اما پس از ادامه مخالفتبرخی واحدهای صنفی، محمود احمدینژاد خبر از ارائه لایحهای یک فوریتی برای تعویق یکساله این قانون داده است.
با جمشید پژویان، اقتصاددان، درباره ضرورتهای تعویق اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده و آثار انجام این کار بر اقتصاد کشور گفتوگو کردهایم.
- چه ضرورتی برای تعویق یکساله مالیات بر ارزش افزوده وجود داشته است؟
هیچ ضرورتی برای تعویق در اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده وجود نداشته و مباحث مطرح شده برای تعویق 2 ماهه یا یک ساله این قانون در واقع تسلیم شدن در مقابل گروههای فشار بوده و ناشی از نزدیک شدن به انتخابات است چرا که با این تعویق بهنظر میرسد رئیسجمهوری قصد دارد تا مشکلات اجرای این قانون را به دولت بعدی - چه ایشان یا شخص دیگری - منتقل کرده تا به نوعی زمینه لازم برای جلب حمایت افکار عمومی در انتخابات را داشته باشد. از آنجا که اصناف با این نظام مالیاتی آشنایی دیرینهای داشته و کم و بیش از آثار و نتایج آن اطلاع دارند، ضرورتی برای تعویق یا بسترسازی برای اجرای این قانون وجود نداشته است.
- تاثیر این شیوه تعویق را بر نظام اقتصادی چگونه ارزیابی میکنید؟
مشکل مالیات و نظام مالیاتی در اقتصاد ایران سابقهای 40 تا 50 ساله دارد. یکی از مشکلات جدی نظام مالیاتی کشور نبود مالیات بر مصرف و هزینه و پایین بودن پایه نظام مالیاتی است و کشورمان چارهای جز اجرای درست و اصولی نظام مالیات بر ارزش افزوده ندارد تا به این وسیله سهم درآمدهای مالیاتی از درآمدهای کشور افزایش یافته و با دریافت مالیات از مصرف نسبت به حمایت از بخشهای تولیدی اقدام شود. معتقدم این شیوه تصمیمگیری برای تعویق قانونی که مصوب مجلس شورای اسلامی بوده و آثار مثبت آن در اقتصاد ایران انکارناپذیر است، کاری غلط بوده و آثار نامطلوبی را در اقتصاد ایران بهدنبال خواهد داشت. این شیوه برخورد با اجرای قانون، گروههای فشار را برای جلوگیری از اجرای قانون در موارد مشابه نیز جریتر خواهد کرد.
- برخی اجرای این قانون را نیازمند بسترسازی مناسب قلمداد میکنند، با این روند آیا باز هم ضرورتی برای تعویق اجرای این قانون وجود نداشته است؟
اینگونه استدلالها برای تعویق در اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده پذیرفتنی نیست چرا که اجرای این قانون نیاز به آموزش یا بسترسازی خاصی نداشته و تا جایی که اطلاع دارم سازمان امور مالیاتی کشور به اندازه کافی برای آشنایی مؤدیان با ضوابط و چگونگی اجرای این قانون اطلاع رسانی لازم را داشته است همچنین درصورت کافی نبودن اطلاع رسانی انجام شده نیز میتوان از طریق اجرای چند برنامه تلویزیونی نسبت به آگاهسازی اصناف، اتحادیهها، تولیدکنندگان و واردکنندگان با این نظام مالیاتی اقدام کرد. اینگونه دیدگاهها بهانهای برای جلوگیری از اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده بوده و پذیرفتنی نیست.
- آیا تعویق 2 ماهه این قانون، قادر به رفع برخی مشکلات موجود نبوده است؟
اصلا احتیاجی به تعویق اجرای این قانون وجود ندارد چرا که مؤدیان مالیاتی نسبت به علل و چگونگی اجرای این قانون اطلاع کافی داشته و از مدتها پیش، از نظام مالیاتی اطلاع داشتهاند. سابقه پایه مالیات بر ارزش افزوده حتی در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در کشور وجود داشته است. اما بعد از انقلاب برای چندمین بار است که بهدلیل خواست برخی افراد که تاکنون مالیات نداده و اکنون هم قصد دادن مالیات ندارند از اجرای این قانون جلوگیری میشود. در واقع تعویق اجرای این قانون حاصل تلاش گروههایی است که تا پیش از این نیز از پرداخت مالیات فرار کرده و بهدلیل نوع فعالیت اقتصادی خود اصلا تمایلی به پرداخت مالیات و جلوگیری از روشهای غیرقانونی فرار مالیاتی ندارند.