پژوهش
(نظرسنجی تلفنی از مردم تهران درباره شادی جوانان)
مدیر طرح: میترا زاغی
همکاران: سیامک کفایی، شبنم چهره، فریده درفشی، زهره دیداری، سمیه گایگانی
پیشگفتار
ابراهام لینکلن میگوید: "بیشتر مردم به همان اندازه که خودشان تصمیم میگیرند شادند." یعنی نوع واکنش ما به آنچه رخ میدهد بیش از خود آنچه در زندگی اتفاق میافتد شادمانی ما را تعیین میکند.
درباره شاد بودن، "اندرو متیوس" (Andrew-Mathews) در کتاب خود به نام "راز شاد زیستن" چنین میگوید: "بعضی وقتها شاد بودن کار سختی است. مثل مرتب نگه داشتن خانه است- باید چیزهای ارزشمند را حفظ کنید و زبالهها را بیرون بریزید. لازمهی شاد بودن به دنبال چیزهای خوب بودن است. "
شادی و امید طبیعت زندگی هستند. با وجود این، غم و نا امیدی به سراغ موجود زنده میﺁیند. جوان به عنوان گروهی از جامعه ،حق وحقوقی دارد، زیستن در دوره جوانی وایجاد رابطه تنگاتنگ با افراد از جمله ارزشهایی هستند که انسانها برای رسیدن به آن مبارزه میکنند و با رسیدن به آن شاد میشوند و عدم دستیابی به آن موجب افسردگی و اضطراب آنها میشود.
لازمه شادی و شادبودن چیزی نیست جز مثبت اندیشی و جستجوی خوبیها و زیباییها. "ازرا بایدا" (Ezra-Bayda) در مقدمهی کتاب خود به نام "به زندگی و سختیهای آن آری بگویید" تنها راه رسیدن به شادی پایدار را چنین بیان میکند: "برای اینکه در مسیر تبدیل شدن به انسانی کامل و واقعی حرکت کنیم باید مرز خود را بشناسیم – جایی که حاضر نیستیم به ورای آن قدم بگذاریم. سپس باید بفهمیم استقبال کردن از آن حیطهی سخت و آری گفتن به تمام زندگی و مشکلاتش چه چیزی را میطلبد. آری گفتن به زندگی در همه ابعادش یعنی تشخیص اینکه هویت حقیقی ما هیچ حد و مرزی را نمیشناسد. این تنها راه رسیدن به شادی پایدار است."
انسان با نگرش منفی به دنیا چیزی جز روحیهای افسرده، چهرهای غمگین و حالتی خشمگینانه ندارد و این نگرش منفی، برای جامعه بسیار خطرناک است. امید به زندگی و شاد بودن باعث پایین آمدن آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد، خودکشی و... می شود. پس برای افزایش امید به زندگی بایستی به دوران جوانی و نوجوانی بها و ارزش دهیم.
مسأله تحقیق:
بر اساس مطلبی که در سایت "فصل نو " آمده 65 درصد از جمعیت کشور ما را جوانان زیر 30 سال تشکیل میدهند اما به دلیل فقدان شادی و نشاط اجتماعی، 25 درصد این افراد در افسردگی به سر میبرند. ناامیدی نسبت به آینده، مبهم بودن آینده حتی در نزد جوانان تحصیلکرده، بیکاری، وجود پدیدهای به نام کنکور و همچنین تشنجاتی که به واسطه مسائل اقتصادی در میان بسیاری از خانوادههای کشور وجود دارد همگی موجب عدم دستیابی جوانان به ایدهها و آمال و آرزوهای خود شده و باعث افسردگی در بین جوانان کشور میشود.
به تجربه ثابت شده شادی و نشاط، ماده اولیه تغییر جامعه و تحول و تکامل درونی انسانهاست. در جامعه خوشحال و خرسند تولید بهتر، اشتغال بیشتر و اقتصاد سالم تر خواهد بود. بدون شک در چنین محیطی امنیت اجتماعی و فردی راحتتر به دست میآید. در محیط شاد، ذهن انسان پویا، زبانش گویا و استعدادش شکوفا میشود. در حالی که جامعهای که جوانانی افسرده دارد محکوم به شکست است چرا که انرژی افراد صرف برطرف کردن اندوه و ناراحتی شده و دیگر فرصتی برای تولید و توسعه باقی نمیماند.
دکتر امان الله قرایی مقدم در همین رابطه در مطلبی که در سایت "فکر نو " آمده چنین گفته است: " شادکردن و شاد بودن جامعه موجب پیشرفت و توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و خانوادگی جامعه میشود؛ از بسیاری مسائل و بروز انواع آسیبهای جامعه، جرم و بزهکاری، طلاق، نابسامانی خانوادگی و سایر مسائل جلوگیری به عمل میآید؛ اختلالات روحی در جامعه کمتر میشود و میزان رغبت تحصیلی و دل به کار دادن و تولید، افزایش پیدا میکند.
باید تا آنجا که میتوانیم به نوعی جامعه را شاد نگه داریم و بساط شادمانی را برای مردم فراهم کنیم تا از بروز هزاران مشکل جلوگیری کنیم و با صرف هزینههای کم برای شادی از پرداخت هزینههای هنگفت آسیبهای اجتماعی در امان باشیم."
نقش و جایگاه جوان در جامعه با ایفای مسئولیت مشخص میگردد. یک جوان با یک هویت مشخص و نقش معین بایستی منزلت خود را دریابد و آن را شکوفا سازد. جامعه باید راههای شادبودن و شاد زیستن را حکفرما سازد و اهرمها کنترل شاد زیستن را به خوبی اعمال کنند.
خانواده بستر اساسی و آشکارساز فرآیندهای اجتماعی است. جو خانواده متاثر از فضای بیرونی و کلی جامعه است. در این میان یکسری از خانوادهها نیز وجود دارند که بسته به عوامل مختلف همیشه به راحتی تسلیم شرایط بیرونی میشوند. ابتکار و خلاقیتی از خود برای ایجاد شادی نشان نمیدهند. فراهم ساختن بسترهای شادی آفرین را اموری هزینه بر تلقی میکنند. در حالی که به لحاظ جامعه شناختی شادیهای سهل الوصولی نیز وجود دارند که خانوادهها میتوانند به آنها بپردازند و با تنظیم ساعات فکری جوانان و خود از تحلیل استعدادهای آنها جلوگیری کنند.
خود فرد، خانواده و جامعه کلیت در هم تنیدهای هستند که در این میان نقش فرد به عنوان عنصر تشکیل دهنده هر سه بخش جایگاه خاص و ویژه ای را به خود اختصاص میدهد. بنابراین جوانان جامعه نیز در فراهم ساختن فضای سالم و بهره گیری از حداقلها میتوانند نقش مهمی را بر عهده داشته باشند پس جوانان باید بپذیرند که جامعه اساسا با شادی و نشاط مخالف نیست. بلکه آنچه جامعه مخالف آن است هزل و هرزگی است.
فرهنگ هر جامعه در ترسیم ساختارها و نظام ارزشی حاکم بر آن جامعه نقش موثری دارد، در این میان عده ای ادعا می کنند که فرهنگ حاکم بر جامعه ایران فرهنگی ناشاد است و مولفههای شادی در فرهنگ اسلامی در سطح بسیار پایینی قرار گرفته است در حالی که اسلام در ذات و اساس خود هیچ تناقضی با شادی و شادمانی ندارد، بلکه تاکید مضاعفی نیز بر ایجاد جو شادی و نشاط به ویژه برای جوانان دارد.
متاسفانه در بافت جوان جامعه ما، آنگونه که باید شادابی و پویایی یک جامعه فعال و سختکوش به چشم نمیخورد. با توجه به مطالب گفته شده مسأله اصلی این تحقیق بررسی این موضوع است که آیا جوانان تهرانی از نظر شهروندان جوانان شادی هستند یا نه.
اهداف تحقیق:
• بررسی نظر مردم تهران درباره اهمیت وجود شادی در بین جوانان و عواقب عدم وجود شادی در بین آنها
• انعکاس نظرات مردم به مسئولین درباره نقش مسئولین در شاد کردن جوانان
روش جمع آوری اطلاعات:
نظر سنجی تلفنی بصورت پیمایشی و نمونه گیری تصادفی.
جامعه آماری:
شهروندان مناطق 22 گانه تهران که دارای خط تلفن هستند.
زمان اجرای نظرسنجی:
این نظرسنجی از تاریخ 12 تا 15 بهمن ماه 1387 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.
گزیدهای از یافتههای این تحقیق به قرار زیر است:
براساس نتایج 38 درصد از پاسخگویان رفتار و طرز برخورد، 30 درصد ظاهر(رنگ لباس، مدل مو)، 9 درصد نداشتن افسردگی، 8 درصد وضع اقتصادی خوب، 7 درصد مسئولیتپذیری، 7 درصد میزان پیشرفت و 1 درصد ایمان را نشانه وجود شادی در جوان بیان کردند.
نقش خانواده در شاد کردن جوان از نظر پاسخگویان به این نظر سنجی در جدول زیر آمده است:
نقش خانوادهها در شاد کردن جوانان |
تعداد |
درصد |
ایجاد محیط آرام |
455 |
38 |
درک جوان |
420 |
36 |
تأمین رفاه |
262 |
22 |
هیچ کار |
40 |
4 |
جمع |
1177 |
100 |
نمودار زیر نیز بیانگر نظر پاسخگویان در ارتباط با نقش رسانه در شاد کردن جوان است:
این نظرسنجیها ادامه دارد. ممکن است در روزهای آینده، پژوهشگران مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای همشهری، با تلفن شما هم تماس بگیرند. متن کامل این خبر را در سایت مرکز تحقیقات و مطالعات رسانهای همشهری بخوانید.