رد پای ۱۵۳ هزار ساله از انسان خردمند | اجداد ما از چه مسیرهایی عبور می‌کردند؟

به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، درست بیش از دو دهه پیش، با آغاز هزاره جدید، به نظر می‌رسید که ردپای باقی مانده از اجداد انسان باستانی ما با قدمت بیش از ۵۰ هزار سال بسیار نادر است.

در آن زمان فقط چهار سایت در کل آفریقا گزارش شده بود. دوتایشان از شرق آفریقا بودند: لِیتولی در تانزانیا و کوبی فورا در کنیا. دو تای دیگر هم از آفریقای جنوبی (ناهون و لنگبان) بودند. در واقع سایت ناهون که کشف آن در سال ۱۹۶۶ گزارش شد، اولین سایت هومینین بود که تا آن زمان کشف شده بود.

در سال ۲۰۲۳ وضعیت بسیار متفاوت است. امروزه آمار آفریقایی برای ایکنوسیت‌های هومینین  با قدمت ۵۰۰۰۰ سال به ۱۴ می‌رسد. این‌ها را می‌توان به راحتی به یک خوشه آفریقای شرقی (پنج سایت) و یک خوشه آفریقای جنوبی از ساحل کیپ (نه سایت) تقسیم کرد. ۱۰ سایت دیگر در سایر نقاط جهان از جمله بریتانیا و شبه جزیره عربستان وجود دارد.

با توجه به اینکه بقایای نسبتا کمی از هومینین‌های اسکلتی در ساحل کیپ یافت شده، آثاری که اجداد انسان ما در حال حرکت در گذرگاه‌های باستانی به جا گذاشته‌اند، راهی مفید برای تکمیل و تقویت درک ما از انسان‌های باستانی در آفریقا است.

در مقاله‌ای که اخیرا در Ichnos، مجله بین‌المللی ردیابی فسیل‌ها منتشر شده است، سن هفت ایکنوسیت هومینین جدید که در پنج سال گذشته در ساحل جنوبی کیپ آفریقای جنوبی شناسایی شد، ارائه شده است. این سایت‌ها اکنون بخشی از خوشه آفریقای جنوبی متشکل از ۹ سایت را تشکیل می‌دهند. جدیدترین آنها به ۷۱۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد. قدیمی‌ترین آنها که قدمت آن به ۱۵۳۰۰۰ سال قبل می‌رسد، یکی از قابل توجه‌ترین یافته‌های ثبت‌شده در این مطالعه است: این قدیمی‌ترین ردپایی است که تاکنون به گونه ما، هوموساپین نسبت داده شده است.

تفاوت‌های قابل توجهی بین  مسیرهای آفریقای شرقی و آفریقای جنوبی وجود دارد. مکان‌های شرق آفریقا بسیار قدیمی‌تر هستند: لیتولی، قدیمی‌ترین، ۳.۶۶ میلیون سال و جوان‌ترین ۰.۷ میلیون سال سن دارد.

این مکان‌ها توسط هوموساپین‌ها ساخته نشده‌اند، بلکه توسط گونه‌های قبلی مانند استرالوپیتسین، هومو هایدلبرگنسیس و هومو ارکتوس ساخته شده‌اند. 

در مقابل، مکان‌های آفریقای جنوبی در ساحل کیپ بسیار جوان‌تر هستند و همه را به انسان خردمند نسبت داده‌اند. این ردپاها در صخره‌هایی به نام آئولیانیت کشف می‌شوند و به دلیل قرار گرفتن در معرض عناصر فرسایشی، معمولا به خوبی سایت‌های آفریقای شرقی حفظ نمی‌شوند.

این مسیر ۱۵۳۰۰۰ ساله در پارک ملی گاردن روت در ساحل جنوبی کیپ پیدا شد. دو مکان قدیمی آفریقای جنوبی، ناهون و لنگبان، به ترتیب حدود ۱۲۴۰۰۰ سال و ۱۱۷۰۰۰ سال قدمت دارند.