به گزارش روابط عمومی و بینالملل دانشکده مطالعات جهان روزنامه ایران دوشنبه چهارم آذر 1387در صفحه گزارش خود گزارشی تحت عنوان "یک گام بلند دانشگاهى به سراسر جهان" از دانشکده مطالعات جهان به چاپ رساند که در آن بسیاری از وجوه این دانشکده به ویژه شیوههای نوین و متفاوت آموزش دانشجو در سطح کارشناسی ارشد شرح داده شده است.
بر اساس این گزارش دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، تنها مدت کوتاهى پس از تأسیس به سرعت به آموزشگاهى بىبدیل در امر مطالعات کشورهاى جهان تبدیل شده است. سابقه مطالعات شرق شناسى در دانشگاههاى مهم جهان غرب به حدود یک قرن مىرسد و طبیعى است که ایران نیز به عنوان یکى از کشورهاى مهم شرق در قالب رشته ایران شناسى مورد توجه است.
حالا دانشکده مطالعات جهان با سر در دروازه ملل تخت جمشید مىکوشد با همان روش مطالعه بین رشتهاى که در شرق شناسى نیز مرسوم است به شکل همه جانبه درباره کشورهایى که به نوعى با ایران ارتباطات وسیع دارند مطالعه کند. به این ترتیب دانشجویان این دانشکده، که با اساتید خبره داخلى و خارجى و با امکاناتى قابل توجه و اعتماد به نفسى زیاد پرورش مىیابند مىتوانند به عنوان کارشناس همه جانبه یک کشور به دستیابى به اهداف سیاسى، فرهنگى و اقتصادى جمهورى اسلامى ایران در ارتباطاتش با کشورهاى دیگر کمک شایانى کنند. هدفى که احتمالاً غرب نیز با ایجاد کرسى هاى شرق شناسى در پى آن بود.
زمان یک روز پیش از برگزارى انتخابات امریکا است. استاد و دانشجویان رشته مطالعات امریکا (دانشجویان این دانشکده همه در سطح کارشناسى ارشد هستند) سه ساعت از طریق ویدیو کنفرانس با دانشجویان و استاد دانشگاه دنور امریکا درباره این انتخابات بحث مىکنند.
سالن ویدیو کنفرانس داراى یک دوربین حساس به صدا است که هنگامى که کسى به اظهار نظر مىپردازد به سمت او برمىگردد. سپس در روز انتخابات امریکا که همزمان با نیمه شب ایران است، دانشجویان در دانشکده و از طریق ماهواره تا صبح جریان انتخابات را دنبال مىکنند. هنوز چند روز نگذشته از انتخابات اولین برنامه سخنرانى که در آن چهار استاد به بررسى آثار و تبعات نتایج انتخابات مىپردازند برگزار مىشود. اقتصاد امریکا و جهان پس از انتخاب دولت جدید، روابط ایران و امریکا پس از انتخابات و رویکردهاى داخلى در امریکا پس از انتخابات از موضوعات سخنرانىها است. مدت کوتاهى بعد استادى سیاه پوست از امریکا براى بررسى انتخابات امریکا به دانشکده مىآید.
گودرز میرانى مدیر روابط عمومى دانشکده و کارشناس ارشد ارتباطات مىگوید: «آنچه در این دانشکده مهم است این است که همه چیز به سرعت و به شکل ضرب الاجلى انجام مى شود.»
براى این که دانشجویان بتوانند در تمام حوزه ها به کشورى که درباره آن مطالعه مى کنند اشراف پیدا کنند لازم است که به خوبى به زبان آن کشور احاطه داشته باشند. بنابراین دانشجویى که به زبان کشور مورد مطالعه تسلط ندارد نمىتواند در این دانشکده به تحصیل ادامه دهد. چرا که تمام درسها به زبان کشور مورد مطالعه تدریس مىشود. به عنوان مثال استادى که ادبیات امریکا را تدریس مىکند خودش در این کشور ادبیات تحصیل و تدریس کرده و ادبیات این کشور را به زبان انگلیسى تدریس مىکند. اقتصاد این کشور را نیز یکى از اقتصاددانان برجسته به زبان انگلیسى ارائه مىکند و به همین ترتیب ادامه پیدا مىکند.
دانشکدهاى از هر نظر جدید
آن چه اینک به عنوان دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران شناخته مىشود در ابتدا در سال ۱۳۸۳ به عنوان مؤسسه مطالعات آمریکاى شمالى و اروپا، با هدف تربیت نیروهاى متخصص براى بخش هاى دولتى، عمومى و خصوصى در داخل و خارج از کشور تأسیس شد و در بهمن سال ۱۳۸۷ تبدیل آن به دانشکده مطالعات جهان به تصویب هیأت رئیسه دانشگاه تهران رسید.
این دانشکده کار خود را با تأسیس پنج گروه علمى در زمینه مطالعات امریکاى شمالى، مطالعات روسیه، مطالعات فرانسه، مطالعات بریتانیا و مطالعات آلمان شروع کرد. ولى به عقیده دکتر سعید رضا عاملى رئیس و مجرى ایجاد دانشکده، از آن جایى که کشورهایى که با جمهورى اسلامى ایران ارتباطات وسیع فرهنگى، اقتصادى و سیاسى دارند لزوماً در امریکا و اروپا قرار ندارند، مطالعه کشورهاى امریکاى لاتین و اسپانیا، هند، چین، ژاپن، ترکیه، عراق، مصر، عربستان سعودى و فلسطین در برنامه آموزشى دانشکده قرار گرفته و به مرور این رشتهها دایر خواهند شد.
دکتر عاملى مىگوید: «نکتهاى که در خصوص دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران حائز اهمیت است، بنیان بین رشتهاى مطالعات کشورى در این دانشکده است که زمینه نگاه همه جانبه به یک کشور را فراهم مىکند. همچنین در آینده به صورت جدى براى توسعه مطالعات بین کشورى مثل مطالعات امریکایى- چینى یا مطالعات ژاپنى-کرهاى و همچنین مطالعات هندى- امریکایى تلاش خواهد شد که این نوع مطالعات زمینه فهم ارتباطات شبکهاى در حوزه فرهنگ، اقتصاد و سیاست و یا حوزه منافع و تهدیدهاى مشترک کشورهاى جهان را فراهم مىکند.»
وى مى افزاید: «مطالعات بین رشتهاى کشورها منبع اصلى توسعه نگاه کارشناسى در همه قلمروها اعم از بخش خصوصى و بخش دولتى و همه بنگاههاى تجارى و فرهنگى است که به نوعى با کشورهاى جهان تعامل گسترده دارند. البته قلمروشناسى به مطالعات کشورى خلاصه نمىشود. بلکه موضوعات مهم جهان که بعد بین رشتهاى پیدا مىکنند مثل مطالعات دینى که به ابعاد جامعه شناختى، انسان شناسى دینى، هویت دینى و جایگاه دین در ادبیات، سینما، تلویزیون و رادیو و همچنین نقش دین در حل بحرانهاى جهانى مربوط مىشود را نیز شامل مىشود. در واقع مطالعات کشورى زمینهاى تخصصى براى تعامل حرفهاى و تخصصى با جهان است.»
دانشجویان هم کاملاً هماهنگ با چنین اهدافى پرورش مىیابند. در درجه نخست براى رئیس و اساتید دانشکده مهم است که شاگردان آنها به اعتماد به نفس بالایى دست بیابند.
نسرین دستجردى دانشجوى مطالعات امریکا مىگوید: «در ابتداى ورود به این دانشکده همه چیز بزرگ به نظر مى رسد. از ما مىخواهند که به کارشناسان مشهور جهان ایمیل بزنیم، مقاله چاپ کنیم و مقالات و کتابهایى که به تازگى در جهان چاپ شدهاند را مطالعه کنیم. ولى در آخر مى بینیم که هر یک از دانشجویان در چند کنفرانس شرکت مى کنند. از طرفى در دانشکده حس دانشجو بودن نداریم بلکه حس همکار بودن داریم و این جو از دفتر ریاست دانشکده تا اساتید وجود دارد.»
سمیرا سعیدیان دانشجوى رشته مطالعات بریتانیا نیز مىگوید: «من براى یک دوره یک ماهه هم براى درس اسلام و غرب و هم درس زبان آلمانى به کشور آلمان رفتم. آنها با دیدن حجاب من و این که از ایران آمدهام دائم از من پرسش مىکردند. ولى من به ازاى هر پرسشى که آنها از من مىکردند از آنها دو تا سؤال مىپرسیدم. چون به قول یکى از اساتید چرا ما باید همیشه منتظر باشیم که آنها از ما سؤال کنند. ما هم باید از آنها سؤال کنیم. از طرفى این کار ما است که ایران را به آنها معرفى کنیم.»
البته این اعتماد به نفس در پرتو اهداف دانشکده و روش تدریس اساتید به دست مىآید.
دکتر سید محمد مرندى استاد ادبیات رشته مطالعات امریکا مىگوید: «دانشجویان ما تیز و عاقلند. من خودم وقتى با سه تا از آنها در کنفرانسى در بیروت شرکت کردم این را به عینه دیدم. شبکه الجزیره هم با دو تا از آنها مصاحبه کرد و از طریق ایمیل اعلام کرد که مصاحبه آنها خیلى خوب بوده. به طور کلى دانشجویان ما اعتماد به نفس بالایى دارند و مقابل خارجىها کم نمىآورند. حتى در ویدئو کنفرانسى که با دانشجویان امریکایى ترتیب دادیم، دانشجویان ما به مراتب قوى تر از آنها بودند.»
وى درباره روش تدریس در این دانشکده مىگوید: «ما از دانشجویان زیاد کار مىکشیم. همچنین از اساتید خارجى استفاده مىکنیم تا دانشجویان با دیدگاههاى متفاوت آموزش ببینند. همچنین اساتید در اینجا انگیزه زیادى دارند و براى دانشجویان زیاد وقت مىگذارند. ما مىکوشیم روابط صمیمانهاى با دانشجویان برقرار کنیم. تا جایى که آنها مشکلاتشان را هم با ما در میان مىگذارند. از طرفى چون مطالعات کشورها بین رشتهاى است دانشجویان به درسها علاقه پیدا مىکنند. از طرفى یکى از هدفهاى دانشکده نیز این است که دانشجویانى تربیت کند که متعادل و در مسیر عقلانیت باشند و از هر جهت از افراطىگرى پرهیز کنند. امکانات دانشکده هم بد نیست. هر چند که تلاش زیادى شده تا این امکانات فراهم شود ولى واقعیت این است که اگر دانشکدههاى دیگر هم تلاش مىکردند مىتوانستند به این امکانات دست پیدا کنند.»
دکتر یونس شکرخواه از اساتید ارتباطات و استاد دانشکده مطالعات جهان نیز از امکانات موجود در دانشکده ابراز رضایت مىکند. وى مىگوید: "یکى از نکات مثبت این دانشکده این است که درسها به زبان اصلى هر رشته ارائه مىشود و مدیران هر گروه به آن کشور احاطه زیادى دارند. اتاقهای خوبى براى اساتید و سالنهاى پیشرفتهاى نیز وجود دارد که حسین خسروجردى و همکارانش این سالنها را طراحى کرده است. کتابخانه دانشکده هم مدرن است. همچنین سخنرانىهاى زیادى ترتیب داده مىشود و دانشکده با دانشگاههاى دیگر نیز پروتکلهاى همکارى دارد و این امکان هست که از طریق ویدئو کنفرانس، با دانشگاههاى دیگر کنفرانس تشکیل دهیم."
"البته این دانشکده را در بیرون از ایران بیشتر مى شناسند." این را میرانى مدیر روابط عمومى دانشکده مىگوید.
کلاسها به شکل کنفرانس چیده شدهاند و همگى امکان وصل شدن به اینترنت دارند، وجود تلویزیون مداربسته در غذاخورى که امکان آن را به وجود مىآورد که افراد در صورت کم آمدن جا با سالن کنفرانس ارتباط برقرار کنند، وجود تعداد زیادى رایانه در اتاق رایانه که معمولاً از تعداد دانشجویان متقاضى بیشتر است، کتابخانه مجهزى که اساتید پس از هر سفر خارج از کشور با جدیدترین کتابها بر کیفیت و کمیت آن مىافزایند، قرائتخانهاى که حتى شبها براى مطالعه باز است، اساتید معروف خارجى که هر ترم براى مدتى مشخص به دانشکده مىآیند و درس ارائه مىکنند و بعد نیز از خارج از کشور از طریق ایمیل جوابگوى پرسشهاى دانشجویان هستند و یا کارشناسان برجستهاى که براى سخنرانى به دانشکده مىآیند، سیاستمداران و سفراى مختلف کشورها که هرچند مدت از دانشکده بازدید مىکنند و نظراتشان را در اختیار دانشجویان قرار مىدهند، ویدئو کنفرانسها با دانشگاههاى معتبر جهان، مبادله دانشجو و بسیارى نکات دیگر موجب شده که دانشکده مطالعات جهان، جوى نو و با نشاط داشته باشد که نظیر آن کمتر در محیطهاى دانشگاهى کشورمان به چشم مىخورد.