به گزارش همشهری، دکتر مهتاب مقصودلو با بیان اینکه در هر بار اهدای خون، جبران آهن از دست رفته حدود 8هفته طول می‌کشد، گفت: با توجه به اینکه در هر بار اهدای خون توسط زنان حدود 210 تا 250 میلی‌گرم آهن از دست می‌رود، سازمان انتقال خون بین اهداکنندگان زن، مکمل آهن توزیع می‌کند.
وی با بیان اینکه آهن عنصری است که جذب آن در بدن تحت‌تأثیر مواد غذایی دیگر قرار می‌گیرد، افزود: همچنین با مصرف مواد غذایی، ذخایر آهن از دست رفته در هر بار اهدای خون، جبران می‌شود و مصرف مکمل آهن نیز این اطمینان را می‌دهد که ذخایر سریع‌تر به حالت طبیعی خود بازگردد.
مقصودلو با بیان اینکه مکمل آهن برای مصرف 10روز بین اهداکنندگان زن توزیع می‌شود، اظهار داشت: مصرف مرکبات حاوی ویتامین C به افزایش جذب آهن کمک می‌کند.
وی این اقدام را گامی برای گسترده‌کردن استقبال زنان برای اهدای خون ذکر کرد و یادآور شد: براساس آمارهای موجود در سازمان انتقال خون کشور، فقط 9درصد زنان، خون اهدا می‌کنند و به‌علت کمبود آهن و کم خونی کمتر رغبت به اهدای خون دارند.
براساس این گزارش، معاون اهداکنندگان پایگاه انتقال خون تهران گفت: اهدای خون به هیچ عنوان باعث کم خونی نمی‌شود و افراد با خیال راحت می‌توانند خون خود را اهدا کنند. دکتر دانشور، معاون اهداکنندگان پایگاه انتقال خون تهران، اظهار داشت: فقط نزدیک به 8 تا 9 درصد زنان برای اهدای خون مراجعه می‌کنند و اکثر آنها به‌علت نگرانی از کم خونی از اهدای خون ممانعت می‌کنند.
وی تصریح کرد: تمامی افراد به‌ویژه بانوان می‌توانند بدون هیچ مشکلی از لحاظ کم‌خونی، خون خود را اهدا کنند.
8 هفته؛ حداکثر فاصله میان 2 اهدای خون
دکتر مقصودلو، با بیان اینکه در هر بار اهدای خون، مایع از دست رفته بدن طی 24 یا حداکثر 48 ساعت جبران می‌شود، ادامه داد: همچنین جبران سلول‌های از دست رفته در هر بار اهدای خون 3 تا 4 هفته به طول می‌انجامد.
جبران آهن و دیگر زیر ساخت‌های خون نیز حداکثر 8 هفته زمان می‌طلبد. بر این اساس، حداکثر فاصله میان2 اهدای خون 8هفته قرار داده شده است؛ چرا که در این زمان بدن فرصت می‌یابد تا ذخایر از دست رفته در اثر اهدای خون را جبران کند.
وی گفت: این طرح پژوهشی به‌صورت پایلوت و به‌مدت یکسال در مورد تعدادی از زنان 2استان گلستان و کرمانشاه انجام شد و در حال حاضر در سراسر کشور به‌صورت کاربردی درآمده است. اکنون با تجویز پزشک حاضر در مراکز اهدای خون به اغلب زنان در هر بار اهدای خون، مکمل‌های آهن همراه با بروشور آموزشی ارائه می‌شود.
کم خونی تغذیه‌ای
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت 2میلیارد نفر از جمعیت 6میلیاردی جهان دچار کمبود آهن هستند که کم‌خونی در زنان شایع‌تر از مردان است. از علل ایجاد‌کننده کم‌خونی می‌توان کمبودهای تغذیه‌ای، خونریزی، ناهنجاری‌های ژنتیک، بیماری‌های مزمن یا مسمومیت‌های دارویی را نام برد.
منظور از کم خونی‌های تغذیه‌ای کم خونی‌هایی است که در اثر دریافت ناکافی مواد مغذی ایجاد می‌شود.
کم خونی به‌صورت تدریجی ایجاد می‌شود و بدن به آن عادت می‌کند و به‌صورت حاد علامت مشخصی ندارد. براساس نظر بسیاری از متخصصان خون و آنکولوژی، علت‌های خونی بسیار زیاد است. بعضی کم‌خونی‌ها به‌علت کاهش تولید خون و برخی دیگر به‌علت افزایش مصرف خون به‌وجود می‌آیند.
بعضی از متخصصان، علائم کم خونی را رنگ‌پریدگی پوست، زبان، مخاط داخلی لب و پلک، خستگی زودرس، سر گیجه و سر درد، خواب رفتن و سوزن شدن دست و پاها، حالت تهوع و در کم خونی شدید، گود شدن روی ناخن می‌دانند.
در کشور ما بررسی ملی تعیین وضعیت ریزمغذی‌ها که توسط دفتر بهبود تغذیه جامعه و با همکاری انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور و آزمایشگاه ملی رفرانس انجام شد، حاکی از آن است که در حدود 40درصد کودکان 23-15 ماهه، 18 درصد کودکان 6 ساله و نوجوانان 20-14 ساله و 21 درصد زنان باردار در اقلیم‌های 11 گانه کشور براساس هموگلوبین دچار کم‌خونی هستند و کمبود آهن براساس فریتین سرم در حدود 33درصد کودکان 23-15 ماهه، 26درصدکودکان 6 ساله و 23 درصد نوجوانان دختر و پسر و همچنین 43درصدزنان باردار کشور وجود دارد.
کم خونی درزنان شایع‌تر از مردان است
کم خونی در زنان، شایع‌تر از مردان است. همچنین در زنانی که زایمان مکرر دارند یا دچار عادت ماهانه نامرتب و شدید هستند، بیشتر از دیگر زنان دیده می‌شود. کم خونی در زنان براساس سن، جنس و وضعیت فیزیولوژیکی افراد متناوب است، مثلا زنان باردار به آهن بیشتری نیاز دارند.
افزایش نیاز به مصرف آهن در زنان علتی شایع است که به‌علت وجود قاعدگی و دفع خون ماهانه است که اگر به تناسب آن مواد حاوی آهن جایگزین نشود و تغذیه مناسب وجود نداشته باشد، به مرور زمان دچار فقر آهن و کم خونی ناشی از آن خواهند شد.
دومین علت کم خونی در زنان، مسئله بارداری است که در این زمان میزان نیاز به آهن در زنان افزایش می‌یابد و اگر جایگزینی مناسبی صورت نگیرد مبتلا به کم خونی می‌شوند و حتی خود حاملگی نیز با افزایش مایع بدن می‌تواند باعث کم خونی ضعیف در زنان شود.
بیماری‌هایی وجود دارد که از یک طرف سبب کم خونی می‌شود و از سوی دیگر علائم دیگری ایجاد می‌کند که در زنان شایع‌تر بوده، مثل بیماری‌های رماتیسمی که این بیماری‌ها وابسته به سیستم ایمنی بدن است مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید که علاوه بر مشکلات مفصلی و استخوانی موجب کم خونی نیز می‌شود.
