به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی با اسد شادمان دست داد و به این ترتیب به دوره دشمنی کشورهای عرب با او را که در هنگام جنگ داخلی سوریه اوج گرفت، به پایان رساند.
این اجلاس که با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین و اعلام دوباره بن سلمان درباره آمادگی کشورش برای میانجیگیری در جنگ اوکراین با روسیه همراه بود، تلاشهای مضاعف سعودی را برای اعمال نفوذ در صحنه جهانی به نمایش در آورد.
بشار اسد در سخنرانیاش در این اجلاس گفت «گذشته، حال و آینده سوریه به اعراب تعلق دارد»، اما در عین حال خواستار عدم دخالت در امور داخلی کشورهای عرب شد.
اسد گفت: «مهم است که امور داخلی را به مردم کشور واگذاریم که بهتر از همه توانایی اداره امور خودشان را دارند.»
اسد در اشارهای ظاهرا به رجب طیب اردوغان که از شورشیان سوریه حمایت کرده و نیروهای ترکیه را به بخشهایی زا شمال سوریه فرستاده است، «خطر تفکر گسترشگرای عثمانی» را یادآور شد و آن را تحت تاثیر «اخوانالمسلمین» - گروهی که دمشق و بسیاری از کشورهای عرب آن را دشمن خود میدانند- شمرد.
با اینکه بسیاری از کشورهای عرب از مخالفان دولت سوریه حمایت کردند و کمکهای نظامی و سیاسی عمدهای در اختیار آنها قرار دادند، به نظر میرسد اکنون آنها این سیاست را به کلی کنار گذاشتهاند و اکنون به دنبال توانبخشی اسد هستد.
عربستان که میزبان این اجلاس است یکی از حامیان اصلی گروههای مخالف مسلحی بود که در جریان جنگ داخلی سوریه قصد سرنگونی دولت اسد را داشتند، اما اکنون به نظر میرسد که ۲۲ کشور عضو اتحادیه عرب میخواهند به انزوای این کشور پایان دهند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ۱۲ سال پس از معلق شدن عضویت سوریه در اتحادیه عرب، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی گفت امیدوار است که «بازگشت سوریه به اتحادیه عرب به پایان بحران در این کشور بینجامد» و از پایان یافتن «سالهای دردناک منازعه سخن گفت.
واشینگتن با هر قدمی به سوی عادی شدن روابط کشورهای عرب با اسد مخالفت کرده و گفته است اول باید پیشرفت به سوی راهحلی سیاسی برای منازعه سوریه رخ دهد.
زلنسکی نیز به دنبال جلب حامیان در نبرد کییف با روسیه است، خطاب به این اجلاس از رهبران کشورهای عرب خواست تا از فرمول کییف برای صلح حمایت کنند و از ریاض به خاطر نفشش در میانجیگیری برای یک مورد آزادی اسیران در سال پیش تشکر کرد.
کشورهای عربی خلیح فارس با وجود فشار کشورهای غربی بر این کشورهای تولیدکننده نفت برای کمک به در انزوا قرار دادن روسیه که عضو سازمان اوپک پلاس است، تلاش کردهاند در جنگ اوکراین بیطرف بمانند.
از جمله رهبران عرب حاضر در اجلاس جده شیخ تمیم بن حمد الثانی، امیر قطر بود که در سال ۲۰۱۸ گفته بود منطقه «جنایتکاران جنگی» مانند اسد را تحمل نخواهد کرد. شیخ تمیم پیش از سخنرانی اسد به ناگهان اجلاس را ترک کرد. قطر این ماه با اکراه از مخالفتش با ابتکار عمل ریاض برای پذیرش دوباره سوریه به اتحادیه عرب دست برداشت.
خبرگزاری دولتی سوریه اعلام کرد که او با اسد دست داده است، اما یک مقام دولتی گفت که تمیم پیش از سخنرانی اسد اجلاس را ترک کرده است و دیدارش «یک سلام و تعارف» بود و شامل گفتگوهای دوجانبه نمیشد.
جنگ اقتصاد سوریه را نابود کرده و زیرساختها،* شهرها و کارخانههای آن را ویران کرده است. اسد میتواند از سرمایهگذاری کشورهای عرب خلیج فارس برای بازسازی اقتصاد کشورش استفاد کند، اما تحریمهای امریکا هر پیوند تجاری با دمشق را پیچیده میکند.
این نزدیکی دوباره اعراب با اسد پس از آن شتاب پیدا کرد که میانجیگیری چین در ماه مارس (فروردین) به توافقی میان عربستان و ایران برای تجدید روابط دیپلماتیک انجامید.
اما هنوز بخشهایی از سوریه در کنترل شورشیانن تحت حمایت ترکیه و گروههای اسلامگرا و نیز گروههای شبهنظامی کرد تحت حمایت آمریکا است.
یافتن راهحلی سیاسی برای منازعهای ۱۲ ساله معضلی بزرگ برای کشورهای عرب و کشورهای غربی است. بر اساس گزارش کمیسیاریای عالی پناهندگان سازمان ملل، بیش از ۱۴ میلیون سوری مجبور به ترک خانه و کاشانه شدهاند. حدود ۶/۸ میلیون سوری درون کشور خودشان آواره شدهاند و ۹۰ درصد جمعیت زیر خطر فقر زندگی میکنند.
نظر شما