اگر عنصر نخست در این روش کاهش سطح روابط با پاکستان باشد و همچنین یادآوری به آن کشور که گزینه نظامی کاملا از روی میز حذف نشده، عنصر دوم، متقاعد کردن پاکستان به انجام اقدامات قانونی علیه گروه‌های جهادی افراطی مانند لشکر طیبه است.
مقامات مختلف دولت هند اخیرا اظهارات متفاوتی مطرح کردند و وجود یک استراتژی دو گانه یا «پلیس خوب، پلیس بد» را پیشنهاد دادند.
وزارت امور خارجه هند تاکنون موضعی نرم را در قبال پاکستان و درباره حملات تروریستی بمبئی اتخاذ کرده است، در حالی که مقامات دیگر به‌گونه‌ای صحبت کرده‌اند که انگار استراتژی افزایش فشار بر پاکستان به شیوه تنظیم شده را ترجیح می‌دهند.
بنابراین با توجه به روش دوم، پ.چیدامبارام، وزیر کشور جدیدا منصوب شده هند به روزنامه لندن تایمز گفت که این کشور به پایان روابط مردمی و تجاری با اسلام آباد می‌اندیشد.
چیدامبارام گفت: ارتباطات بسیار زیادی میان هند و پاکستان وجود دارد و اگر پاکستان همکاری نکند و در جهت به زانو در آوردن مجرمان (حملات تروریستی) کمکی انجام ندهد، این ارتباطات ضعیف‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند و یک روز از هم گسسته خواهند شد.
روز پنجشنبه و در نمونه دیگری از این روش درجه‌بندی شده، دیپاک کاپور، فرمانده ارتش هند در مصاحبه با روزنامه لندن تایمز گفت: دهلی نو تمامی گزینه‌ها را بازمی‌گذارد اما گزینه نظامی آخرین راه چاره خواهد بود.
وی اظهار داشت: لزومی به داشتن جنون جنگ نیست و تاکید کرد که آغاز کردن جنگ یک تصمیم سیاسی است.
کاپور با لحن تهدیدآمیزی به احتمال انجام عملیات مخفیانه در افغانستان اشاره کرد و گفت: افزایش حضور استراتژیک هند در افغانستان یکی از عواملی است که برای اعمال فشار بر پاکستان در نظر گرفته می‌شود. اما وی این امر را مشخص کرد که تصمیم در این باره نظامی خواهد بود.
کاپور گفت: تغییر سیاست استراتژیک ما در قبال کابل در جهت افزایش نیروهای نظامی یکی از عواملی است که از نظر سیاسی تعیین خواهد شد.
یک هفته پیشمان موهان سینگ، نخست‌وزیر هند، پاکستان را به استفاده از تروریسم به‌عنوان وسیله پیشبرد سیاست‌های دولتی متهم کرده بود.
با این وجود نشانه دیگری از سخت‌تر شدن موضع هند پس از لغو دیدار با پاکستان برای مذاکره جهت اختلافات مرز دریایی در سر کریک مشهود است. این مرز دهانه رود باریکی به مسافت 100 کیلومتر است که دو کشور را در دریای عرب از یکدیگر جدا می‌کند.
از منطقه سر کریک بود که 10 مردی که حملات به بمبئی را هدایت می‌کردند یک قایق ماهیگیری را برای رسیدن به اهدافشان ربودند.
منطقه کریک مدت زیادی موضوع مورد بحث میان هند و پاکستان به شمار می‌رفت و آنها درباره محل قرار گرفتن این مرز دریایی با یکدیگر اختلاف داشتند و از سال 1999 در این مورد به مذاکره پرداختند.مقامات رسمی دو کشور در مورد دهانه رود بررسی‌هایی را انجام دادند.
حل‌و‌فصل این اختلاف بسیار نزدیک است. یک مقام هندی که نخواست نامش فاش شود در این باره اظهار داشت: ما در این باره به پیشرفت‌هایی دست یافته‌ایم و امیدواریم در چند نشست آینده به راه حلی دست یابیم.
این مقام افزود: اما حملات به بمبئی و نپذیرفتن پاکستان برای انجام اقدامات براساس پرونده جامع بمبئی که اخیرا توسط هند تحویل آن کشور شده مسائل را پیچیده کرده است.
فشارها بر دهلی نو به‌منظور اتخاذ موضعی قاطعانه در برابر پاکستان، به‌خصوص از سوی رسانه‌ها، دیپلمات‌های بازنشسته و مقامات نظامی و امنیتی نشأت گرفته است. این امر از موضوع احزاب سیاسی مخالف و فرا ملی جداست.
بلافاصله پس از حملات به بمبئی، چندین کانال تلویزیونی، تبلیغاتی را در جهت تنبیه کردن پاکستان آغاز کردند.
10 نفر از سفیران سابق هند در هفته گذشته از دولت درخواست کردند تا سطح روابط دیپلماتیک با پاکستان را کاهش دهد.
این سفرا که 4 نفر از وزرای امور خارجه پیشین هم شامل آنها می‌شدند، در بیانیه‌ای مشترک از دولت هند تقاضا کردند مذاکرات دو جانبه و فرایند صلح با پاکستان را به حالت تعلیق درآورد، به روابط فرهنگی، ورزشی و دیگر مبادلات ادامه ندهد و معاهده‌ها و توافقنامه‌های دو جانبه کنونی را مورد بازنگری قرار دهد و اقدامات اقتصادی مخصوصی را علیه پاکستان به کار ببرد.
آنها همچنین از دهلی نو خواستند تا دریافت تدارکات خود از کشورها یا شرکت‌هایی که تجهیزات نظامی به پاکستان ارسال می‌کنند را محدود کند.
با این وجود، درخواست و نظرات سفیران هند درباره اینکه حملات با آگاهی و حمایت بخش‌های ارتش پاکستان و ای اس‌ای (سازمان اطلاعات و امنیت) انجام شده با موضع وزیر امور خارجه هند علیه تعلیق روابط تجاری، حمل‌ونقل و امور فرهنگی با پاکستان در تضاد است.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه هند در این باره اظهار داشت: تقاضا برای قطع روابط دیپلماتیک و مردمی در واقع در دست تشکیلات ارتش پاکستان است که به تنش‌ها دامن می‌زند و موقعیت محاصره را در کشورهمسایه به‌وجود می‌آورد.
وزارت امور خارجه هند در مقابل اظهاراتی که از پاکستان نشأت گرفته و عنوان می‌کند پرونده بمبئی فقط شامل اطلاعات است و نه شواهد، به سردی و جدیت واکنش نشان داده است.
در یک اقدام مهم پراناب موکرجی وزیر امور خارجه هند در مصاحبه با یک کانال تلویزیونی گفت: اگر کسانی که در برنامه‌ریزی و اجرای حملات به بمبئی دست داشتند در دادگاه‌های پاکستان محاکمه شوند، هند از این بابت خوشحال خواهد شد، به شرط آنکه مجرمان عادلانه محاکمه شوند.
دیدگاهی شبیه به این، 2 روز قبل در دهلی نو و در دیدار موکرجی با دیوید میلیبند وزیر امور خارجه انگلیس مطرح شد.
این امر تغییر موضع هند از تقاضای اولیه‌‌اش را مطرح می‌کند که پاکستان باید براساس قانون هند 40 تروریست و فراری را به دهلی نو تحویل دهد.
هند از زمان حمله به ساختمان پارلمان در دسامبر سال 2001 میلادی که توسط گروهی که در پاکستان پایگاه دارند صورت گرفت، بارها این تقاضا را مطرح کرده بود.
آچین وانائیک یکی از استادان روابط بین‌الملل و سیاست‌های جهانی در دانشگاه دهلی می‌گوید:هند رسما از تقاضای خود عقب نشینی نکرده است اما به‌صورت تلویحی تصدیق کرده خیلی منطقی نیست از پاکستان انتظار داشته باشیم تا مردم کشورش را برای محاکمه به هند تسلیم کند.
وانائیک افزود: این امر مورد قبول واقع می‌شود اما پاکستان باید برای نابود کردن گروه‌های جهادی تلاش بیشتری انجام دهد.
بسیاری از کارشناسان سیاسی که در پاکستان مستقر هستند بر این باورند که اسلام آباد و به‌خصوص دولت ضعیف مردمی آن شایسته نیست در مقابل فشارهای هند تسلیم شود.
برای مثال طلعت مسعود، ژنرال سابق پاکستان بارها در کانال‌های تلویزیون هند اظهار داشت: به‌نظر می‌آید بین گفته‌های مقامات و عملکردهای آنها اختلاف وجود داشته باشد اما او انتظار دارد اقدامات مشخصی صورت بگیرد.
چندی پیش رحمان مالک مشاور نخست‌وزیر پاکستان در امور داخلی از بازداشت 71 نفر از اعضای گروه‌های غیرقانونی مانند جماعت الدعوه و لشکر طیبه و رهبران ارشد آنها مانند حافظ محمد سعید (مؤسس هر دو گروه)، مفتی عبدالرحمان و زکی الرحمان لخوی خبر داد.
مالک در یک نشست خبری و تلویزیونی گفت:5 اردوگاه آموزشی گروه جماعت الدعوه بسته شده و وب سایت‌های آنها مسدود شدند. وی اظهار داشت: یک گروه بازرسی ویژه که توسط یک مقام ارشد سازمان بازرسی فدرال پاکستان(FIA)هدایت می‌شود، بدون هیچ تعصبی تمامی جوانب حملات بمبئی و اطلاعات ارائه شده توسط هند را بررسی می‌کنند.
وانائیک تصریح کرد: بهترین شرایط برای هند، دیپلماسی صبورانه در سطوح دو جانبه و چند جانبه است تا اطمینان یابد پاکستان در تعهد و عملکرد محکم خود برای نابودی گروه‌های جهادی تلاش می‌کند.
وانائیک گفت: تمام مذاکرات درباره عملیات مخفی هند در افغانستان عاملی بازدارنده محسوب می‌شود. این امر تنها باعث بدگمانی و دشمنی در پاکستان و تقویت افراط گرایان خواهد شد و علاوه بر این باعث به‌وجود آمدن رقبای جدید غیرقابل کنترل در منطقه افغانستان که از قبل به مکانی بحران زده درآمده، می‌شود.
با توجه به تصمیم باراک اوباما رئیس‌جمهور منتخب آمریکا برای شدت بخشیدن به جنگ افغانستان، وانائیک بر این باور است که اعتماد زیاد هند به ایالات متحده امری غیرعاقلانه محسوب می‌شود.
وی افزود: این امر باعث تقاضای کمک از ارتش پاکستان خواهد شد و فشارهایی که آمریکا می‌تواند بر پاکستان بیاورد را محدود خواهد کرد.
یکی دیگر از اولویت‌های جدید دهلی نو ترغیب واشنگتن به حذف برنامه‌‌اش در مورد تعیین یک فرستاده ویژه در جنوب آسیاست که در مسائل کشمیر و دیگر مسائل مهم منطقه میانجیگری خواهد کرد.
شواهد اخیر نشان می‌دهد دولت هند در این زمینه به موفقیت‌هایی دست یافته است.
همچنین گروه‌های جامعه بشری در دو کشور پاکستان و هند تلاش‌های خود را برای حفظ تماس‌های مردمی آغاز و از دولت‌هایشان درخواست کرده‌اند تا گزینه نظامی را کنار بگذارند و با کمک یکدیگر با افراط گرایی مذهبی و تروریسم مبارزه کنند.
هیئتی متشکل از 20نفر از نمایندگان و فعالان جامعه بشری پاکستان 21 تا 23 ژانویه از دهلی نو دیدار کردند. این دیدار توسط چندین گروه صلح طلب و فعالان هندی مورد میزبانی می‌گرفت و رهبران ارشد سیاسی، سیاستمداران مهم، جامعه دانشگاهی و رسانه‌ها با یکدیگر تعامل می‌کردند.
آنتی وار- 12 فوریه 2009
