پس از چند سال فعالیت متمرکز و مداوم گروه گستردهای از کارشناسان صاحبنام و شماری از معتبرترین مشاوران برنامهریزی شهری این طرح در حالحاضر آماده ابلاغ و اجراست. اما هماکنون درست در همان گذرگاه دشواری ایستاده که میتوان از آن به عنوان پرتگاه بیش از نود درصد طرحهای جامع و برنامههای ملی در ایران نام برد: این نکته که مجریان (یعنی دستاندرکاران و مدیران دولتی و آنهایی که باید از این پس با یافتههای طرح دست و پنجه نرم کنند) در مقابل آن موضع بدبینانه و بعضا منفی دارند و البته نکات درستی برمیشمارند از مصادیق ایدهآلیستی بودن بخشهایی از طرح و احیانا عدم امکان اجرای مواردی از آن. در چنین مواردی معمولا تدوینکنندگان طرح نیز بخش اجرایی را متهم میکنند به عدم تمکین در برابر دانش نوین، روزمرگی، برنامه گریزی و احیانا ناتوانی برای اجرای تغییرات بنیادینی که طرح جامع پیشنهاد کرده است.
متاسفانه تجربه نشان داده است محاجههایی که در این میان درمیگیرد، پیش از آنکه جنبه علمی پیدا کرده و به علم گرا ترشدن مجریان و عمل گرا ترشدن مشاوران منجر شود، به برخوردهای شخصیتی میان هر دو گروه منتهی میشود، که البته حاصل آن گذشته از اتلاف همه زحمات و هزینهها، از دسترفتن فرصت سامانمندی علمی مدیریت شهری و منطقهای در کشور است.
برای اینکه طرح جامع تهران نیز به این سرنوشت دچار نشود، در وهله اول باید مدیران اجرایی مرتبط، اعم از مجموعه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، شهرداران مناطق و مدیران ذی مدخل در وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت کشور توجه کنند که هر برنامه جامعی بههرحال در مرحله اجرا با کاستیها و چالشهایی روبهرو میشود و چاره کار نه حذف برنامه و بلکه رفع کاستیهای آن در مرحله اجرا و بعضا حتی مماشات با شماری از نواقص است، تدوینکنندگان طرح جامع نیز باید به تجربه مدیران اجرایی احترام بگذارند و فروتنانهتر به آنچه که درباره نواقص طرح گفته میشود توجه کنند. به هر رو فراموش نباید کرد که در حالحاضر از نظر شیوه تدوین و حجم دستاوردهای کسبشده طرح جامع تهران یک سرمایه ملی تلقی میشود و این سرمایه فقط در صورتی بهثمردهی میرسد که تمامی دستاندرکاران مرتبط هوشمندانهتر در تجربههای تلخ شکست برنامههای جامع پیشین مداقه کنند و نیز ارادهای غالب و قوی برای رهایی مدیریت اجرایی شهر از روزمرگیهای اجتنابناپذیر، وارد عمل شود.
دکتر ناصر کرمی: نامهای قابل اشاره امروز بسیارند. اما بایستهتر آن است که امروز اشارهای بشود به طرح جامع تهران، که البته در فرصتی فراختر مفصلتر مورد بحث قرار خواهد گرفت.
کد خبر 6665