به گزارش همشهری آنلاین، ساخت سریال‌های دنباله‌دار و چندفصلی، مدتی است که بیش از گذشته باب شده اما در این میان برخی از سازندگان پا را فراتر گذاشته و به دنبال ساخت دنباله سریال‌هایی رفته‌اند که چندین سال از ساختشان می‌گذرد.
سریال‌های قدیمی که سازندگان به ساخت سری جدیدشان تمایل پیدا می‌کنند، غالبا برای مخاطبان تلویزیون، سریال‌هایی خاطره انگیزاند که در زمان پخششان پربیننده هم بوده‌اند. در حقیقت این تمهید می‌تواند راه فراری تلقی شود برای برون‌رفت از شرایطی که تلویزیون این روزها به لحاظ بحران مخاطب با آن مواجه است.
در همین راستا فصل جدید چند سریال قدیمی تلویزیونی در یکی دو سال اخیر ساخته و پخش شده است؛ اما آیا تضمینی وجود دارد که فصل جدید سریالی که بیش از ۱۰ سال قبل از تلویزیون پخش شده، همچون فصل‌های قبل پربیننده باشد؟ آیا هر داستانی که چند سال قبل به آن پرداخته شده در زمان حال قابلیت بازسازی و یا ادامه‌دار شدن را دارد؟
موضوعی که ۱۰ سال قبل دغدغه مردم بوده الان هم به همان اندازه حائز اهمیت است؟ آیا سپردن نقش‌هایی که در ذهن مخاطب دیروز نقش بسته به بازیگرهای جدید، به همان اندازه برای مخاطب لذت‌بخش و پذیرفتنی خواهد بود؟ تصویر خاطره‌انگیزی که یک بازیگر از خود با بازی در یک سریال در ذهن مخاطب بر جای گذاشته، با بازی مجدد او در نسخه جدید همان سریال بر هم نخواهد خورد؟
برای مثال یکی از آن سریال‌های خاطره انگیز دهه‌های گذشته که زمزمه‌های ساخت ادامه‌اش به گوش رسیده بود اما خاموش شده و به کلی ساکت شد، سریال «زیر آسمان شهر»، ساخته مهران غفوریان است.
زیر آسمان شهر
سریال «زیر آسمان شهر ۱ و ۲و ۳»، به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مهران غفوریان در دهه ۸۰ تولید شد. یک سریال طنز محبوب که اگر همین الان هم بازپخش شود، مخاطب خودش را پیدا می‌کند.
مهران غفوریان در سال ۹۶درباره‌ی روند ساخت مجموعه «زیر آسمان شهر» توضیحاتی داده بود و گفته بود که رضا عطاران که نویسنده فصل اول «زیر آسمان شهر» بوده، به عنوان مشاور پروژه در فصل جدید حضور خواهد داشت؛ غفوریان حتی ابراز امیدواری کرده بود که عطاران برای ایفای نقش در فصل جدید «زیر آسمان شهر» هم راضی شود. اما تا کنون خبری از ساخت «زیر آسمان شهر» نشده و مشخص نیست که سازندگان درباره موفقیت فصل جدید شک داشته‌اند یا با تلویزیون به توافق نرسیده و ترجیح داده‌اند پرونده «زیر آسمان شهر» همچنان بسته بماند.
در «زیر آسمان شهر ۱» که سریالی آپارتمانی بود، بازیگرانی چون: حمید لولایی، ملکه رنجبر، مهران غفوریان، رضا ژیان، زنده یاد کیومرث ملک مطیعی، نصرالله رادش، یوسف تیموری، معصومه کریمی، آرام جعفری، اشکان اشتیاق و ... به ایفای نقش پرداخته‌اند.
مجید صالحی ـ بازیگر و کارگردان ـ هم مدتی قبل با انتشار ویدئویی از سریال طنز «سه در چهار» در فضای مجازی، از کاربران سوال کرد که «این سریال را دوست داشته‌اند؟ و آیا موافق ساخت سری دوم این سریال طنز هستند؟» که حمید لولایی ـ بازیگر شناخته‌شده طنز ـ در جواب صالحی نوشت: «این جنس طنز دیگه ساخته نمیشه». کامنت حمید لولایی با واکنش چندین کاربر همراه شد و تعدادی از مخاطبان در جواب لولایی ابراز علاقه کردند که هنوز هم مشتاق دیدن سریال‌هایی مثل «خانه به دوش» و «بزنگاه» هستند. پیشنهاد مجید صالحی هم هنوز مسکوت مانده و خبری از آغاز ساخت سری جدیدی «سه در چهار» به گوش نرسیده است.
«سه در چهار»
سریال طنز «سه در چهار» در سال ۱۳۸۷ از شبکه یک سیما پخش شد. این سریال در زمان پخش مورد استقبال قرار گرفت و بر این اساس چند بار هم بازپخش شد.
مجید صالحی به عنوان بازیگر و هم کارگردان در سریال «سه در چهار» حضور داشت و رضا عطاران نیز به عنوان مشاور کارگردان او را همراهی کرده است. در سریال «سه در چهار» به قلم علیرضا مسعودی که روایتگر داستان زندگی دو باجناق از طبقه پایین جامعه است، بازیگرانی همچون محمد کاسبی، مهران رجبی، شهره لرستانی، مرحومه نادیا دلدار گلچین، علی صادقی، آناهیتا افشار و .... ایفای نقش کرده‌اند.
ترس از افتادن در وادی تکرار به ویژه برای سریال‌های طنز، از جمله عوامل مهمی است که جلوی سازندگان را برای ساخت فصل‌های جدید می‌گیرد. ترسی که اغلب بیجا هم نیست و از سلیقه سخت مخاطبان تلویزیون نشأت می‌گیرد. مخاطبی که با شوخی‌های سریال‌های عطاران ده‌ها بار می‌خندد اما ممکن است تکرار همان شوخی‌ها در اثری مشابه، ناامید و حتی خشمگینش کند!
فرزین پورمحبی ـ طنزپردازی است که درباره ساخت ادامه سریال‌های طنز، چنین عقیده‌ای دارد. او که با ساخت ادامه سریال طنز «لیسانسه‌ها»، ساخته سروش صحت موافق نبود و گفته بود که بهتر بود فصل دوم این سریال هم ساخته نمی‌شد، گفته است: «به شخصه معتقدم که ای کاش این سری هم ساخته نمی‌شد، تا لیسانسه‌ها و خلق لحظات ناب آن در اثر تکرار بیش از حد هجویاتش مستهلک نمی‌شد و آن سریال و شوخی‌های منحصر بفردش به‌عنوان یکی از آثار خوش ساخت نظیره گویی باقی می‌ماند. البته این سری هم مختصات خاص خودش را دارد از جمله سرگرم ساختن بخش قابل توجهی از عموم جامعه که چیز کمی نیست.»
با وجود تمام این چالش‌ها و ترس‌ها، برخی از سازندگان به سراغ ساخت ادامه سریال‌های موفق گذشته رفته‌اند و در سال‌های اخیر نسخه‌های جدیدی از این سریال‌ها را روانه آنتن تلویزیون کرده‌اند.
در همین راستا فصل سوم از مجموعه تلویزیونی «داستان یک شهر» به تهیه‌کنندگی فرشید محمودی و کارگردانی محمدرضا آهنج از چهارم تیر ماه از آنتن شبکه پنج سیما روی آنتن رفت.
مجموعه تلویزیونی «داستان یک شهر» یکی از سریال‌های پرمخاطب تلویزیون در دهه ۸۰ بود که دو فصل ۲۶ قسمتی آن به تهیه کنندگی و کارگردانی اصغر فرهادی از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۰ روی آنتن رفت و اکنون بعد از ۲۰ سال، پیمان عباسی نگارش نسخه جدیدی از این مجموعه تلویزیونی را بر عهده گرفته است.
آتنه فقیه نصیری، فرامرز صدیقی، رامبد شکرابی ، علی قربان زاده، امیر حسین صدیق و مرحوم علی سلیمانی از بازیگران نسخه اولیه و اصلی «داستان یک شهر» هستند.
فصل جدید «داستان یک شهر»، روایت تازه‌ای از تلاش ۲۶ ساله تیم برنامه ساز برنامه گزارشی «در شهر» شبکه پنج سیما است و قصه از اینجا شروع می‌شود که تیم جوان و جسور برنامه درشهر با تماس مردمی برای تهیه گزارشی از تخریب و گود برداری غیر اصولی یک ساختمان راهی می شوند و ...
دانیال عبادی، هلیا امامی و امین ایمانی در این سریال در نقش گزارشگران در شهر ظاهر می شوند و علی دهکردی جایگزین فرامرز صدیقی در فصل قبلی شده است.
داستان یک شهر
فرشید محمودی ـ تهیه کننده ـ با اشاره به تعامل با کارگردان دو فصل قبلی این سریال گفته است: «من متنی را نوشتم و به رسم ادب از آقای فرهادی اجازه گرفتم و گفتم اگر نقطه نظری دارید بفرمایید. دوستی که مدیر تولید کارهای آقای فرهادی هستند، متن را برای ایشان ارسال کردند و آقای فرهادی نیز برای فصل جدید این سریال آرزوی موفقیت کردند.»
اما به نظر می‌آید آرزوی موفقیت فرهادی سبب نشد تا «داستان یک شهر» در قرن جدید به همان اندازه قرن پیش دیده شود. فصل جدید سریال «روزگار جوانی» نیز سال گذشته به روی آنتن شبکه پنج سیما رفت.
فصل اول «روزگار جوانی» سال ۱۳۷۷ به تهیه‌کنندگی اصغر توسلی، کارگردانی شاپور قریب و اصغر توسلی و نویسندگی اصغر فرهادی روی آنتن شبکه پنج رفته بود.
همچنین فصل دوم این مجموعه در سال ۱۳۷۸ به تهیه‌کنندگی و کارگردانی اصغر توسلی و نویسندگی علی‌اکبر محلوجیان و فرهاد نقدعلی برای این شبکه تولید شد. امین حیایی، کیهان ملکی، بیوک میرزایی و نصرالله رادش از بازیگران این سریال بودند.
فصل سوم این سریال که پخش آن سال گذشته در شبکه پنج سیما به پایان رسید و با عنوان «روزگار جوانی ۲» معرفی می شود، به کارگردانی اصغر توسلی و تهیه کنندگی سپهر محمدی ساخته شد و بیوک میرزایی، رسول نجفیان، آریا توسلی، سعید زارعی، سینا کرمی، امیر مسعود واعظ و عیسی حسینی در آن ایفای نقش کردند.
همانطور که انتظار می‌رفت «روزگار جوانی» سال ۱۴۰۰ هم با «روزگار جوانی» که زمانی اصغر فرهادی آن را نوشته بود و امین حیایی درآن ایفای نقش کرده بود، قابل مقایسه نبود و نتوانست حرفی برای گفتن داشته باشد.
بهزاد خداویسی در برنامه تلویزیونی «سریالیست» درباره سریال «روزگار جوانی ۱» گفته بود: «این سریال را شاپور قریب ساخت. اولین نفری بودم که برای این کار انتخاب شدم. جالب این است که حمید فرخ نژاد دستیار و برنامه ریز کار بود و بعد رفت و بهرام بهرامیان آمد. خیلی فضای خوبی بود. فیلمنامه نویس فصل اول اصغر فرهادی بود که هر هفته سر صحنه می آمد و با تمام بازیگران متن ها را می خواندیم و نظراتمان را می دادیم. همه دانشجو بودیم و این دوره را گذرانده بودیم. از تجربیاتمان می گفتیم و اگر جذاب و جالب بود او به متن ها اضافه می کرد. تبادل فکری داشتیم و او بسیار خوب کار می کرد. او در خوابگاه دانشجویی زندگی کرده بود و یک طوری همه این اتفاقات را با گوشت و پوستش لمس کرده بود.»
روزگار جوانی
بازیگر «روزگار جوانی» با بیان اینکه کاری که تازه ساخته اند «روزگار جوانی» نیست، تصریح کرده بود: «فقط اسمش روزگار جوانی است. یکی دوبار نشستم کار را دیدم هیچ نشانه ای از «روزگار جوانی» ندارد. وقتی ماشینی به تو می دهند که می گویند فراری است وقتی بروی داخلش بنشینی و ببینی فیات است می گویی ما را مسخره کرده ای!؟ در فصل جدید روزگار جوانی اصلا هیچ کدام از بچه ها نقششان را باور نکرده اند و فقط انگار می آیند که دیالوگ را بگویند. باید این حس ها درونی شود. برخی می گویند اینها تئاتری هستند. استفاده از تئاتری ها خیلی خوب است اما تئاتری باشد که کار کرده باشد و ۲۰ سال خاک صحنه خورده باشد. این خیلی هم خوب است و ایرادی ندارد.»
او در پاسخ به اینکه آیا او و دیگر بازیگران «روزگار جوانی» زمانی که برای این سریال انتخاب شدند صاحب این تجربه چندین ساله بودند؟ گفته بود: «بله من سابقه داشتم. متن خیلی خوب بود و امین حیایی، کیهان ملکی و نصرالله رادش هم سابقه کار داشتند و اگر آقای صبایی سابقه کمی داشت همه بار روی دوش او نبود. اما الان همه بار روی دوش پنج نفر است که اصلا کار نکرده اند. کسانی سریال را نوشته اند که اصلا نمی شناسی. ۱۵ نفر اسم می آید اما هیچ کدام را نمی شناسم. خیلی خوب است که بدهی دانشجویان کار را بنویسند اما برای یک کار کارگاهی. برای کاری که همه از آن انتظار دارند نباید اینطور باشد. باید آدمی مثل اصغر فرهادی بیاید این ۱۵ نفر را درست کند. اشکالی ندارد بنویسند اما پایه اصلی را باید یک نفر مثل اصغر فرهادی مدیریت کند.»
نظر شما