در این اکسپو که به نمایش و فروش آثار هنرهای تجسمی اختصاص دارد، 57 نگارخانه، مؤسسه فرهنگی- هنری صبا، مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، بنیاد حسن اسماعیل‌زاده، تعاونی نگارخانه‌داران و بنیاد آفتاب شرکت کرده‌اند، اما به‌جز اینها، گروهی از هنرمندان نیز به‌طور مستقل در نمایشگاه امسال حاضرند که به دلایل مختلف نخواسته‌اند آثارشان از طریق نگارخانه‌ها ارائه شود.
این هنرمندان بخشی از اکسپوی دوم را به‌خود اختصاص داده‌اند که اگرچه نام هنرمندان مستقل بر آن است، اما باز هم زیر پوشش مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی قرار دارد.به جز این بخش، آثار آرت‌اکسپوی رسمی تهران، به 2 بخش دیگر نیز تقسیم شده است؛ نگارخانه‌داران و کارگاه‌های عملی.
بخش نگارخانه‌داران متشکل از آثار 57 نگارخانه است که در طبقات مختلف تالار وحدت به نمایش درآمده‌اند و در کارگاه‌های عملی قرار است برخی از هنرمندان کارکشته، در ایام برپایی نمایشگاه، به‌طور زنده آثار هنری خود را در 3 رشته نقاشی، مجسمه و خوشنویسی خلق کنند.
به‌جز اینها، همایشی نیز با موضوع اقتصاد هنر در حاشیه نمایشگاه برگزار می‌شود و در پایان کار، نگارخانه‌داران و هنرمندان برتر معرفی خواهند شد.
فروشگاه بی‌اتیکت
هرچند اکسپو از اساس، هم نمایشگاه است هم فروشگاه، اما آنچه همه مسئولان، هنرمندان و نگارخانه‌داران را این روزها به تالار وحدت کشانده است، امید به فروش هر چه بیشتر آثار هنری است.
با این حال، به‌نظر می‌رسد هنوز اتفاق نظر قابل اطمینانی درباره قیمت آثار به دست نیامده است؛ تا جایی که با وجود آغاز اکسپو، احتمال تغییر قیمت‌ها وجود دارد. علاوه بر این، با وجود اینکه معاون هنری وزارت ارشاد از مازاد عرضه در عرصه هنرهای تجسمی سخن می‌گوید، قیمت‌های تعیین شده چنانند که عملا بخش قابل توجهی از مردم را از دایره احتمالی خریدار، خارج می‌کنند.
به گفته دبیر آرت‌اکسپوی دوم، آثار عرضه‌شده در این اکسپو از 200هزار تومان تا 70 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.
این قیمت‌ها را نگارخانه‌داران و گالری‌دارها تعیین کرده‌اند، اما امیر عبدالحسینی معتقد است که این قیمت‌ها با نظارت شورای هنری اکسپو، تعدیل می‌شوند و از آنجا که نیاز به بررسی مجدد دارند، در طول نمایشگاه در کنار آثار درج نخواهند شد.
ظاهرا برای پیشگیری از سردرگمی بازدیدکنندگان هر یک از گالری‌داران پوشه مجزایی از قیمت آثار خود دارند که در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد و آثار هنرمندانی که به‌صورت مستقل شرکت کرده‌اند نیز توسط مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی ساماندهی و پیگیری می‌شود.
اما از آنجایی که خریداران به اجناس دارای برچسب قیمت اعتماد بیشتری دارند، شاید بهتر بود دست کم برای یک بار هم که شده، کارها پیش از رسیدن به دقیقه 90 انجام می‌گرفت، قیمت‌ها با وجود عرضه بیش از تقاضا کاهش می‌یافت و به هریک از آثار برچسب قیمت مشخصی داده می‌شد تا بتوان به فروش بیشتر، امید بیشتری داشت.
علاوه بر این، مطابق رسم هر نمایشگاه سالانه و بزرگی (نظیر نمایشگاه‌های کتاب، پوشاک و...)، خریدار انتظار دارد با تخفیف خرید کند تا انگیزه مازادی برای حضور در آن داشته باشد.
تخفیف به‌ویژه در اقتصاد ایران، عنصر غیرقابل انکاری است که اگر شامل آثار هنری نیز شود، قطعا از ارزش آنها نمی‌کاهد، بلکه گام بلندی خواهد بود برای رسیدن به تصویر رؤیایی دیوارهای پرتابلو در خانه‌های ایرانی.
این نکات وقتی بیشتر اهمیت می‌یابد که به سخنان معاون هنری وزارت ارشاد در افتتاحیه همین اکسپو توجه کنیم. محمدحسین ایمانی خوشخو در بخشی از سخنان خود گفت: صحبت از هنر بدون توجه به مقوله اقتصاد هنر، باعث عقب ماندن از دیگر کشورهای دنیا می‌شود.
در جوامع امروزی، فرهنگ به‌عنوان صنعت دیده می‌شود و صنایع فرهنگی یعنی نگاه اقتصادی به مقوله فرهنگ و هنر.ایمانی خوشخو سپس به مقایسه موسیقی و هنرهای تجسمی از این زاویه پرداخت و ادامه داد: در حوزه موسیقی و در همین جشنواره موسیقی فجر با مازاد تقاضا روبه‌رو بودیم.
در این حوزه، گردش مالی بیش از 3 میلیارد تومان است، اما در حوزه تئاتر، اقتصاد هنر نیازمند حمایت بیشتری است و در حوزه هنرهای تجسمی نیز با مازاد عرضه روبه‌رو هستیم و باید بیشتر در این زمینه کار کنیم.
با این وصف، به‌نظر می‌رسد شاید بیش از برگزاری اکسپو، به همایش اقتصاد هنر نیاز باشد تا ابتدا مفهوم روشن‌تر و همه‌گیرتری از آن در ذهن همه دست‌اندرکاران این حوزه شکل بگیرد.
خبرهای خوش
اما مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد در سخنرانی افتتاحیه‌اش، بیش از هر چیز به خبرهای خوش پرداخت. محمود شالویی بیان داشت: آرتاکسپو سال‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت؛ هرچند هیچ سودی از این نمایشگاه به وزارت ارشاد نمی‌رسد.البته مراد شالویی از سود، تنها سود مالی بود؛
چراکه ادامه داد: تا آنجا که بتوانیم در این عرصه بدون هیچ چشمداشت مالی سرمایه‌گذاری خواهیم کرد و خود ما نیز از جمله نخستین خریداران این آثار خواهیم بود.
شالویی درباره حمایت از نمایشگاه‌های خصوصی مستقل نیز اظهار داشت: اگر بخش خصوصی با هماهنگی ما اقدام به برپایی نمایشگاه‌های فروش کند، از نمایشگاه آنها نیز خرید خواهیم کرد و درباره اقدامات بین‌المللی در عرصه تجسمی هم عنوان کرد: تلاش می‌کنیم که این آثار را در بازارهای جهانی به نمایش بگذاریم و در چند کشور نیز این حرکت را آغاز کرده‌ایم؛
ضمن اینکه تعدادی از خریداران آثار هنری طی روزهای آینده با سفر به ایران از آرت‌اکسپوی تهران خرید خواهند کرد.علاوه بر اینها آن طور که مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی ارشاد خبر داد، وزارت ارشاد از دستگاه‌های دولتی خواسته است که از سهم نیم‌درصد بودجه عمرانی خود برای خرید آثار هنری از آرتاکسپو هزینه کنند و برخی از این دستگاه‌ها اعلام آمادگی هم کرده‌اند؛
ضمن اینکه در وزارت ارشاد اقداماتی شده است تا اختیاری بودن بودجه نیم درصدی وزارتخانه‌ها برای خرید آثار هنری اجباری شود.
روبان را فرشچیان قیچی کرد
روبان افتتاح اکسپوی دوم را محمود فرشچیان، هنرمند کارکشته نگارگری ایران قیچی کرد. فرشچیان سپس روی سن رفت و به جوانان هنرمند توصیه کرد که از سهل‌انگاری در هنر و آسان‌یابی آن پرهیز کنند و از نیروی لایزال الهی موجود در هنرمند در این عرصه بهره ببرند.
