال هم آن را بشنود.»
این ترانه سرا درباره استفاده از موسیقی کلامی در سریال‌ها می‌گوید: «استفاده از موسیقی کلامی در سریال‌ها جای خالی ترانه در صدا و سیما را پر می‌کند. چون متأسفانه ترانه‌ای که قابلیت زمزمه کردن از سوی مردم را داشته باشد، بسیار کم ساخته می‌شود. اما موسیقی و ترانه سریال‌ها چون موضوعی هستند، هر شب پخش می‌شوند و با داستان سریال هماهنگی دارند، بیشتر در ذهن مخاطب جای گرفته و زمزمه آن احساس خوبی به او می‌بخشد. بنابراین می‌توان با موسیقی سریال‌ها به این نیاز مخاطب که دوست دارد ترانه خاطره انگیز بشنود، پاسخ داد.»ترانه سرای سریال‌های «شب دهم»، «مدار صفر درجه» و «میوه ممنوعه»، درباره ویژگی‌های این دسته از ترانه‌ها معتقد است: «ترانه‌هایی که هر شب پخش می‌شوند باید به گونه‌ای باشند که مخاطب را دلزده نکنند.
به‌طور مثال ترانه سرا باید لایه‌هایی را در شعر خود در نظر بگیرد که مخاطب با یک بار شنیدن متوجه همه آنها نشود. در حقیقت ترانه سرا همزمان با پیشرفت قصه سریال همراه با موسیقی مناسب ترانه، داستان را رمزگشایی می‌کند.»یداللهی می‌افزاید: «شاید بتوان گفت موسیقی سریال‌هایی که هر شب یا هر روز پخش می‌شوند به صرف بیشتر وقت و رعایت ظرایفی نیاز دارد، چون این موسیقی قرار است هر شب به گوش مخاطب برسد و نباید بعد از چند بار او را دلزده کند، بلکه باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر هماهنگی با موضوع سریال، داستان و اتفاقات پایانی آن را لو ندهد. در غیراین صورت ممکن است مخاطب پایان قصه را از روی ترانه حدس بزند و در نتیجه از جذابیت سریال کاسته شود.»
نباید باعث دل‌زدگی شود
امیرحسین مدرس که چندی پیش سریال «ترانه مادری» با صدای او پخش شد، درباره تفاوت موسیقی سریال‌های شبانه و هفتگی معتقد است:« موسیقی هر فیلم و سریالی هم‌پای داستان آن پیش می‌رود و از این نظر زمان پخش آن چندان مهم نیست. حتی در سایر کشورها نیز می‌بینیم که گاه سریال‌هایی طی چند سال پخش می‌شوند، بدون آنکه مردم از خود سریال یا موسیقی آن دلزده شوند.»
این خواننده می‌افزاید:« موسیقی خوب موسیقی‌ای است که گوش مخاطب را به‌اصطلاح خراب نکرده و او را به شنیدن موسیقی بد عادت ندهد. با چنین تعریفی هر فیلم و سریالی باید علاوه بر عناصر موسیقایی، ترانه و تم خوبی داشته باشد تا مخاطب را به پیگیری داستان علاقه‌مند سازد.»
برقراری ارتباط با موسیقی
احسان خواجه امیری که نزدیک به پنج سال است موسیقی برخی از سریال‌های ماه رمضان را می‌سازد، درباره موسیقی سریال‌های شبانه معتقد است: «موسیقی متن یک فیلم یا سریال باید علاوه بر اینکه در خدمت داستان آن است به‌عنوان یک اثر موسیقایی خوب، شنیدنی باشد.اما موسیقی سریال‌هایی که هر شب پخش می‌شوند، علاوه بر داشتن این ویژگی باید به گونه‌ای باشند که مخاطب را دلزده و خسته نکنند.»
خواجه امیری ماه رمضان سال گذشته موسیقی سریال «میوه ممنوعه» و امسال موسیقی سریال «مثل هیچ کس» را برای تلویزیون ساخته، وی می‌افزاید:«اگر موسیقی یک سریال خوب بوده و با داستان آن هماهنگی داشته باشد، حتی تکرار هر شب آن نیز می‌تواند برای مخاطب جذاب و دلنشین باشد. چون مخاطب با موسیقی سریال هم مانند داستان آن ارتباط برقرار کرده و حتی ممکن است بعد از پایان پخش سریال نیز، ترانه آن را زمزمه کند. بنابراین می‌توان گفت ویژگی کلی موسیقی همه سریال‌ها این است که از نظر تکنیک و ظرایف موسیقی خوب باشند اما چون این موسیقی و ترانه‌ها تکرار می‌شوند علاوه بر این باید چنان جذاب باشند که در ذهن مخاطب ماندگار شوند.»
