توکیو یکی از 47 منطقه استانی ژاپن است که در آن همچون 46 منطقه دیگر دولت محلی حاکمیت دارد با این حال اطلاق عنوان پایتخت به این شهر موجب شده تا ساختار شهرداری در این کلانشهر وظایف سنگین و پیچیده‌تری داشته باشد.
پایتخت ژاپن کلانشهری است که در کل جمعیتی 13 میلیون نفری را در خود جای داده است که با احتساب مردمی که در حومه آن زندگی و معمولا روزها برای انجام انوع و اقسام کارها به داخل توکیو می‌آید، 30 میلیون جمعیت دارد. به همین دلیل هم هست که مردم ژاپن به آن توکیوی بزرگ می‌گویند و از نظر جمعیت بزرگ‌ترین پایتخت دنیا بشمار می‌آید.
گرچه در ژاپن و به ویژه توکیو احزاب سیاسی تأثیر قابل توجهی بر انتخاب شهرداران دارند، با این حال ساختمان شهرداری این شهر نمادی منحصر به فرد برای انجام طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها آن هم در تعامل بسیار نزدیک با یکدیگر به شمار می‌آید.
ساختمان شهرداری توکیو در 47 طبقه ساخته شده و تمامی کارمندان آن در همین ساختمان و البته در بخش‌های مجزا از بخش‌های اداری زندگی می‌کنند.
متن کامل این گفتگو را در زیر می خوانید :
- ممکن است به عنوان نخستین سوال کمی درباره امور شهری توکیو توضیح دهید؟
در توکیو امور مهم مرتبط با شهرداری همچون شبکه‌های آبرسانی، فاضلاب و آتش نشانی از سوی دولت این شهر اداره می‌شود و این نکته بیشتر به اهمیت این سه ساختار و همچنین تراکم جمعیت بالای توکیو اشاره دارد. در هر حال حاضر هم در حال ایجاد تغییرات عمده در این کلانشهر هستیم چرا که بر میزبانی رقابت‌های المپیک پس از برگزاری بازی‌های المپیک 2012 لندن، متمرکز شده‌ایم و قصد داریم میزبانی این رویداد بزرگ ورزشی را بدست آوریم که دست یابی به این مهم در گرو برخورداری از شهری منطبق با بهترین استانداردهای مدیریتی و خدمات رسانی است.
- معضلات شهر بزرگی همچون توکیو را چطور تعریف می‌کنید؟
از آنجایی که جمعیت توکیو بسیار زیاد است با مشکلی به نام مسکن مواجه هستیم. در واقع مسکن به دلیل این که موضوع "کار" و انجام امور اداری برای ما خیلی مهم هستند از اهمیت زیادی در این شهر برخوردار است.
ما به عنوان مدیران و برنامه‌ریزان شهر ترجیح می‌دهیم محل زندگی کارمندان و کارگران را طوری تعریف کنیم که به محل کار آنها نزدیک باشد اما هنوز برای دست یابی به این هدف موفقیت چندانی بدست نیاورده‌ایم و همین موضوع یکی از مهمترین مسائل و مشکلات توکیو به شمار می‌آید. در حال حاضر هم بر روی همین موضوع متمرکز شده‌ایم و در حال برنامه‌ریزی برای مدیریت مسکن و محل کار کارمندان و کارگران توکیو هستیم چرا که به طور میانگین هر کارمندی یک تا یک ساعت و نیم از زمان مفید خود را صرف رفت و آمد برای رسیدن به محل کارش می‌کند.
- پس بنابر این همین موضوع ترافیک زیادی را در توکیو به وجود آورده است؟
اعضاء شهرداری شهرداری توکیو به دلیل تردد بسیار زیاد کارمندان و کارگران از حومه شهر به داخل این شهر سعی کرده‌اند با برنامه‌ریزی‌های مدون مشکل ترافیک را حل کنند به طوری که در حال حاضر در این شهر معضلی به نام ترافیک نداریم.
همچنین در توکیو به طور گسترده خطوط مترو وجود دارد و اغلب کارمندان و کارگران با استفاده از مترو به داخل و خارج از شهر تردد می‌کنند و در واقع مترو اولویت نخست سیستم حمل و نقل عمومی در توکیو به شمار می‌آید که به خوبی در رفع مشکل ترافیک این شهر موثر واقع شده است.
البته نا گفته نماند که بررسی‌ها و برنامه‌ریزی‌های کارشناسان حاکی از این واقعیت است که جمعیت کلان شهر توکیو دیگر بیشتر از این رشد نمی‌کند و حتی در آینده نزدیک رشد منفی هم خواهد داشت که همین موضوع به مرور زمان سبب خواهد شد تا بخشی از حجم رفت و آمدهای درون شهری کاسته شود.
- استراتژی‌های استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی در توکیو چطور تعریف شده است و اولویت با کدام یک از وسایل حمل و نقل عمومی است؟
مردم این شهر از مترو، قطار شهری و اتوبوس استفاده می‌کنند ضمن اینکه اولویت آنها برای انجام سفرهای درون شهری با مترو تعریف می‌شود. فرهنگ‌سازی در پایتخت پر جمعیت ژاپن طوری بوده است که معمولا کسی برای سفرهای روزانه خود از خودرو شخصی استفاده نمی‌کند و همین موضوع به راحتی مشکل ترافیک را برای این شهر حل کرده است. همچنین با توسعه بزرگراه‌ها توانسته‌ایم به سادگی فضا را برای سفرهای سریع و آسان درون شهری بدون درگیر شدن با ترافیک هموار کنیم.
- به نظر شما کدام یک از سیستم‌ها ی حمل و نقل عمومی که در ژاپن استفاده می‌شوند از قالبت پیاده شدن در شهری همچون تهران برخوردار هستند؟
حقیقت این است که سیستم‌ها و استراتژی‌های مرتبط با حمل و نقل عمومی که در توکیو پیاده شده‌اند در تهران هم قابل اجراست. در حال حاضر تمام سیاست‌گذاری‌‌های شهری و شهرداری توکیو و به طور کلی ژاپن بر روی استفاده و توسعه از مترو و قطار شهری متمرکز شده است به طوری که شما از هر نقطه‌ای از این کشور که قصد سفر به بخش دیگری را داشته باشید می‌توانید با استفاده از مترو و قطار شهری به سادگی، با حداقل هزینه و در کمترین زمان ممکن سفر کنید که همین امکانات مشکل ترافیک شهر توکیو و سایر نقاط کشور را حل کرده است. تهران هم می‌تواند با الگو قرار دادن همین استراتژی به راحتی مشکل ترافیک را برطرف کند.
- ترافیک همواره پیامدی به عنوان آلودگی هوا و به طبع آن محیط زیست را به دنبال داشته است، مسئولان شهر توکیو چطور با مشکل آلودگی هوا مقابله کرده‌اند؟
30 سال پیش با آلودگی هوا و محیط زیست به دلیل ترافیک و حجم بالای اتومبیل مواجه بودیم اما با برنامه‌ریزی‌هایی که برای رفع این مشکل تدوین کردیم و راه‌کارهایی که اجرایی شدند آرام آرام گام‌هایی را برای تغییر عادت‌های شهری مردم، تغییر مهندسی و فضای سبز خیابان‌ها و استفاده از مترو و قطار شهری برداشتیم و توانستیم بر این مشکل فائق آییم و امروز به راحتی می‌توانیم ادعا کنیم کخ مشکلی به نام آلودگی هوا در توکیو وجود ندارد.
- اهمیت اجلاس شهرداران و کلانشهر های آسیایی در سطح قاره کهن و سپس در ابعاد گسترده تر بین‌المللی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به طور حتم این اجلاس تاثیر بسیار خوبی برای حل مشکل تمام شهرهای جهان به خصوص شهرهای آسیایی دارد. البته بخش اصلی تمرکز این اجلاس که عمده شرکت کنندگان آن را کشورهای آسیای میانه تشکیل دادند، بر روی بررسی مسائلی همچون آلودگی هوا و ترافیک بود که به طور حتم به نتایج مثبتی هم متنهی خواهد شد.
