یکشنبه ۷ مهر ۱۳۸۷ - ۱۸:۴۷
۰ نفر

گروه دانش: از زمان‌های دور، بشر به‌دنبال روش‌هایی بود که به‌کمک آنها بتواند گذشت زمان را اندازه‌گیری کند.

 اما نبود ابزارهای مناسب برای این‌کار، باعث شد به‌این فکر بیفتد که از پدیده‌های طبیعی برای اندازه‌گیری زمان و تعیین تقویم استفاده کند.

او فهمید که می‌تواند به‌راحتی از پدیده‌های تکرار‌شونده طبیعی برای زمان‌بندی کارهای خود استفاده کند. یکی از این پدیده‌ها، حرکت خورشید در پهنه آسمان بود.

برای همین، شبانه‌روز به‌عنوان نخستین واحد اندازه‌گیری زمان نزد بشر به‌کار گرفته‌شد.

یکی دیگر از پدیده‌های تکرار‌شونده در طبیعت، حرکت ماه در آسمان است. ماه علاوه بر حرکت به‌دور زمین، از خورشید نور می‌گیرد و چون جهت دیدن ماه در شب‌های مختلف متفاوت است، اشکال مختلفی از ناحیه روشن ماه که نور خورشید به آن می‌رسد، دیده می‌شود که به آن اهله ماه می‌گویند. تاریخ نشان می‌دهد که اقوام مختلفی در دنیا از ماه برای تقویم استفاده می‌کردند.

مسلمانان جهان هم مناسک دینی و اعمال مذهبی خود را براساس تقویم قمری به‌جای می‌آورند که مبدأ آن هجرت پیامبراکرم(ص) از مکه به مدینه است برای همین به آن تقویم هجری قمری می‌گویند.

مبنای این تقویم، رؤیت هلال ماه است که در تاریخ علوم اسلامی، بسیار مورد توجه منجمان اسلامی قرار گرفته‌است.

در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های زیادی در زمینه استهلال پدید آمده که موفقیت‌های رصدگران ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی گواه این سخن است.

با این‌حال، فقدان مرجعی که به زمینه‌های علمی این قضیه بپردازد، نه‌تنها در ایران، بلکه در جهان مشکل بزرگی در افزایش آگاهی‌های علاقه‌مندان به‌این موضوع بوده‌است.

از این‌رو، جای یک مرجع معتبر علمی که برای عموم مردم هم قابل استفاده باشد، در این بین بسیار خالی بود.

همین امر باعث می‌شود در مواردی که تعیین دقیق این تقویم مهم می‌شود، مثل ماه مبارک رمضان و ماه شوال، در رصد ماه نو، مشکلاتی پیش‌بیاید. از آن‌جمله اینکه وقتی اصلاً امکان رؤیت هلال در آسمان وجود ندارد، گروهی ادعای رویت می‌کنند.

هرچند این موارد از روی عمد نیست، اما پیدا کردن هلال باریک ماه نو، آن قدر کار ظریفی است که در آسمان پرآشوب هنگام غروب، به‌خصوص وقتی هوا غبارآلود باشد، امکان اشتباه را زیاد می‌کند و فقط رصدگر حرفه‌ای و آموزش دیده‌است که می‌تواند جای دقیق ماه را پیدا کند و دوربینش را به آن سمت بگرداند تا بتواند درصورت وجود، رؤیت هلال را گزارش کند.

برای آموزش مقدمات آنچه برای رؤیت هلال لازم است، مراجع معتبر کمی وجود دارند که یکی از آنها، کتاب «ماه نو، مبانی علمی رؤیت هلال» است که توسط گروهی از منجمان آماتور کشورمان در مرکز تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران آماده شده‌است.

این‌ مجموعه علمی و دقیق حاصل تجربیات چندساله در رصد هلال و به‌خصوص هلال‌های سخت برای ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری بوده‌است.

کد خبر 64497

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز