غرب رسانه بی‌طرف ندارد | اروپایی‌ها اوکراین را از آن خود می‌دانند

همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: در ادامه نظرسنجی از فعالان فرهنگی و هنری کشور درباره مناقشه اوکراین این بار به سراغ ویدا اسلامیه رفته‌ایم.  ویدا اسلامیه، مترجم آثار جی.کی. رولینگ در ایران است. او هر سال چند جلد کتاب ارزشمند به ادبیات ترجمه ما می‌افزاید و آن را غنی می‌کند. او درباره وقایع اوکراین می‌گوید: «جهت‌گیری‌ها در رسانه‌ها متناقض است و خود مخاطب باید تعادلی در دریافت خبر برای خودش و در ذهنش ایجاد کند.» او که رسانه‌های غربی را هم رصد می‌کند، می‌افزاید: «تا به حال در امریکا به رسانه‌ای برنخورده‌ام که ناقض سیاست‌های جمهوری‌خواهان یا دموکرات‌ها باشد. هر رسانه‌ای آنجا گرایش‌های سیاسی خودش را دارد و حرف خودش را می‌زند.» گفت‌وگوی ما را با او درباره مناقشه اوکراین را بخوانید.

رسانه یک ابزار فرهنگی است و وظیفه‌ای جز انعکاس واقعیت ندارد. با این وصف به نظر شما که اهل اندیشه و فکر و هنر هستید، رسانه‌های غربی درباره وقایع اوکراین واقعیت را بازگو می‌کنند یا رسانه‌های بعضاً مستقل؟

البته باید بگویم که در زمینه‌های سیاسی چندان سررشته ندارم و مانند اکثر قریب به اتفاق مردم صرفاً اخبار را از رسانه‌ها دنبال می‌کنم. به همین دلیل نظرم شاید شخصی به نظر برسد. اینکه چطور باید رسانه‌های مستقل را تشخیص داد، به خودی خود برای من یک معضل است. چون به هر حال رسانه‌هایی که من می‌شناسم و آنها را رصد می‌کنم، یا به سمت حزب دموکرات یا حزب جمهوری‌خواه گرایش دارند.

رسانه‌های اروپا هم شاید قدری نسبت به رسانه‌های امریکایی بی‌طرفانه‌تر قضاوت کنند اما باز هم نمی‌توان گفت که آنها کاملاً بی‌طرف‌اند چون اوکراین را هم جزو خودشان می‌دانند. یک نکته دیگر هم این سویه ماجراست. به تعبیری هم اگر خبرنگاری سخنی می‌گوید و جایی به نظر می‌رسد که با جان و دل وقایع اوکراین را گزارش می‌کند، صرفاً به دلیل همین تلقی است. 

خود شما وقایع اوکراین را از چه رسانه‌هایی دنبال می‌کنید؟

بیشتر از فضای مجازی.

چرا؟

چون به هر حال آنجا رسانه‌ها و مدیاهای مختلف وجود دارند و مخاطب می‌تواند قیاسی داشته باشد و شاید بتوان حقایق را از آنجا بهتر استخراج کرد.

به رسانه‌هایی اشاره کردید که گرایش به دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در امریکا دارند. به نظرتان اگر رسانه‌ای بخواهد واقعیت را چنانچه خودش قصد دارند، منعکس کند، موفق خواهد شد؟

منظورتان این است که چقدر از رسانه برای خودشان بهره می‌برند! پاسخ این است که نهایت تلاششان را می‌کنند. چند سال اخیر که توجه بیشتری به اخبار دارم، اگر CNN  را می‌بینم فاکس نیوز را هم می‌بینم. به سادگی درمی‌یابم که جهت‌گیری‌ها به فرض در همین وقایع اوکراین چقدر متفاوت است. پس هر حزب و کشوری در جهت منافع خودش از رسانه استفاده می‌کند. البته در همه دنیا بیش و کم وضع همین گونه است. حقیقت را بخواهید در غرب من رسانه بی‌طرف ندیده‌ام. همه به سمت و سویی کشش دارند و برخی کمتر و برخی محسوس‌تر.

آیا در میان رسانه‌های امریکایی، رسانه به اصطلاح اپوزیسیون هم وجود دارد که  سیاست‌های دولت خودشان را مستقیماً نقد کنند؟

به گمانم خیر! اگر هم باشد من اطلاعی از آنها ندارم یا تا به حال ندیده‌ام! آنهایی را که من رصد می‌کنم، چه آنهایی که شناخته شده‌اند، مانند نیویورکر، مگزین، فاکس نیوز، CNN و.. هر یک به سمت احزابی گرایش دارند. رسانه‌ای که در خاک امریکا مقابل دولت امریکا قرار بگیرد، ندیده‌ام و نمی‌شناسم.

در امریکا رسانه ای که بتوان همه حقایق مناقشه  اوکراین را از آن استخراج کرد، وجود دارد؟ رسانه ای که اصلا کاری به سیاست های دولتش نداشته باشد؟

راستش سخنان هیچ یک را نمی‌توانم صد در صد باور کنم. من از کنار هم گذاشتن همه‌شان به جمع‌بندی و نتیجه‌ای برای خودم می‌رسم. این اخبار در عین حال در کنار اخبار دیگر خیلی با هم متضادند. من به شخصه دریافته‌ام که خودم خبر را به اعتدال برسانم. این کاری است که شنونده خودش باید انجام دهد.