به‌گزارش همشهری آنلاین، مثلث استراتژیک تهران–مسکو–پکن مدتی است که در کانون توجه محافل سیاسی غرب قرار گرفته و رسانه‌های اروپایی و آمریکایی در ماه‌های اخیر بارها با انتشار گزارش‌هایی، بر این موضوع تأکید کرده‌اند که ایران، روسیه و چین به آرامی در حال شکل‌دهی به یک ائتلاف ضدآمریکایی هستند.
شبکه خبری بلومبرگ در روزهای اخیر در گزارشی تحلیلی، ضمن اشاره به توسعه روزافزون همکاری‌های این کشور طی ماه‌های اخیر در حوزه‌های مختلف، تأکید کرد که اکنون واشنگتن به هرکجا که نگاه می‌کند، درمی‌یابد رقبای ژئوپلیتیکش در حال ایجاد اهداف مشترک هستند؛ «این کشورها اگرچه مانند واشنگتن، ائتلاف‌های نظامی رسمی ندارند، اما به آرامی در حال ایجاد اتحادی علیه آمریکا هستند که از برخی جهات آنها را خطرناک‌تر می‌کند.»
تشکیل یک مثلث راهبردی
این گزارش می‌افزاید که ایران، روسیه و چین به‌گونه‌ای که آمریکایی‌ها معمولاً از این اصطلاح استفاده می‌کنند (ائتلاف نظامی تمام‌عیار) متحد نیستند، اما در سال‌های اخیر مسکو و پکن به‌دنبال روابط قوی‌تر با ایران بوده‌اند؛ «ایران و روسیه در سال2015 در سوریه متحد بودند و برای نجات دولت بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه تلاش کردند و سیاست آمریکا را که به‌دنبال برکناری او بود، مات کردند. فروش تسلیحات روسیه و چین مدت‌هاست که ارتش ایران را تقویت کرده‌است. به‌علاوه روابط اقتصادی و دیپلماتیک به تهران کمک کرده تا تأثیر تحریم‌های بین‌المللی را کاهش دهد.»
همچنین در این گزارش تأکید شده‌است که «ایران و چین روابط دیرینه خود را از طریق یک توافقنامه مشارکت استراتژیک 25ساله که در سال2021 امضا شده، رسمیت بیشتری بخشیده‌اند. همچنین روس‌ها با برنامه ماهواره‌ای به ایران کمک و دسترسی ترجیحی به ذخایر غلات را برای این کشور فراهم می‌کنند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات‌متحده در این‌باره گفت که این همگرایی روسیه و ایران چیزی است که کل جهان باید به آن به‌عنوان یک تهدید عمیق نگاه کند.»
در این گزارش به‌وضوح به نگرانی‌های واشنگتن نسبت به اتحاد استراتژیک ایران، روسیه و چین اشاره شده و اینکه این سه‌کشور درحال بیرون راندن آمریکا از عمق راهبردی خود هستند؛ موضوعی که نویددهنده ایجاد نظم نوینی در ساختار نظام بین‌الملل است.
نگرانی غرب از تعامل تهران-مسکو
آنچه بیش‌از همه نگرانی استراتژیست‌های غربی و آمریکایی را به‌دنبال داشته، همکاری‌های روبه گسترش ایران، روسیه و چین در حوزه‌های متکثر است که در ماه‌های اخیر نمود ویژه‌ای داشته و کارشناسان معتقدند این راهبرد به برگ برنده جمهوری‌اسلامی در جریان مذاکرات برجامی نیز تبدیل شده؛ چراکه اکنون طرف‌های غربی به این درک روشن رسیده‌اند که تهران همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد آنها قرار نداده و در مسیر بی‌اثرسازی تحریم‌ها گام برداشته است.
همین چند روز قبل بود که وزیر امورخارجه در سفر به مسکو، با همتای روس خود دیدار و گفت‌وگو کرد و دوطرف به تشریح زمینه‌های متکثر همکاری میان خود پرداختند. همکاری در حل مسائل منطقه قفقاز و جلوگیری از مداخلات فرامنطقه‌ای، همکاری تهران و مسکو در مذاکرات برجامی، توسعه مناسبات اقتصادی – تجاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همکاری‌های راهبردی در زمینه مبارزه فعال با تروریسم در خاورمیانه و خلیج‌فارس، ازجمله حوزه‌های همکاری مشترکی است که ایران و روسیه در ماه‌های اخیر گام‌های قابل‌توجهی برای تحقق اهداف مدنظر برداشته‌اند.
علاوه‌بر اینها سند راهبردی همکاری‌های 20ساله ایران و روسیه درحال طی کردن مراحل تصویب است؛ سندی که کارشناسان معتقدند می‌تواند ضمن افزایش سطح همکاری‌های اقتصادی، نظامی، امنیتی میان 2کشور، به امنیت و ثبات حوزه قفقاز جنوبی و منطقه پرتنش غرب آسیا نیز کمک کند.
تعمیق روابط تهران-پکن
تعمیق روابط راهبردی تهران - مسکو در شرایطی است که ایران و چین نیز در ماه‌های اخیر گام‌های قابل‌توجهی را در مسیر توسعه مناسبات دوجانبه برداشته‌اند؛ مناسباتی که سند جامع ۲۵ساله همکاری‌های 2کشور نمود روشنی از آن محسوب می‌شود و روابط ایران و چین را وارد مرحله نوینی از همکاری‌های همه‌جانبه کرده‌است. این سند که از سال‌گذشته شکل اجرایی به‌خود گرفت، با توجه به ظرفیت‌ها و قابلیت‌های 2کشور به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی، صنعتی، انرژی و علم و فناوری، همکاری‌های راهبردی و همه‌جانبه ایران و چین را وارد مرحله نوینی کرده و چشم‌انداز نوینی پیش‌روی توسعه مناسبات دوجانبه گشوده‌است.
در این میان مقام‌های ارشد 2کشور نیز در ماه‌های اخیر بارها بر عزم خود برای توسعه روابط راهبردی ایران و چین تأکید کرده‌اند؛ همین ماه قبل بود که روسای‌جمهور 2کشور در جریان یک گفت‌وگوی تلفنی از افزایش همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه اقتصادی در بستر ترتیبات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، مانند سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس استقبال کردند.
نظر شما