«فریبرز دولتآبادی» معاون میراثفرهنگی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری دراینباره معتقد است: « باید راه معتدل و میانهای به کار بسته شود تا دستکم هم زائران آسوده باشند و هم بناهای مقدس به خوبی حفظ شوند.»
اکثر مقبرههای امامزادگان بهعنوان بناهای مقدس و زائرپذیر بهدلیل تراکم و نحوه استفاده، در خطر تخریب قرار دارند و در همین حال برای رفاه حال زائران، متولیان اماکن متبرکه تلاش دارند تا با تغییراتی در بنا به بهبود وضعیت کمک کنند که این کار از منظر حفظ آثار تاریخی ایجاد مشکل میکند.
گفتوگوی حاضر همین موضوع را با دولتآبادی پیگیری کرده است که میخوانید.
- بنای بسیاری از امامزادگان و اماکن متبرکه بهدلیل تغییرات ساختمانی به بهانه رفاه حال زائران در حال تخریب است. برای حفظ این بناها چه اقدامی تدارک دیدهاید؟
ما با سازمان اوقاف و امور خیریه تفاهمنامهای را تدارک دیدهایم که البته هنوز قطعی نشده است ولی در آن نظر کارشناسی سازمان میراثفرهنگی در قبال بناهای مقدس مخصوصا مقبره امامزادهها که بناهایی واجد شرایط هستند، صائب تشخیص داده شده است.
- بناهای مقدس و بهویژه مقبره امامزادگان تحت چه شرایطی در زمره اماکن ثبت شده در فهرست آثار ملی قرار گرفتهاند؟
بنای مقبره امامزادگان معطوف به ارزشهای مذهبی، بهگونهای ساخته شده است که از منظر معماری و تاریخی و همینطور فرهنگی واجد ارزش بوده و ما به همین دلایل این بناها را ثبت کردهایم و بر همین اساس هم موظف به حفاظت از آنها هستیم.
البته اینگونه بناها هم از منظر تاریخی حائز اهمیت هستند و هم از منظر ارزشی مورد توجه و احترامند.
- پس چرا بیشتر این بناها بهدلیل نوسازی و به کارگیری مولفههای جدید در ساخت و ساز در آستانه تخریب قرار دارند؟
ببینید اینگونه بناها بهدلیل وقوع نابترین لحظات اعتقادی در بین مردم در آن، محل بروز خلاقیت در معماری و هنر بودهاند.
منطقی است که ساخت بنای مقبره با این لحظات ناب گره بخورد و نتیجهاش بهوجود آمدن بنایی واجد ارزشهای معماری و قابل ثبت باشد.
حال آنکه ما نباید به بهانه حفاظت از این بناها رفاه حال زائر را محدود کنیم یا ارتباط منطقی زائر را با بنا قطع کنیم.
- با این وجود شما چه راهکاری را در پیش میگیرید که بنا و ارزشهایش حفظ شود و در عین حال از منظر سازمان اوقاف و امور خیریه یا مدیریت بقاع متبرکه هم اوضاع مطلوب باشد؟
باید راه بینابینی در پیش گرفته شود. البته این کار، ساده نیست زیرا سازمان اوقاف بر این تاکید دارد که زائران را با ایجاد رفاه برای آنها افزایش دهد و دستکاری معماری برای چنین هدفی به سادگی ممکن نیست.
باید معماری این بناها همچنان موجه باقی بماند که متأسفانه بهدلیل نبود امکانات فنی و مالی چه از جانب ما و چه از جانب سازمان اوقاف هنوز به درستی به اجرا درنیامده است.