با تحولات اخیر در بازار گاز که ناشی از رویکرد روسیه براساس اهدافی که در استراتژی خود برای حضور در بازار گاز تدوین کرده است جایگاه ایران بهعنوان دومین دارنده منابع گاز کجاست.
دراین زمینه با نصرتالله سیفی، کارشناس صنعت گاز و مدیرعامل سابق شرکت ملی صادرات گاز گفتوگو کردهایم.
- رویکرد روسیه در بازار گاز که 2زمستان است به معضلی برای منطقه اقتصادی اروپا تبدیل شده تاچه حد برای ایران بهعنوان یک فرصت قابل ارزیابی است؟
این مسئله با توجه به اینکه کشور ما در صنعت گاز هنوز یک استراتژی و برنامه مشخص مکتوب و مصوبی ندارد به درستی قابل ارزیابی نیست.
آنچه اهمیت دارد این است که حضور طولانی روسیه در بازار صادرات گاز و اقدامهایی که تاکنون کرده به شکلگیری یک شرایط قابلقبول برای دیگر عرضهکنندگان گاز و دارندگان منابع گاز در جهان که تعداد آنها بسیار اندک است منجر شده است.
یعنی شرایط بهگونهای شده که قیمت گاز به قیمت نفت نزدیک شده است و صاحبان منابع گاز که ما نیز از آن جمله هستیم درصورت ورود به این بازار با خریدارانی روبهرو خواهیم شد که تا حدی ارزش واقعی گاز را میدانند و آماده پرداخت هزینه مناسبتر و قابلقبولتری نسبت به دیگر خریداران هستند.
- این شرایط آیا برای کشور ما که دومین دارنده منابع گاز است یک فرصت اقتصادی است یا خیر؟
علاوه بر مطلبی که درباره استراتژی گفتم، مصرف گاز ما همه ساله روبه افزایش است و برای کنترل روند روبهرشد این معضل نیز هنوز راه حل مدونی ارائه نکردهایم. درعین حال با افت تولید نفت مواجه هستیم که این مسئله ضرورت تزریق گاز به چاهها را در اولویتهای برنامههای توسعه بخش نفت قرار داده است.
امروز باید به چاههایی که در دوران پیری بهسر میبرند گازطبیعی، آب یا گازکربنیک تزریق کنیم تا تولید نفت خام کشور از سطح قابلقبول و برنامهریزی شده کمتر نشود.
در عین حال براساس یک سیاست رسمی خواهان حضور در بازار صادرات گاز و تبدیل شدن به یک صادرکننده کلیدی گاز هستیم.
این شرایط داخلی و شرایط موجود در جهان نیاز به یک مطالعه جدی و عمیق دارد که اولویتهای ما را برای تعامل با بازیگران دیگر بازار، و مطرحترین آنها یعنی روسیه، مشخص کند تا از این فرصت به نحو درستی بهره برداری کنیم.
- در حال حاضر و با توجه به فقدان برنامه مشخص، چه رویکردی در کوتاهمدت باید داشت تا منافع آینده کشور در این بازار تامین شود؟
ما باید با حفظ استقلال کشور در این بازار با دیگر بازیگران تعامل مناسبی داشته باشیم. روسیه و قطر 2 بازیگر اصلی در این بازار در طرف عرضه هستند و رقیب ما محسوب میشوند ولی باید با این کشورها روابط و تعامل سازنده داشته باشیم.
این تعامل باید محدودیتهایی نیز داشته باشد و نباید بهگونهای باشد که ما منابع گازی خود را در اختیار این کشورها قراردهیم و با سرمایهگذاری آنان امکان حضور متکی بر منابع خویش را در بازار کاهش دهیم. در عین حال باید با مصرفکنندگان عمده نیز تعامل داشته باشیم.