پیش از این زنان، مردان زندانی سیاسی قبل از انقلاب (زندانیان مذهبی) گروهی را به نام «کانون زندانیان سیاسی مسلمان قبل از انقلاب» تشکیل داده و هم اکنون به فعالیت مشغول هستند در حالی که زنان زندانی سیاسی پیش از انقلاب، در بدنه فعال این کانون راهی ندارند. بهنظر میرسد همین موقعیت ضعیف در کانون زندانیان سیاسی پیش از انقلاب که بسیاری از اعضای آن مسئولان فعلی نظام جمهوری اسلامی هستند، انگیزه اصلی تشکیل انجمنی به نام انجمن زنان مبارز مسلمان شده است؛ زنانی که بعد از انقلاب در حاشیه قرارگرفتند.
زنان زندانی سیاسی دوران پیش از انقلاب، 5سال قبل در دوره ریاستجمهوری خاتمی با مشورتی که با رئیس مرکز امور مشارکت زنان در آن زمان انجام دادند تصمیم خود را برای تشکیل یک نهاد غیردولتی اعلام کردند و از آن جا که مرکز امور مشارکت زنان در دوره خاتمی سیاست حمایت از نهادهای غیردولتی زنان را پیگیری میکرد زنان زندانی سیاسی را ترغیب کرد تا با مراجعه به مراجع ذیربط مجوز فعالیت دریافت کرده و کار خود را آغاز کنند.
5 سال از آن زمان گذشته و این انجمن به تازگی پس از 3 سال تلاش مجوز فعالیت خود را از کمیسیون ماده 10 احزاب در وزارت کشور گرفته و اولین همایش خود را برای اعلام موجودیت، روز یکشنبه 24 آذر در محلی برگزار کردند که 30 سال پیش در سلولهای آن، دوران بازجویی و شکنجه را میگذراندند؛ یعنی در محل «کمیته مشترک ضدخرابکاری ساواک» که اینک به « موزه عبرت ایران» تغییر نام یافته است.
این ساختمان مخوف که دقیقا با کاربری بازداشتگاه، توسط آلمانیها ساخته شده است در خیابانی نزدیک به میدان امام خمینی در مرکز شهر تهران قرار دارد؛ ساختمانی که راهروهای تنگ و تاریک و سلولهای کوچک آن میتوانست دل هر تازه دستگیره شدهای را خالی کند، با اتاقهای شکنجهای که ظاهرا تنها با یک در به خارج متصل شده و هیچ پنجره و روزنهای به بیرون ندارد تا زندانی تحت شکنجه احساس نکند کسی صدای فریادهای او را خواهد شنید.
زنانی که روزی در راهروها، بندها، سلولها و اتاقهای شکنجه این بازداشتگاه با چشمان بسته در رفتوآمد بودند همایشی را در آمفی تئاتر این ساختمان برگزار کردند؛ همایشی که هیچگاه در دوران بازداشتشان در سلولها، حتی به آن فکر هم نمیکردند. البته تعداد زنان زندانی سیاسی سابق که در این همایش شرکت کرده بودند به اندازه یک دهم 517 نفر هم نبود و این نشان میداد که این زنان برای راهاندازی تشکل خود با مشکلاتی روبهرو هستند، کمااینکه برای برگزاری همایش هم برنامهریزی دقیقی نداشته و بهنظر میرسید اعضای هیات موسس هم دیدگاه مشترکی در باره اهداف راهاندازی این انجمن ندارند.
فاطمه جلالوند که مسئول اصلی این انجمن بود اما نامش بهعنوان یک عضو هیات موسس برده میشد درباره علت راهاندازی این انجمن گفت که ما فکر کردیم جای یک تشکل در کشور بهعنوان مجمعی برای گردهمایی زنان مبارز انقلاب خالی است، لذا با حمایت خانم مرضیه دباغ مادر انقلاب به این نتیجه رسیدیم که باید چنین انجمنی را تشکیل دهیم تا پیام انقلاب را به گوش همه دنیا برسانیم.
وی افزود: جرقه این کار در سال1380 زده شد و مسائل اولیه با خانم زهرا شجاعی رئیس مرکز امور مشارکت زنان در میان گذاشته و پس از آن اساسنامه تنظیم شد اما متأسفانه
3 سال کار ثبت انجمن به طول انجامید تا نهایتا در 18 اردیبهشت امسال انجمن با اهداف مشخص در راستای پیامرسانی انقلاب و نشان دادن مقاومت زنان مسلمان به ثبت رسید.
جلالوند با اشاره به جمعآوری آمار و ارقام برای یافتن تعداد زنان زندانی پیش از انقلاب، اضافه کرد: بانک اطلاعاتی زنان مبارز مسلمان با زحمات زیادی آماده شد و ما دریافتیم که 517 نفر زن مبارز در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری تحت شدیدترین شکنجهها بودهاند؛ البته بسیاری از آنها هم به شهادت رسیدهاند.
وی موزه عبرت را قطعهای از بهشت و دارای قداست خواند و گفت: در این مکان خون مظلوم ریخته شده است و ما به همین خاطر این فضا را برای افتتاح موقت دفتر انجمن و برگزاری همایش انتخاب کردیم.
عضو هیات رئیسه انجمن زنان مبارز مسلمان یادآور شد: ما باید بدانیم که چه زنانی پشت نهضت اسلامی و پیشقدم این حرکت بودهاند، اکنون وقت حاشیهنشینی نیست، زن مبارز مسلمان باید به عرصه بیاید و بگوید که در سلطنت پهلوی چه جنایاتی انجام شده است، در حقیقت انجمن زنان مبارز مسلمان بلندگوی صداهای مظلوم و خاموشی است که امروز در جایجای کشور پراکنده هستند.
جلالوند ادامه داد: انجمن میخواهد پشت بیانات نورانی اسلام و امام (ره) بهعنوان معمار بزرگ انقلاب و مقام معظم رهبری بهعنوان هادی نظام حرکت کند و همانطور که ایشان در بیاناتشان فرمودند چقدر از قاجار بگوییم، باید از جنایات این پدر و پسر (پهلویها) بگویید تا رضا پهلوی ننشیند آن سردنیا و برای ما بیانیه بدهد. پهلویها آن زمان کجا بودند که ببینند 517 زن مسلمان به دست عدهای بازجوی مست و پست چگونه شکنجه میشدند؟ انجمن قصد دارد بلندگوی آن ضجههای خاموش باشد.
وی تاکید کرد که البته ما خط سیاسی نداریم و خط ما، خط امام (ره)، رهبری، ولایت و مبارزه با ستم و ناحق است، به هرحال دشمن هنوز وجود دارد و به کوچک و بزرگمان رحم نمیکند. همانطور که شاهدیم همین جنایتها در ابوغریب، گوآنتانامو، غزه و فلسطین نیز اتفاق میافتد.
وی با تاکید بر اینکه نباید روزی از وجود شیرزنان مبارز انقلاب غافل باشیم گفت: تمام کسانی که حتی یک روز بهعنوان زندانی عصر پهلوی در زندانها به سر بردهاند میتوانند عضو انجمن شوند تا از این طریق بتوانیم زنان مبارز انقلاب را شناسایی کنیم.
پس از جلالوند رضوانه میرزا دباغ دیگر عضو هیات موسس انجمن سخنان کوتاهی ایراد کرد و پس از آن حمیده نانکلی از زنان مبارز پیش از انقلاب نیز به ذکر خاطراتی از دوران مبارزه پیش از انقلاب خود پرداخت. با پایان یافتن برنامه صبح همایش، زنان زندانی سیاسی پیش از انقلاب، نماز جماعت را برگزار کردند و در بخشی از محل زندان خود، که اکنون رستوران موزه شده است، با یکدیگر غذا خوردند.
زمان ناهار فرصت خوبی برای تازه کردن دیدارها و ذکر خاطرات دوران حبس بود؛ دورانی که بازگویی خاطرات آن با گذشت 30 سال هنوز اشک را در چشمان آنها مینشاند بهطوری که ترجیح میدادند از ادامه بازگوییها خودداری کنند زیرا باعث رنج و دردشان میشد.تازگی دیدارهای همین تعداد اندک از حاضران در همایش، گویای قطع رابطهای طولانی میان آنها و حتی طی 5 سال اخیر تلاش برای تشکیل انجمن بود.
در برنامه عصر همایش مرضیه حدیدچی دباغ نماینده سابق مجلس و از زنان زندانی قبل از انقلاب و کسی که انجمن تلاش میکرد او را بهعنوان فرد محوری تشکیلات مطرح کند به ایراد سخن پرداخت.مرضیه حدیدچی دباغ در سخنان خود خطاب به زنان زندانی سیاسی قبل از انقلاب گفت: شما کسانی هستید که جنایات شکنجهگران ساواک را دیدهاید و از آنها صدمه خوردهاید و زمانی در جبهه حق بودید. امروز که روز بازدهی آن صبر و تحملهاست باید هوشیارانه و آگاهانه در حفظ و حراست از این دستاورد تلاش کنید و مبادا وارد چرب و شیرین زندگی دنیایی شوید.
دباغ افزود: هر کجا هستید اگر حضور و بروز لازم را برای مقابله با باطل نداشته باشید باید به آن ایستادگیهای قدیمتان شک کنید.
همایش انجمن زنان مبارز مسلمان با استقبال خبرنگاران صداوسیما و خبرگزاریهای داخلی روبهرو شد. انجمن درخواست کرده بود خبرنگاران زن، پوشش خبری این همایش را برعهده گیرند اما مردان فیلمبردار و عکاس و خبرنگار هم در پوشش خبری این همایش فعال بودند. همین امر باعث شد که در پایان همایش برای برگزاری برنامه مولودیخوانی، مردان خبرنگار را از محل همایش به بیرون هدایت کنند.