در این میان، به‌نظر می‌رسد هنرمندان نیز با این فرایند همراهند و هر سال می‌توانیم آثار جدید آنها را با موضوع شهادت امام حسین(ع) بر در و دیوار نگارخانه‌ها ببینیم. امسال فرهنگستان صبا همزمان با دهه اول محرم، 2 نمایشگاه در موزه صبا و فلسطین برگزار کرد که اولی شامل نمایش آثار گنجینه فرهنگستان هنر و دومی، نمایشگاه عکسی به همت سازمان حج و اوقاف بود؛ 2 رشته هنری کاملاً متفاوت با دیدگاه‌ها و ابزارهای مختلف.
نمایشگاه عکس، آثاری را نمایش می‌دهد که مربوط به محرم و عزاداری سال گذشته می‌شود. عکاسان خلاق در ایام محرم از چهارگوشه ایران بازدید و صحنه‌هایی به یاد‌ماندنی را ثبت کرده‌اند. طبیعی است که این شاخه از هنر -آن‌هم با موضوع محرم- تنها می‌تواند واقعیات را تصویر کند اما با این‌همه، در نمایشگاه، آثار خلاق‌ترین و ریزبین‌ترین عکاسان در معرض دید قرار گرفت. سایه شدن آدم‌ها، نشان دادن غروب خورشید در پس زمینه عکس، سیاه و سفید کردن عکس‌ها در چاپ و کم و زیاد کردن نور عکس‌ها، نمونه‌هایی ساده و معمولی از شگفتی‌های این نمایشگاه محسوب می‌شود.
هنرمندان، نشانه‌ها و سرنخ‌هایی را که نقطه اتصال مخاطب به روز عاشوراست، به خوبی می‌شناسند و البته با زیرکی و زحمت فراوان توانسته‌اند همه آنها را در کنار هم جمع کنند.اما نکته دیگری که باعث اهمیت نمایشگاه عکس عاشورایی می‌شود، جنبه اجتماعی آثار است. درواقع بخش عمده نمایشگاه، پرونده‌ای محسوب می‌شود برای شناخت فرهنگ و آداب و رسوم عزاداری سالار شهیدان در گوشه گوشه ایران. به‌عنوان مثال، عکسی از عزاداری در بیجار به نمایش درآمده که عزاداران در آن، بر سرشان گل مالیده‌اند، درحالی‌که در شهر دیگری، ظرفی بزرگ از آب و گچ درست و خود را به آن آغشته می‌کنند. خوشبختانه از آنجا که نام شهر، استان و حتی در مواردی روستا در کنار تاریخ عکس‌ها نوشته شده، راحت‌تر می‌توان به تفاوت نوع عزاداری‌ها در استان‌های مختلف مثل زنجان و اردبیل یا لرستان پی برد.
نمایشگاه محتشم کاشانی
نمایشگاه نقاشی گنجینه‌های فرهنگستان هنر هم که تا پایان ماه محرم برپاست به نمایش نقاشی‌های هنرمندان با محوریت عاشورا می‌پردازد. اگرچه تعداد آثار، کمتر از آن است که مخاطب تصور می‌کند اما تابلوها به لحاظ کیفیت هنری، به اندازه‌ای زیبا هستند که همان 16 نقاشی را دو یا حتی سه بار مرور کند. آثار این نمایشگاه هم مثل عکس‌های موزه فلسطین در سال86 خلق شده‌اند. اما عمده تفاوت آن با نمایشگاه عکس، وجود تابلوهای منحصر به فرد از نقاشان معاصر در نمایشگاه است. هنرمندانی همچون کاظم چلیپا، صداقت جباری، زهرا رهنورد، حبیب‌الله صادقی، محمد علی بنی‌اسدی، مصطفی گودرزی و عبدالمجید قدیریان.
به جز تنوع تکنیک و سبک که از مشخصه‌های اصلی همه نمایشگاه‌های نقاشی و هنرهای تجسمی محسوب می‌شود، مسئله‌ای که به نمایشگاه محتشم کاشانی تشخص داده، تفاوت و تنوع زاویه دید هنرمندان است. اینها، اتفاقاتی است که عیناً در عاشورا رخ داده و بعد از گذشت سال‌ها هم چیزی از آن کم یا به آن اضافه نشده اما اثر رهنورد، با تکنیک دیجیتال و ترکیب مواد، اثری سوررئال به‌نظر می‌رسد که البته وجود ابیاتی از ترکیب بند معروف محتشم کاشانی، آن را با واقعه عاشورا و امام حسین(ع) مرتبط می‌کند. یا مثلاً اثر ایرج اسکندری که آن هم با تکنیک ترکیب مواد خلق شده، به شرح و تفصیل اتفاقات روز عاشورا نپرداخته بلکه به‌نظر می‌رسد برداشت و احساسات شخصی هنرمند است که به شکل نقاشی درآمده است.
