ماجرای هشدارهای جهانی درباره رکوردشکنی گرمای تابستان امسال چیست؟

به گزارش همشهری آنلاین، احتمال اینکه سال ۲۰۲۳گرم‌ترین سال ثبت شده باشد بسیار زیاد است. به‌گفته دانشمندان، بحران اقلیمی می‌تواند چنان آب و هوا را تغییر دهد که نتیجه آن غیرقابل پیش‌بینی باشد.

رکوردزنی دما
در چند روز اخیر، میانگین دمای روزانه سیاره زمین به بالاترین حد رسید. این میزان حتی در سوابقی که توسط ۲آژانس آب و هوای آمریکا و اروپا ثبت شده نیز دیده نمی‌شد.
به‌گفته جنیفر فرانسیس، دانشمند ارشد مرکز تحقیقات آب و هوای وودول، درحالی‌که این رکوردها براساس داده‌هایی که به اواسط قرن بیستم بازمی‌گردد ثبت شده است، تقریبا مطمئن است که این روزها دارای گرم‌ترین دمایی است که زمین در یک دوره زمانی بسیار طولانی به‌خود دیده است. براساس گزارش گروه غیرانتفاعی برکلی،‌ماه گذشته گرم‌ترین‌ماه ژوئن در سیاره زمین از زمان شروع ثبت رکورد در سال ۱۸۵۰بود.

ال نینو چیست؟
با سوخت‌های فسیلی و پمپاژ آلودگی ناشی از گرمایش سیاره‌ها، دمای جهانی به‌طور پیوسته در حال بالا رفتن است. این اتفاق منجر به امواج گرمای شدیدتر همراه با انبوهی از اثرات دیگر، مانند آب و هوای بدتر، ذوب شدن یخچال‌ها و بالا آمدن سطح دریا می‌شود. مهم‌ترین نوسانات آب و هوایی طبیعی لانینا است که اثر خنک کنندگی دارد و ال نینو که اثر گرمایی دارد. از نظر تاریخی، رکوردهای جهانی گرما در سال‌های ال نینو سقوط می‌کند و رکورددار فعلی، ۲۰۱۶، مصادف با ال نینوی قوی است.

گرمای اقیانوس‌ها و قطب جنوب
این فقط هوا نیست که در حال گرم‌تر شدن است. اقیانوس‌ها نیز در حال سوختن هستند. بخش‌هایی از اقیانوس اطلس شمالی با موج گرمای دریایی بی‌سابقه روبه‌رو و دمای آن تا ۵درجه سانتی‌گراد بیشتر از حد معمول است. در قطب جنوب، جایی که دمای هوا در این زمان از سال بسیار بالاتر از میانگین است، یخ دریا به سطح پایینی سقوط کرد که دانشمندان آن را به آب‌های گرم اقیانوس‌های هند، اقیانوس آرام و اطلس مرتبط می‌دانند. کارلو بوونتمپو، مدیر کوپرنیک، گفت که جهان در حال رفتن به یک قلمرو ناشناخته است. ما هرگز در زندگی خود چنین چیزی ندیده‌ایم.

چرا هوا تا این حد گرم شده است؟
چرخه‌های جهانی آب و هوا باعث می‌شوند تا درجه حرارت افزایش یابد. خبر بد این است که تابستان امسال ممکن است یکی از سال‌های خنک‌تر نسبت به سال‌های بعد باشد، چون زمین به گرم شدن ادامه می‌دهد. البته دانشمندان زمانی که نسبت به افزایش گازهای گلخانه‌ای هشدار می‌دادند، انتظار این روزها را داشتند. فرانسیس گفت: این وضعیت اقلیمی دقیقا همان چیزی است که مدت‌ها انتظارش را داشتیم. آنچه جهان در حال تجربه آن است، تأثیرات گرمایش جهانی همراه با پدیده آب و هوایی ال نینو است و سازمان جهانی هواشناسی ورود آن را رسما تأیید کرده است.

گنبدهای حرارتی
امواج گرما یا دوره طولانی دمای شدید، ناشی از تجمع فشار زیاد در جو است. این فشار، هوای زیر جو را فشرده و گرم می‌کند. با پایین آمدن، جریان‌های خنک‌تر و سریع‌تر را بیرون می‌کشد و ابرها را فشرده می‌کند تا به خورشید یک خط دید بدون مانع از سمت زمین بدهد. سپس زمین شامل خاک، ماسه، بتن و آسفالت، زیر نور خورشید پخته می‌شود و در روزهای طولانی و شب‌های کوتاه تابستان، انرژی گرمایی به سرعت جمع می‌شود و دما افزایش می‌یابد. به این الگو گنبد حرارتی می‌گویند چون گرما زیر یک گنبد ناشی از فشار جو به دام می‌افتد.

ال نینوی بزرگ در آسیا
اوایل تابستان امسال، مرکز پیش‌بینی آب و هوای ایالات متحده اعلام کرد که شرایط ال نینو را شناسایی کرده است؛ یک الگوی آب و هوایی گسترده که ناشی از انتشار آب گرم در امتداد خط استوا در اقیانوس آرام است. این ال نینو  ممکن است در موج گرمای اولیه تابستان در آسیا نقش داشته باشد.

موج گرمای شدیدتر
جان نیلسن گامون، اقلیم شناس دانشگاه A&M تگزاس، گفت: اتومبیل‌ها، کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها از ابتدای انقلاب صنعتی، هوا را حدود ۱.۲درجه سانتی‌گراد گرم کرده‌اند. به‌گفته دانشمندان، ما در مسیر عبور از ۱.۵درجه سانتی‌گراد در عرض چند سال بدون کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سوخت‌های فسیلی و تکثیر فناوری‌ها برای بیرون کشیدن دی اکسید کربن از هوا هستیم. درحالی‌که این افزایش ممکن است کم به‌نظر برسد، اما احتمال تغییرات شدید آب و هوا را بسیار بیشتر می‌کند.

گزارش: زهرا خلجی