اما اینکه چقدر این قانون در سطح شهر اجرا می‌شود و اینکه مسئولان تا چه حد توانسته‌اند جلوی این تبلیغات را بگیرند سؤالی است که با گستردگی اخیر این تبلیغات به‌خصوص در تهران بی‌جواب مانده است.
چندی پیش - اواسط آذر - نیز یک کارشناس صنعت دخانیات در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه سکوت وزارت بهداشت و تشکل‌های مرتبط با بحث مبارزه با استعمال دخانیات در مقابل تبلیغات خمیردندان یک برند خارجی در سطح شهر تهران جای سؤال دارد، هشدار داده بود که راهبرد تبلیغات نوین صنعت دخانیات گروه‌های پرخطر و آسیب‌پذیر را نشانه گرفته است و تصویب قوانین متعدد نیز نتوانسته این وضعیت را بهبود بخشد.
این در حالی است که اوایل سال‌جاری شرکت دخانیات ایران بیلبوردهایی را درباره مضرات سیگار در تهران اکران کرد، اما وزارت بهداشت و تشکل‌ها این شرکت را به تبلیغات غیرمستقیم متهم کرده و خواهان برچیده شدن بیلبوردها شدند، ولی به عقیده کارشناسان دخانیات هم‌اکنون اکران بیلبوردهای خمیردندان این برند و آشنایی مردم با نام آن می‌تواند در آینده، فروش محصولات غیرقانونی این برند را در کشورمان تضمین کند.
این یعنی سیگارهایی که در بازار ایران سهمی ندارند، به هیچ عنوان اجازه تبلیغات در کشور را هم ندارند.با این حال ظاهرا شرکت دخانیات نیز در مورد تبلیغات این برند موضع گرفته و کارشناسان آن معتقدند که شرکت‌های تولیدکننده سیگار به‌دنبال شیوه‌هایی برای سوق‌دادن ذهن مصرف‌کنندگان به سمت برندهای تولیدی خود هستند.
نکته جالب هم اینجاست که شرکت دخانیات اعلام کرده همزمان با آغاز تبلیغات این خمیردندان در تهران قاچاق این سیگار نیز به کشور افزایش یافته است.
بالاخره وزارت بهداشت سکوت را شکست!
اما در میان گله کارشناسان از سکوت وزارت بهداشت در مقابل تبلیغات اینچنینی، خبر جدیدی در خبرگزاری‌ها درج شد: رئیس مرکز سلامت محیط وزارت بهداشت گفت: تبلیغات غیرمستقیم یک سیگار خارجی در قالب تبلیغ خمیردندان در سطح شهرها خلاف قانون است؛ به‌طوری که وزارت بهداشت از شهرداری خواسته است، هر چه سریع‌تر این تبلیغات جمع‌آوری‌شود.
دکتر مصطفی غفاری افزود: از مدتی پیش که تبلیغات غیرمستقیم و گسترده نام یک سیگار خارجی در قالب تبلیغ یک خمیردندان در سطح شهرها و مطبوعات آغاز شد، ستاد کشوری مبارزه با دخانیات در وزارت بهداشت تشکیل جلسه داد و طی مکاتبه با شهرداری و وزارت ارشاد نسبت به این مسئله به‌شدت واکنش نشان داد و با آن مخالفت کرد.
وی با اشاره به اینکه در این مکاتبه وزارت بهداشت از این دو ارگان مسئول خواست که هر چه سریع‌تر این تبلیغات را از سطح شهرها جمع‌آوری کنند و جلوی انتشار تبلیغ این برند سیگار خارجی را در مطبوعات بگیرند، عنوان کرد: متأسفانه کنترل این آگهی‌ها در اختیار وزارت بهداشت نیست اما وزارت بهداشت این موضوع را که بر خلاف قانون مصوب مجلس است با جدیت پیگیری می‌کند و اگر این تبلیغات جمع‌آوری نشود، وزارت بهداشت قطعاً با این موضوع به‌صورت قانونی برخورد می‌کند.
دکتر غفاری تاکید کرد: تبلیغ غیرمستقیم سیگارهای خارجی از طریق تبلیغ کالاهای دیگر برای جا افتادن نام یک محصول دخانی، ترفند زشت تبلیغاتی کمپانی‌های سیگار است که متأسفانه در کشورهای مختلف و از جمله در کشور ما نیز انجام می‌شود، اما براساس قوانین کشور این نوع تبلیغات ممنوع است و حتماً باید جلوی آنها گرفته شود.
به گزارش همشهری، سازمان زیباسازی شهرداری تهران درصدد جمع آوری تابلوهای تبلیغاتی یک شرکت خارجی است که تولیدکننده سیگار نیز هست.
نه محکوم می‌کنیم و نه تأیید!
با این اوصاف دکتر هومن شریفی، قائم‌مقام مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: متأسفانه شرکت دخانیات از تمامی ترفندهایی که صنایع دخانی به کار می‌برند، مطلع نیست.
چون این شرکت به احتمال قریب به یقین به‌صورت خیرخواهانه محصولی که در داخل ایران قرار است مصرف شود را تهیه می‌کند،اما در این میان صنایع دخانی که بسیار هم متمول هستند، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم اقدام به تبلیغ محصولات دخانی می‌کنند.
به گفته وی تبلیغات مستقیم این صنایع به‌طور واضح و البته در مواقعی زیرکانه به معرفی برندهای مختلف سیگار می‌پردازد مثل تبلیغ سیگار ماربورو روی بازوی مایکل شوماخر.
دکتر شریفی نیز تاکید می‌کند: اما در کشور ما موج جدید این تبلیغات اخیرا سر و صدای زیادی ایجاد کرده است؛ به‌طوری که این موج در اصل همنوایی ظاهری صنایع دخانی با بخش بهداشت است.
«البته 2 سال پیش صنایع دخانی اقدام به تبلیغ سیگار دیپلمات کردند؛ به این صورت که ابتدا نام دیپلمات روی کیف‌های سامسونت و خودکار درج شد و بعد از آن نزدیک شهر قم هم تبلیغ سیگار دیپلمات و هم کیف سامسونت و خودکار با این نام به چشم خورد.»
قائم مقام مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با بیان این عبارات ادامه می‌دهد: نکته مهم در این میان این است که قاعدتا کیف و خودکار به اندازه سیگار فروش نخواهند داشت.
البته این کارشناس تاکید می‌کند که در مورد خمیردندان هم که از چند وقت پیش تبلیغات محصولات بهداشتی آن شروع شده، باید گفت که بحثی نیست که شرکت تولیدکننده محصولات آن، با مجوز بهداشتی، محصولات بهداشتی تولید می‌کند ما هم قصد نداریم این شرکت را محکوم کنیم، ولی متأسفانه نام این محصول تداعی‌کننده محصولات دخانی است و باید حتما تغییر کند.
این در حالی است که به گفته دکتر شریفی نام این محصول علاوه بر اینکه ایرانی نیست، بلکه در زبان فارسی و در لغتنامه دهخدا به معنای «تلخی» است.
«وزارت بهداشت قبل از مجوز دادن به چنین محصولاتی باید با کارشناسان مربوطه مشورت کند و بعد از امضای این مجوز توسط چند دانشگاه اقدام به صدور مجوز کند؛ چون طرز برخورد با تبلیغ غیرمستقیم چنین محصولاتی به‌طور قطع به وزارت بهداشت و بقیه ارگان‌هایی که مجوز صادر می‌کنند، بر‌می‌گردد. »
قائم مقام مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با تاکید بر این عبارات تصریح می‌کند: تبلیغات محصولات دخانی چه به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم همواره بوده‌اند و نسبت به جلوگیری از آنها اقدام زیادی شده، ولی با وجود این کشورهای جهان از این نظر همیشه از ترفندهای صنایع دخانی عقب بوده‌اند.
