به گزارش همشهری آنلاین، ۶ گروه دارویی بدون نسخه (OTC) ازجمله سرماخوردگی، گوارشی، فرآورده‌های پوستی، ملین، ضد احتقان و ضد سرفه با اجرای طرح دارویار تحت پوشش بیمه قرار گرفتند.
دارویار طرحی است که از ۲۳ تیر با هدف اصلاح سیاست‌های ارزی و انتقال ارز دارو به بیمه‌ها اجرا شد و براساس آن قیمت‌های دارویی در فاز اول ۲۰ تا ۳۰ درصد گران شدند، اما این گرانی با افزایش پوشش بیمه‌ای شامل حال مصرف‌کنندگان نیست و آنها با نسخه پزشک هیچ افزایش هزینه‌ای نخواهند داشت.
حالا براساس اعلام سازمان غذا و دارو، نه تنها تمامی داروهایی که پیش از این تحت پوشش بیمه بوده‌اند، از این پس در قالب اجرای طرح دارویار ۳۶۶ قلم از داروهای پرمصرف مورد استفاده بیماران دارای مزمن، و همچنین ۱۱۹ قلم از داروهای پرمصرف بدون نسخه هم مشمول پوشش بیمه‌ای خواهند بود و این داروها با نسخه پزشک، برای بیمار کاهش قیمت هم خواهند داشت. سیاستی که به تأکید کارشناسان حوزه سلامت باعث تمایز دارو به‌عنوان کالای سلامت از سایر کالاهای مصرفی و روزمره خواهد شد؛ یعنی وقتی فرد برای مصرف خودسرانه دارو چند برابر حالت بیمه‌ای پول پرداخت کند، دیگر سراغ خوددرمانی نخواهد رفت و تجویز همین داروهای پرمصرف که پیش از این بدون نسخه تهیه می‌شدند از این پس با تجویز منطقی از سوی پزشک و مصرف منطقی از سوی بیمار همراه خواهد شد.
تجویز و مصرف منطقی در طرح دارویار
برخی از داروهای OTC که اکنون در فهرست بیمه قرار گرفته‌اند، جزو پرخطرترین داروهایی هستند که با مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنها سلامت مردم به خطر می‌افتاد.
نوشین محمدحسینی، مدیرکل پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور در سازمان غذا و دارو با بیان این مطلب به همشهری عنوان می‌کند: «مصرف بی‌رویه داروهای مسکن، ضدتب و ضدالتهاب باعث می‌شود، بیماری به مرحله‌ای برسد که با تغییر علائم، تشخیص را به تعویق بیندازد یا مراحل درمانی را سخت‌تر کند. حتی ممکن است مصرف بی‌رویه دارو باعث تشخیص اشتباه بیماری هم شود؛ بنابراین اگر داروها کمتر در دسترس باشند و مصرف خودسرانه آنها کاهش پیدا کند به‌طور حتم از سلامت مردم حمایت بیشتری خواهد شد، چرا که بیماری‌ها زودتر تشخیص داده می‌شوند و درمان آنها زودتر و مناسب‌تر انجام می‌شود.»
او درباره عوارض مصرف بی‌رویه این داروها بیان می‌کند: «مصرف بی‌رویه قرص سرماخوردگی برای بیماران با فشار خون می‌تواند اثر داروی ضدفشار خون آنها را کاهش بدهد یا از بین ببرد. مصرف خودسرانه داروهای سیستم گوارشی هم در کشور ما زیاد است و گاهی باعث می‌شود که یک زخم ساده در سیستم گوارش افراد به زخم جدی و بزرگ یا حتی خونریزی منجر شود. درحالی‌که اگر بموقع درمان مناسبی برای آنها از سوی پزشک انجام می‌شد، نتیجه آن مشکلاتی ازجمله خونریزی معده یا بیماری‌هایی از این دست نبود.»
محمدحسینی اجرای طرح دارویار و تهیه این داروها زیرنظر پزشک برای برخورداری از پوشش بیمه‌ای را مناسب ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «حتی اگر توانایی مالی هم وجود داشته باشد، مصرف بی‌رویه داروها به ضرر بیمار است. با تحت پوشش قرار گرفتن این داروها و ضرورت تجویز پزشک، قطعا تجویز و مصرف منطقی دارو به نفع بیمار رقم خواهد خورد.»
او درباره عرضه داروهای بدون نسخه و مصرف بی‌رویه در کشورهای دیگر هم بیان می‌کند: «در بسیاری از کشورهای دنیا داروهای مسکن و ضدالتهاب بدون نسخه فروخته می‌شوند، اما فروش برخی داروها ازجمله آنتی‌بیوتیک‌ها بدون نسخه به بیمار قانونی نیست. لیست داروهای OTC مفهوم بین‌المللی دارد، اما قیمت آنها به‌گونه‌ای است که نمی‌توان به‌صورت طولانی و بی‌رویه اقدام به تهیه و مصرف آنها کرد. به همین دلیل مصرف‌کنندگان درصورت ضرورت و تداوم استفاده از این داروها باید به پزشک مراجعه کنند که در این شرایط هم بیماری آنها تشخیص و روند درمانی مناسب‌تر خواهد بود.»
به‌گفته این مسئول تاکنون در ایران چنین نظارتی وجود نداشته و داروهای بدون نسخه با قیمت‌های کم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گرفت که عوارض منفی دارد: «همین حالا در بخش‌های مختلف مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، بیمارانی هستند که به‌دلیل مصرف خودسرانه دارو، بیماری در آنها شدت پیدا کرده است. تعداد قابل توجهی از افراد نیازمند دیالیز همان بیماران دیابتی هستند که در مرحله‌ای پزشک و مراحل درمانی خود را رها کرده و به‌صورت خودسرانه اقدام به مصرف داروهایشان کرده‌اند. در این شرایط قند آنها به خوبی کنترل نشده و کلیه‌هایشان آسیب دیده است. در برخی بیماران حتی آسیب به چشم یا حتی قطع عضو هم وجود داشته است.»
مدیرکل پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور ادامه می‌دهد: «نه تنها در بیماران کلیوی که در بیماران دارای فشار خون هم به‌دلیل استفاده نامناسب و خودسرانه از داروها، بیماری کنترل نشده و شرایط سختی دارند. برخی افراد هم به‌دلیل مصرف بیش از اندازه مسکن‌ها با مشکلات کبدی و حتی پیوند این عضو مواجه شده‌اند.»
به‌گفته محمدحسینی نه‌تنها این ۱۱۹ قلم دارو بلکه درباره سایر داروها هم مصرف و تجویز آنها تحت نظر پزشک، سلامت بیشتری را برای جامعه رقم خواهد زد. چرا که مصرف خودسرانه دارو حتی با وجود توانمندی مالی بیمار باز هم به ضرر کسی است که خودسرانه اقدام به مصرف آن می‌کند.»
نظر شما