به گزارش ایسنا خاتمی که در مراسم رونمایی مصحف شریف نور و دیدار با اهالی فرهنگ و هنر به مناسبت عید غیدیر خم سخن میگفت از امام علی (ع) به عنوان بزرگ‌ترین تربیت شده مکتب پیامبر (ص) و نسخه‌ای بر اساس الگوی انسانی نام برد.
سید محمد خاتمی، به همزمانی عید غدیر خم و برگزاری مراسم رونمایی از مصحف شریف نور اشاره کرد و با اشاره به تلاش‌های دکتر صادق خرازی برای تهیه این مصحف ارزشمند برای وی به عنوان سیاستمداری که در حوزه فرهنگ فعالیت داشته و نقش موثری ایفا کرده، آرزوی توفیق کرد.
رئیس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در ادامه اظهاراتش از سایر دست‌اندرکاران تهیه این مصحف گران‌قدر قدردانی کرد.
خاتمی در بخش دیگری از اظهاراتش به جایگاه عید غدیر خم در اسلام و مکتب تشیع پرداخت و با یادآوری اینکه عید غدیر خم به ظاهر متعلق به مکتب شیعه است، گفت: این عید در واقع عید انسان و اسلام است. عید غدیر خم نشانه یک رویکردی از اسلام و نشان‌دهنده یک نوع گرایش در این دین است که اگر مورد توجه قرار می‌گرفت سرنوشت تاریخ را تعیین می‌کرد و امروز عالم و آدم وضع دیگری داشت.
وی در ادامه اظهاراتش عید غدیر خم را هم‌چنین عیدی برشمرد که به انسان می‌گوید چگونه زیستنی شایسته اوست.
خاتمی در ادامه با یادآوری اینکه خداوند انسان را آزاد، مختار در تعیین سرنوشت خود و صاحب خرد آفریده، از اینکه در طول تاریخ این ویژگی‌های بشر در مقاطعی مورد بی‌توجهی قرار گرفته ابراز تاسف کرد.
وی افزود: عید غدیر خم می‌گوید چگونه باید با انسان آزاده رفتار کرد و او باید چگونه زندگی کند.
رییس‌جمهور سابق کشورمان در ادامه اظهاراتش از امام علی (ع) به عنوان الگوی ممتاز برای انسانی که می‌خواهد انسانی زندگی کند نام برد و با ابراز خشنودی از اینکه امروز برخلاف گذشته دیگر شاهد برخوردهای افراطی و تفریطی که در طول تاریخ نسبت به امام علی (ع) وجود داشته نیستیم، گفت: امروز همه اعم از شیعه و سنی، علی (ع) را انسان بزرگواری می‌دانیم که اسوه‌ی بزرگواری است و مجمع تقوا، ایمان، دلیری، مهر، محبت و عدالت است.
خاتمی در ادامه با بیان اینکه امروز بجاست که ما مسلمانان به جای نگاه به گذشته، به امروزمان نگاه کنیم، لزوم الگو قرار دادن امیرالمومنین (ع) را در این شرایط از سوی مسلمانان برای جلوگیری از سوءاستفاده قدرت‌های خودکامه و متکبر در جهت منافع سلطه‌گرانه و استعماری خود مورد تاکید قرار داد.
وی افزود: امروز باید به جای دامن زدن به سوءتفاهمات، با توجه به واقعیت‌ها عمل کنیم و در این صوررت است که می‌توانیم وضعیت بهتری داشته باشیم.
رئیس‌جمهور سابق کشورمان در ادامه، اهداف و دردهای مسلمانان را در مقطع فعلی مشترک برشمرد و با بیان اینکه این دردها و اهداف اختصاص به شیعه و سنی ندارد، به آن‌چه امروز در فلسطین می‌گذرد پرداخت و آن را برای همه‌ی بشریت رنج‌آور خواند و گفت: این درد مشترک ماست. شیعه و سنی نداریم اما شگفتی است که قدرت‌های بزرگ و دولت‌های اسلامی یا احساس درد نمی‌کنند یا به واسطه تعهدات ناجوری که دارند در مقابل آن بی‌تفاوت هستند.
خاتمی، الگو قرار دادن امیرالمومنین علی (ع) را در این شرایط مورد تاکید قرار داد و یادآور شد: با الگو قرار دادن امام علی (ع) می‌توانیم دردها را درمان کنیم و با رفع مشکلات در مسیر فردایی بهتر حرکت کنیم.
وی در ادامه اظهاراتش به جایگاه هویت اشاره کرد و آن را از ام‌المسایل جهان موجود برشمرد و با بیان اینکه هیچ جامعه و فردی بدون هویت یافت نمی‌شود، گفت: اگر فرد یا جامعه‌ای بدون هویت باشد یا بیمار است یا زمینه‌های نابودی خود را به وجود آورده است.
خاتمی با طرح این سوال که آیا هویت و هویت داشتن منشأ تنازع است یا می‌تواند عاملی برای تفاهم محسوب شود، به طرح سوالی دیگر مبنی بر اینکه آیا تکیه بر هویت به بنیادگرایی منجر می‌شود؟ پرداخت و گفت: هویت داشتن جزو ذات انسان است و هویت‌زدایی کردن غلط و ناممکن است. هویت چیزی نیست که با بخشنامه، فرمان و توجیه و دستورالعمل به آن برسیم بلکه در ذات بشر موجود است.
رئیس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها با طرح این سوال که آیا با تقویت هویت شاهد افزایش جنگ‌ها و ستیزها خواهیم بود؟ اظهار کرد: اگرچه بسیاری از جنگ‌ها و ستیزها ریشه در مسایل سیاسی و اقتصادی دارند اما مسایل هویتی نیز در این جنگ‌ها تاثیرگذار بوده و بعضا با سوءاستفاده از آنها جنگ‌ها و خصومت‌ها تقویت می‌شود و این چیزی است که نمی‌توان در آن تردید کرد.
وی در ادامه به ویژگی‌های پدیده جهانی شدن که در سایه آن سیاست، فرهنگ و همه امور بشری به هم نزدیک می‌شود پرداخت و گفت: همزمان با پدیده‌ی جهانی شدن شاهد افزایش هویت‌های قومی، ملی و مذهبی در جهان هستیم و شاهد آن هستیم که هویت در این موقعیت از اهمیت بیشتری برخوردار است.
خاتمی با بیان اینکه در این شرایط چه باید کرد؟ گفت: اگر هویت انعطاف‌پذیر نباشد و مرزهای هویتی با هم فاصله داشته باشد و اثبات هویت مستلزم نفی دیگری باشد، هویت از عوامل جنگ و ستیزه خواهد بود.
وی افزود: اما اگر هویت را بتوان طوری شناخت که با وجود مرزهای هویتی، این مرزها انعطاف نیز داشته باشند، آن وقت می‌توانیم درون مرزهای هویتی زندگی کنیم بدون اینکه شاهد جنگ باشیم و در این صورت جهانی پر از صلح خواهیم داشت.
خاتمی در ادامه با استناد به یکی از فرمایشات امام علی (ع) خطاب به مالک اشتر در زمان واگذاری حاکمیت مصر به وی مبنی بر اینکه زمانی که تو حاکم می‌شوی باید با ارباب رجوع و مردم با محبت رفتار کنی، گفت: در این فرمان امام (ع) به مالک فرمودند که تو حاکم می‌شوی، البته نه برای خوردن جان و مال مردم و اینکه مانند گرگ به جان آنها بیفتی، شکنجه کنی، بدری و بدبختی ایجاد کنی، بلکه باید قلبت را سرشار از محبت کنی چون یا آنها خواهران و برادران دینی تو هستند یا همگنان تو به شمار می‌روند.
رئیس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها که این تعریف از هویت را عاملی در جهت صلح و دوستی می‌خواند، به‌کارگیری آن را از جانب بشر امروز، اقدامی در جهت پرهیز از هر نوع نزاع و درگیری دانست و گفت: در این صورت می‌توان در مرزهای هویت زیست و همدیگر را دوست داشت.
