بعد از بیماری آلزایمر، پارکینسون معمولاً بیماری مخرب اعصاب به حساب میآید. پارکینسون یک بیماری مزمن و همیشه در حال پیشرفت است. بهطوری که از هر 100 نفر بالای 60 سال یک نفر به این بیماری مبتلا میشود. البته افراد جوانتر هم به این بیماری مبتلا میشوند و تخمینها نشان میدهند که افراد جوان مبتلا به پارکینسون 5 تا 10 درصد کل این بیماران را تشکیل میدهند. براساس آمارهای موجود هم، بیش از 30 هزار بیمار مبتلا به پارکینسون در کشور وجود دارد. امروز ( 12 آوریل) روز جهانی پارکینسون است و ما با دکتر غلامعلی شهیدی، متخصص داخلی مغز و اعصاب در بیمارستان رسول اکرم(ص) در مورد این بیماری گفتوگو کردهایم.
- آقای دکتر، اصلا پارکینسون چه نوع بیماری است؟
پارکینسون بیماری است که با لرزش، سفتی عضلانی و کندی حرکت مشخص میشود که این علائم در مراحل پیشرفته بیماری بیشتر خودشان را نشان میدهند. لرزش هم در بیماران گاهی خیلی شدید و ناتوانکننده است.
- این بیماری فقط مخصوص افراد مسن است؟
متأسفانه پارکینسون بهعنوان بیماری افراد مسن شناخته شده در حالی که نسبت جمعیت و افزایش جمعیت جوان باعث شده این بیماری در بین جوانان نیز شیوع بالایی داشته باشد. آمارها نشان میدهند که 25 درصد این بیماران در سن 50 سال و کمتر از 15 درصدشان زیر 40سال هستند.
- چه علائم دیگری ممکن است نشاندهنده وجود پارکینسون باشد؟
بیمار معمولاً یک سری از علائم دیگر را دارد که این علائم تشخیص بیماری را مشکلتر میکنند. بیمار ممکن است با درد دست، شانه، اندام فوقانی و... مراجعه کند و حتی ممکن است بارها با این دردها به ارتوپد مراجعه کرده باشد، ولی در معاینه مغز و اعصاب مشخص میشود که این بیمار کندی و فقر حرکتی دارد و ماهها پس از اینکه داروهای مسکن را بهصورت متفرقه مصرف کرده، تشخیص پارکینسون در او مسجل میشود. علاوه بر این علائم افسردگی نیز در 30 تا 40 درصد این بیماران دیده میشود.
- پارکینسونیها از نظر بهداشت غذایی چه مشکلاتی دارند؟
از نظر بهداشت غذایی کندی هضم و یبوست یکی از عوارض این بیماری است، بنابراین توصیه میشود از غذاهایی که حجم زیاد، سبزیجات و فیبر زیاد دارند استفاده کنند و از مصرف غذاهای کم حجم بپرهیزند.
- علت خاصی برای این بیماری شناخته شده است؟
بعضی از انواع پارکینسون ژنتیک است. البته پارکینسون ژنتیک که با یک ژن منتقل میشود بسیار نادر است. اکثریت این بیماران توارثی نیستند، ولی این به آن معنا نیست که زمینه خانوادگی در ابتلا به آن نقشی نداشته باشد.
- دارو چقدر میتواند در درمان پارکینسون مؤثر باشد؟
نقش دارو در کنترل بیماری بسیار مؤثر است، اما باید بگویم هنوز درمان پیشگیری کنندهای برای پارکینسون شناخته نشده است و تا زمانی که بیمار واقعاً علامت عمدهای ندارد نباید از داروهای اصلی استفاده شود. درصورتی که علائم بیمار به حدی رسید که در فعالیتها و کارهای روزمره برایش ایجاد مشکل کرد از آگونیستهای گیرنده دوپامین مثل لوودوپا باید استفاده کرد. چون پارکینسون بهعلت فقر دوپامین ایجاد میشود.