تغییر فصل به همراه آثار بحران اقتصادی، احتمال کاهش بیشتر قیمت نفت خام را بیش از پیش افزایش می‌دهد. برای آگاهی از شرایط بازار نفت خام با محمد علی خطیبی، نماینده ایران در هیات عامل اوپک گفت‌وگو کرده‌ایم.
- با توجه به درپیش‌بودن تابستان، شرایط بازار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جای نگرانی دارد و بی‌شک تقاضای فصلی برای نفت خام کاهش می‌یابد. از طرف دیگر فرارسیدن تابستان یک عامل امیدواری است. همه ساله در تابستان، بنزین به‌عنوان یک عامل افزایش قیمت، نقش بازی می‌کند.
در واقع افزایش تقاضا برای مصرف بنزین کمک کرده است تا قیمت نفت خام افزایش یابد. بنابراین فرارسیدن تابستان، هم نشانه مثبت است و هم منفی. حتی برخی سال‌ها شاهد بودیم افزایش تقاضای مصرف بنزین و کمبود ظرفیت پالایشی قیمت نفت خام را به‌شدت تقویت کرده است.
نکته مثبت این است که در روزهای اخیر که هنوز زمستان است شاهد هستیم که قیمت بنزین اندکی در آمریکا بهبود یافته است. این افزایش، نشانه مثبتی است و امیدوار هستیم که افزایش قیمت بنزین ادامه یابد.
- این امیدواری اما با توجه به مشکلات اقتصادی در جهان و آمریکا تا چه حد قابل اتکا و امیدوار‌کننده است؟
البته وضع اقتصادی خوب نیست و تقاضای سفر در کشورهای مختلف از جمله آمریکا کاهش خواهد یافت.
افزایش تقاضای بنزین با این شرایط نمی‌تواند مانند گذشته در قیمت‌ها مؤثرباشد، ولی به هرحال در تابستان تقاضای سفر افزایش می‌یابد و جای امیدواری هست.البته هنوز زود است و نمی‌توان در مورد ابعاد آن قضاوت کرد.
- از نظر شما با این شرایط بازار، اعضای اوپک تولید را کاهش خواهند داد؟
کاهش تولید، تصمیمی است که وزرای نفت در اجلاس اوپک خواهند گرفت و این امر تا زمانی‌که اجلاس تشکیل نشود قابل پیش‌بینی نیست. وزرا گزارش‌های کارشناسی را از منابع مختلف دریافت می‌کنند و روند بازار در ماه‌های آینده را بررسی می‌کنند و به اجماعی می‌رسند که حاصل آن تصمیم اوپک است. هنوز نمی‌توان پیش‌بینی کرد که چه تصمیمی در اوپک گرفته می‌شود.
البته اگر قرار باشد که قیمت‌ها به روند کاهشی ادامه دهند امکان کاهش تولید وجود دارد. اوپک برای ثبات بازار باید کاری انجام دهد و احتمال تصمیم برای کاهش تولید درصورت کاهش قیمت وجود دارد.
- اعضای اوپک در تصمیمات قبلی و کاهش تولید تا چه حد موفق بودند؟
از تعهد اعضای اوپک گزارشی‌های مختلفی از سوی منابع ثانویه منتشر شده است. هریک دیدگاه و درصدی را اعلام کرده‌اند. مجموع این گزارش‌ها از 60تا80درصد رعایت اعضای اوپک را تایید می‌کنند. تعهد اعضای اوپک براساس گزارش منابع ثانویه هیچگاه 100درصد نبوده است.
به هر حال اگر این اتفاق و تصمیم‌های اوپک نبود شرایط بازار نفت بسیار بدتر بود. در حال حاضر، اوپک 2/4میلیون بشکه عرضه نفت خام را کاهش داده است. مجموع این کاهش امروز با تعهد 60تا80درصدی که اوپک داشته یعنی متوسط عرضه این سازمان بالای 3میلیون کاهش یافته است. البته اوپک معتقد به رعایت کامل از‌سوی اعضاست.
