به گزارش همشهری آنلاین، از سوادکوه، بسیاری از میراثهای کهن علاوه بر سرمایههای فرهنگی و تاریخی، فرصتی برای منابع درآمد پایدار به شمار میآیند، سرمایههایی که گاهاً در گوشهای خاک غربت زمان را بر خود نشاندهاند و در انزوای بیتوجهیها، مخروب اقبال کوتاه خود شدهاند و ناسازگاری زمانه شانس دیده شدن و استفاده بهینه را از آنها میگیرد، شانسی که میتواند رونقی را شکل دهد.
مازندران از جمله استانهایی محسوب میشود که در جای جای آن تاریخ را میتوان دید و تفسیر کرد و چه بسیارند که به محلی برای رونق گردشگری و اقتصادی تبدیل میشوند اما گاهی برخی آثار به جای مانده از گذشته باوجود قدمت و قابلیت رونق، دچار کُمای زندگی معاصر شده و سرنوشتشان با اما و اگر همراه میشود.
یکی از میراثهای به جای مانده از دورانهای مختلف تاریخی در مازندران، حمامهای قدیمی هستند که برخی از آنها به فراموشی سپرده شدهاند، حمامهایی با بافت و معماری خاص دوران خود که میتوانند فرصتی اقتصادی رقم بزنند. در سوادکوه نیز حمامهای مختلفی به چشم میآیند اما مخروبه بودنشان فرصت جلوهگری تاریخی را از آنها گرفته و در گوشه و کنار این شهرستان در حالی که فرصت رونق را از دست میدهند، عمرشان در حال سپری و افزوده شدن قدمت است.
یکی از حمامهای قدیمی سوادکوه که در دل شهر زیراب در کنار منطقه مسکونی قرار دارد و به گفته برخی قدمتش به دوران قاجار یا پهلوی اول برمیگردد در حال حاضر به محلی برای بزهکاران و انباشت زباله تبدیل شده و علاوه بر اینکه مشکلاتی را برای مردم بوجود آورده، مخروبه بودنش فرصت توسعه گردشگری را سلب کرده و نیازمند توجه و خروج از وضعیت نامناسب و پیاده سازی برنامههای متنوع است.
راه نجات حمام قدیمی ورود میراث فرهنگی است
امید رمضان نژاد رئیس شورای اسلامی شهر زیراب در مورد حمام قدیمی این شهر، خاطرنشان کرد: از بدو ورود به شورا درمورد این حمام قدیمی و خانههای قدیمی پیگیر شدیم و درمورد این حمام متوجه شدیم که مالکین شخصی دارد و بین سه قوم اختلاف مالکیت وجود دارد، برای ما و هیچ کسی کنار آمدن با مالکین میسر نیست.
رمضاننژاد با بیان اینکه این نقطه به محل بزهکاری و تجمع زباله تبدیل شده است، تصریح کرد: آن حمام قدیمی نه تنها به محل جمعآوری زباله و حیوانات موذی تبدیل شده بلکه محلی برای بزهکاری شده است؛ از این رو با همکاری نیروی انتظامی و شهرداری در چند ماه گذشته از آن وضعیت خارج شده است اما میتواند موقت باشد و برای رفع دائم این معضلات، میراث فرهنگی باید ورود پیدا کند.
وی افزود: میراث فرهنگی ملک را خریداری کند، خرید ملک از توان مالی شهرداری زیراب خارج بوده و درواقع تنها راهکار خرید توسط میراث فرهنگی است.
رئیس شورای اسلامی شهر زیراب تصریح کرد: این حمام میراث گرانبهایی است و اداره میراث فرهنگی باید میراثدار ما باشد و آن را حفظ کند از مدیرکل میراث نیز میخواهیم به این مورد توجه داشته باشند، تنها راه علاج وضعیت این حمام ورود میراث فرهنگی است تا از این وضعیت خارج و به محلی برای درآمد پایدار شهر تبدیل شود.
رمضاننژاد اظهار داشت: در مورد درآمد پایدار اعلام میکنم پارک "میانسی" با پیگیریهای شبانهروزی، دفترچهاش با اوضاع نهایی ۳۴۴ هکتار به شهرداری زیراب رسید و طرح تصویب شد.
رئیس شورای شهر زیراب افزود: برای درآمد پایدار هر جا ورود پیدا میکردیم به مشکل میخوردیم اما درمورد این پارک سرانجام دفترچه کامل را گرفتیم و اکنون باید درمورد درصد اختیار به توافق برسیم.
وی ادامه داد: درحال رایزنی هستیم ۳۰ تا ۶۰ درصد بدون مزایده به شهرداری داده شود تا یا خودمان انجام دهیم یا به دنبال سرمایهگذار برویم اما مهم این است اصل پارک را تحویل گرفتیم.
اختلاف مالکان مانعی برای ثبت حمام قدیمی شهر زیراب
محمد حمزهنژاد رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سوادکوه نیز با بیان اینکه این حمام مالک شخصی دارد، گفت: ما درمورد آثار ثبتی با مالک هماهنگ میکنیم و نامهنگاری انجام میدهیم چراکه بعد ثبت محدودیتها و معذوریتهایی پیش میآید که مالک نمیتواند ملک را بفروشد، تغییر یا خراب کند و بسازد. به مالک نامه میزنیم و در جریان امور قرار میدهیم و امتیازهایی هم برایش قائل میشویم.
حمزهنژاد اختلاف بین مالکان حمام قدیمی زیراب را مشکلی در سر راه ثبت این ملک برشمرد و اظهار داشت: با توجه به پیگیریهایی که داشتهایم متوجه شدیم این ملک دارای مالکین هست که بر سر مالکیت با یکدیگر اختلاف دارند، تا زمانی که مشکل بین آنها حل نشود نمیتوان آواربرداری و تمیز کردن جهت انجام کارهای ثبت را انجام داد.
وی ادامه داد: باتوجه به وضعیت اسفبار این ملک، نمیتوان در شورای عالی ثبت کشور فرستاد، اگر مالکین تمایل داشته باشند میراث میتواند وارد عمل شود، پرونده ثبتی تشکیل و در شورای عالی ثبت کشور برای ثبت آن دفاع کند.
حمزهنژاد افزود: بعد از ثبت، میراث براساس بودجههای سنواتی که دارد میتواند این حمام را به سبک قدیمی تبدیل یا به مالک واگذار کند تا بر اساس بحث صندوق مرمت و احیاء مورد بهرهبرداری قرار گیرد که میتواند به عنوان سفرهسرای سنتی یا موزه استفاده شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سوادکوه با بیان اینکه ما مانع ثبت این حمام قدیمی نیستیم، تصریح کرد: باید مقدمات انجام، مناقشات رفع تا اقدام کنیم، حدود ۱۰ سالی میشود که پیگیر این حمام هستیم اما تاکنون نتوانستهایم با مالکین ارتباط پیدا کنیم.
حمام قدیمی در دل شهر زیراب در کشمَکِشهای بهانههای مختلف به مخروبهای برای بزه و خلاف، تجمع زباله و حیوانات موذی تبدیل شده، مخروبهای که متولیان شهری تنها راه نجات آن را اقدام میراث فرهنگی میدانند و میراث نیز در پیگیری ۱۰ ساله خود راه به جایی نبرد و اما مالکینی سر به مهر که هنوز افشا نشدهاند اما اختلاف دارند و این زنجیره عجیب، داستان علت و معلول نابهسامانی و اسفبار بودن بخشی از تاریخ در دل یک شهر است.
داستانی که شخصیتهایش اقدام موثری نداشتهاند و قهرمانی ندارد اما آنچه که مشخص است بخشی از تاریخ که میتواند درآمدی پایدار برای شهری که از نبود درآمد رنج میبرد، باشد و حتی بخشی از رونق گردشگری را بر عهده گیرد اما اختلاف مالکین سرنوشت مخروبه شدن و محل بزه را برای این حمام رقم زده است.
مالکیت شخصی و اختلاف، مانع بزرگ خروج این حمام از وضعیت فعلی عنوان شده، امید است زنجیره این داستان به نفع تاریخ و حیات این حمام بافته شود و شاهد نجات از وضعیت فعلی و توسعه آن باشیم.
نظر شما