به گزارس همشهری آنلاین به نقل از کیهان، مجله تایم از قول مورفی نوشت: باراک اوباما سال ۲۰۱۵ با توافق هستهای، زمینه را برای آنکه ایران بهعنوان کشوری عاری از سلاحهای هستهای باقی بماند، هموار کرد.این توافق سالها در حال شکلگیری و تدوین بود. اوباما جهان را گردهم آورد تا سیستمی از تحریمهای فلجکننده اقتصادی را علیه ایران وضع کند و سپس، اتحادیه اروپا، چین و روسیه را پشت استراتژی دیپلماتیک متحد کرد که ماحصلش توافق نهایی با ایران بود تا این بازیگر تحقیقات هستهایاش را به عقب برگرداند و اجازه دهد بازرسیهای بینالمللی بیسابقهای از صنعت هستهایاش انجام شود.
در همان برهه زمانی، دونالد ترامپ، نامزد ریاست جمهوری آمریکا طی مقالهای که در یواساِیتودی منتشر شد، این پیشرفت بزرگ دیپلماتیک را عاری و تهی از ارزش خواند و با اطمینان اعلام کرد در صورتی که بهعنوان رئیسجمهوری برگزیده شود، عملکرد بهتری خواهد داشت «ریاست جمهوری ترامپ، ایرانیها را وادار میکند تا به میز مذاکره بازگشته و توافق بهتری به دست بیاید». با آغاز ریاست ترامپ نزدیکترین مشاوران امنیت ملیاش از او تقاضا کردند تا توافق را پاره نکند. آنها به او گفتند که این توافق نتیجه بخش بوده، ایران به وعدههایش عمل کرده، بخشهای عمدهای از برنامه هستهایاش را تعطیل و به بازرسان اجازه ورود داده است.
اما ترامپ توجهی نکرد و توافق با ایران را لغو کرد. سایر بازیگران ائتلاف تعریف شده توسط اوباما جانب ایران را گرفتند. بدتر از همه این بود که ایران نیز فعالیت بخشهایی از برنامه تحقیقاتیاش را که بهحالت تعلیق درآورده بود، از سرگرفت. ایران سایر اقدامات تحریکآمیزش را تشدید کرد و به نیروهای تحت حمایتش در عراق دستور داد تا بار دیگر نیروهای آمریکایی را هدف قرار دهند. با طولانیتر شدن دوره ریاست جمهوری ترامپ، برنامه هستهای ایران نیز به سرعت پیشرفت کرد،حملات نیروهای حامی ایران به نیروهای آمریکایی ادامه یافت و فعالیتهای تهران در خاورمیانه تشدید شد.
سیاست ترامپ در ارتباط با ایران شکست کامل و بدون قید و شرط بود. بخش سیاست فاجعهآمیز ترامپ این بود که او حداقل توانست تئوری آنهایی که مخالف توافق با ایران در زمان امضای آن بودند را به آزمایش بگذارد. این گروه از منتقدان از اوباما میخواستند تا تحریمها علیه ایران را حفظ کنند حتی اگر کشورهای متحد از آن پیروی نکنند البته تا زمانی که ایران موافقت کند برای همیشه بخشهایی از برنامه هستهایاش را کنار بگذارد و درباره سایر رفتارهایش در منطقه مذاکره کند. ترامپ چهار سال ریاستش به شکل شرمآوری شکست خورد. در شرایط کنونی جو بایدن و تیمش به شکل جدی تلاش میکنند تا قطعات را کنار هم قرار دهند.
تعیین مواضع ایران نیز به شکل حیرتآوری سخت است. اگر ایران امروز به دنبال مقادیر کافی اورانیوم غنیشده باشد احتمالا تنها ۶۰ روز برای تولید سوخت نیاز خواهد داشت. اکنون زمان آن است که تیم مذاکرهکننده بایدن امتیازهای هوشمندانه اما ضروری را برای از سرگیری توافق هستهای که اوباما آن را به سرانجام رساند، در اختیار ایران قرار دهد. بله، ایران هم میبایست به نحو یکسان مصالحه کند. این توافق جدید ممکن است شبیه توافق ایران با اوباما نباشد، زیرا که در دوران ریاست ترامپ آن توافق را از دست دادیم.
نظر شما