همشهری آنلاین- فرزین شیرزادی : شاهزاده همایون‌السطنه نوه فتحعلی شاه قاجار بود. پدرش بهمن‌میرزا از پسرهای ناصرالدین‌شاه بود. شاهزاده هما خانم بعد از بازگشت از سفر حج و عتبات عالیات برای باقیات‌الصالحات تصمیم به ساخت یک مسجد و مدرسه در تهران می گیرد. برای عملی شدن این نیت «ملا علی محمد» از علمای معروف نجف را همراه خود به تهران به تهران می آورد. در نزدیکی باغ پسرش عبدالحسین میرزا در منطقه ای صحرای، معروف به گاو گل‌آباد، زمینی برای مسجد می‌خرد. در ضمن ساخت مسجد و مدرسه، به فکر تهیه موقوفاتی برای مدرسه و مسجد، می‌افتد از جمله موقوفات سه دانگ از بازار گلوبندک که با پنج باب مغازه‌های متصل به مدرسه، یک خانه پشت مسجد، غیر از خانه مسکونی امام جماعت بود. تمام موقوفات و نحوه اجرا و عمل به وقف در کتیبه‌ای به خط میرزاعمو از خوشنویسان معروف عصر نوشته شد.
در زمینی که شاهزاده هما خانم برای ساخت مسجد خریده بود، بعد از تعیین قبله، ملا علی محمد نمازظهر را با شرکت علما و طلاب در صف اول و دیگران در ردیف‌های بعد اقامه کرد و بعد از نماز حاجیه خانم کلنگ را در محل اقامه نماز ملاعلی محمد به زمین زد. سال ساخت این مسجد به ۱۲۵۸ شمسی می رسد. تا زمانی که بنای مسجد به به پایان نرسیده بود نماز جماعت زیر چادر به امامت ملاعلی محمد اقامه می شد. مردم از همه محله‌های تهران برای شرکت در نماز جماعت مسجد شاهزاده خانم به امامت این عالم معروف می‌آمدند.
ملاعلی محمد قبل از طلوع آفتاب سه وعده نماز قضا می خواند، سپس خود اذان می گفت و مردمی را که از دور دست آمده و شب در مسجد خوابیده بودند، برای نماز جماعت آماده می کرد. زمان نماز جماعت ظهر و عصر ازدحام جمعیت مردم زیاد بود به همین دلیل در مقابل مبلغی، حجره‌ها را از طلاب می گرفتند تا فضای کافی برای نمازگزاران داشته باشند. همچنین در منابع تاریخی، به وجود آشپزخانه و بالاخانه برای سکونت خادمان مسجد و مدرسه و زیرزمینی به گنجایش هزار نفر و بالاخانه مشرف به مسجد اشاره شده که امروز هیچ اثری از آن نیست.
به مرور زمان مسجد شاهزاده هما خانم، یادگار مادربزرگ نخست وزیر ایران مرحوم دکتر محمد مصدق، فرسوده شد و نیاز به بازسازی پیدا کرد. سال ۱۳۵۸ شمسی به همت حاج آقا هادی خسرو شاهی بنای مسجد تخریب و مجدد بازسازی شد که کار ساخت آن حدود ۱۳ سال طول کشید. برای تامین هزینه‌های بازسازی سرقفلی بیست و سه مغازه از موقوفات مسجد فروخته و صرف بازسازی مسجد شد. طبق کتیبه موجود در جنب در ورودی، مسجد شاهزاده خانم بعد از بازسازی به «مسجد الزهرا» تغییر نام داد. این مسجد دارای باشگاه ورزشی، اتاق رایانه، کانون فرهنگی، فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی، کتابخانه، صندوق قرض‌الحسنه و پایگاه مقاومت بسیح است.
نظر شما