همشهری آنلاین-نصیبه سجادی: کوچههای آشتیکنان یکی از همین نوستالژیهای شیرین است، کوچههایی باریک، تنگ و کمعرض که حالا هم آثارش در برخی محلههای قدیمی و جنوب تهران، مثل محدوده عودلاجان، باقی مانده و به کوچههای آشتیکنان یا کوچههای قهرو آشتی معروف بودند.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
این کوچهها طوری شکل گرفته بودند که اگر دو نفر در جهت مقابل هم از آنجا رد میشدند به دلیل باریکی معبر راهی جز رودررو شدن با هم نداشتند. اگر کسی از اهالی با دیگری قهر بود همسایهها آنها را در موقعیتی قرار میدادند که در اینجور کوچهها با هم رودررو شوند. گاهی هم پیش میآمد که خیلی اتفاقی از این کوچه رد شوند و وقتی سعی میکردند به نحوی از این تنگنا با اجتناب از رویارویی و رخ به رخ شدن بگذرند، در این وضعیت خندهدار لبخندی به لبشان میآمد و میانشان آشتی شکل میگرفت.
از سوی دیگر، تأمین امنیت یکی از اصلیترین دلایل باریکی کوچهها در تهران قدیم بود. ویژگی دیگر این کوچهها این بود که پنجرهها رو به کوچه باز میشد تا اگر در خانه برای کسی اتفاقی میافتاد بتواند اهل کوچه را خبردار کند.
این پنجرهها به دلیل معماری درونگرای قاجار بسیار کوچک بودند تا کسی به حریم دیگری تجاوز نکند و در ضمن حریم خانه هم شکسته نشود. از آن طرف، پنجرههایی که رو به حیاط خانه باز میشدند بسیار بزرگ و بلند بودند تا هم نورگیر باشد و هم بر زیبایی خانهها بیفزاید.
شاید بر این اساس بود که چند سال پیش اتفاق مثبتی افتاد برای یادآوری خاطراتی که شهرنشینی و الزامات آن، این گذشته پربار را به نابودی کشانده. ایجاد گذر آشتیکنان در منطقه شمیرانات گذر بوعلی برای زنده کردن سنتهای قدیمی و جذابیتهای گردشگری بر شالوده همین گذشته تدارک دیده شد تا شاید اهالی و گردشگرانی که از این گذرها تنه به تنه هم میگذرند، به گفته «علی فدوی»، شهردار وقت منطقه شمیرانات، همان صمیمیتها، دوستیها و محبتهای طهران قدیم میانشان جاری شود و تعلق و احساسات محلهای در آنها غلیان یابد؛ چیزی که پایتختنشینان شهرنشین بیش از همه به آن نیازمندند.
نظر شما