همشهری آنلاین: شهرری هشت‌هزار ساله و بارگاه حضرت‌عبدالعظیم(ع) که از مهم‌ترین مکان‌های زیارتی ایران است در منطقه ۲۰ تهران قرار دارد. مربع گردشگری شهرری شامل دژ رشکان، چشمه‌علی، گورستان ابن بابویه و برج طغرل، در سال‌های اخیر توسط مدیریت شهری مورد توجه ویژه قرار گرفته است و امکاناتی که امروز در جوار این بناهای تاریخی قراردارد، جاذبه آن را برای ساکنان شهرری هم بیشتر کرده است. به‌خصوص چشمه‌علی، که منطقه خوش آب‌وهوایی است و می‌توان یک بعدازظهر دلپذیر را در آن گذراند. شهرری، یکی از مهم‌ترین مناطق تهران است که بازدید از همه اماکن گردشگری آن، احتمالا بیشتر از یک روز زمان می‌برد.
معجزه متـرو
عبور خط یک مترو از منطقه ۲۰ دسترسی به اماکن تاریخی و مذهبی شهرری را آسان کرده است. ایستگاه‌های متروی شهرری و جوانمرد قصاب هم به ترتیب در میدان فرمانداری و بلوار دستواره قرار دارند و امتداد بزرگراه امام علی(ع) هم که در حال احداث است و به زودی به مرحله بهره‌برداری می‌رسد، از منطقه ۲۰ می‌گذرد.
عـزیـزان ری
بارگاه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) : این بارگاه، مهم‌ترین مکان زیارتی تهران است. نسب حضرت عبدالعظیم(ع)، مردی که در این بارگاه خفته و به زهد و تقوا شهره بوده، با ۴ واسطه به امام حسن مجتبی(ع) می‌رسد، درست است که ایشان بنا به درخواست اهالی ری از مدینه به این منطقه آمده، اما بسیاری از محققان، هدف از سفر ایشان را در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر جست‌وجو کرده‌اند.
این بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایشان، نه فقط برای آموختن احکام به شیعیان، بلکه به دستور امام هادی(ع) و برای اتحاد شیعیان علیه خلفای عباسی به ایران آمده بود. از همین رو هم دشمنی عباسیان با وی تمامی نداشت و سرانجام پیکر بی‌جان او را در یکی از خانه‌های منطقه شیعه‌نشین ری یافتند. علاوه بر حضرت عبدالعظیم(ع) دو تن از امامزادگان دیگر به نام‌های امامزاده حمزه(ع) و امامزاده‌طاهر(ع) هم که به ترتیب از فرزندان و نوادگان امام موسی‌کاظم(ع) و امام زین‌العابدین(ع) هستند در جوار عبدالعظیم(ع) آرمیده‌اند. بنای ساختمان حرم حضرت عبدالعظیم(ع) که قدمت آن به قرن سوم ه. ق می‌رسد، جزو معدود بناهای باقی مانده از شهر باستانی ری است. مقبره امامزاده عبدالله(ع) معروف به عبدالله ابیض هم که نسبش به امام زین العابدین(ع) می‌رسد در حوالی این منطقه قراردارد.
ابن بابویه: ابن بابویه یا همان شیخ صدوق، از عالمان بزرگ شیعه است که در سال ۳۸۱ ه. ق (در زمان حکومت آل‌بویه) درگذشت و در ری مدفون شد. مقبره ایشان در قبرستان ابن بابویه در شمال‌غربی شهرری در محلهای به همین نام قرار دارد.
بقعه شیخ کلینی: بقعه یعقوب بن اسحاق کلینی، پدر شیخ محمد ثقه‌الاسلام کلینی صاحب کتاب اصول کافی در روستای کلین در سه کیلومتری حسن‌آباد واقع در جاده قدیم تهران ـ قم قرار گرفته است.
کباب داغ بازار
مگر می‌شود به شهر ری رفت و کباب‌های بازار کنار حرم عبدالعظیم(ع) را نخورد. این کباب‌های معروف را حتما در خود بازار بخورید که سرد شده‌اش اصلا مزه نمی‌دهد.
علاوه بر نان داغ ـ کباب داغی که در مغازه‌های مجاور حرم عبدالعظیم(ع) پیدا می‌شود؛ غذا و شیرینی‌های عربی محله دولت‌آباد هم در شهرری معروف است.
در بلوار قدس فلکه دوم دولت‌آباد هم می‌توانید فلافل، سمبوسه، کاهی، دلمه عربی، قیمه نجفی، بویرک، کبه حلب و کبه بلغور را پیدا کنید.
از شیرینی‌های عربی مثل باقلوا، حلوا شیر، حلوا رشته فرنگی، شعریه، حلوا هویج، حلوا خرما و حلوا نارگیل هم غافل نشوید.
بازار وبوستان
مجموعه ورزشی: مجموعه فرهنگی و ورزشی قمربنی‌هاشم(ع)، مجهزترین مجموعه ویژه جانبازان است که استخر، سونا، زمین چمن، سالن‌های ورزش‌های توپی، گلبال، تیراندازی، بدنسازی، شطرنج و پیست ویلچررانی دارد. نشانی: شهرری، خیابان فدائیان اسلام، نرسیده به پل سیمان.
مجموعه‌فرهنگی: پردیس سینمایی راگا، نخستین سینمای شهرری است که به همت شهرداری منطقه ۲۰ در سال ۱۳۸۹ احداث شده، این مجموعه که سه سالن نمایش، پارکینگ و مرکز خرید هم دارد در اتوبان شهید آوینی، خیابان کریم شیرازی، جنب فروشگاه شهروند واقع شده است.
مراکزخرید: شهرری دو بازار معروف دارد؛ یکی بازار قدیم و دیگری بازار جدید ری که به نام «بازار بزرگ ری» شناخته می‌شود و درست درکنار بازار قدیمی قرارگرفته. بازار جدید که در ضلع غربی حرم حضرت‌عبدالعظیم(ع) قرار دارد، در سه طبقه ساخته شده وحدود ۴۰۰ مغازه دارد که بیشتر آنهابه‌فروش پوشاک مشغول هستند.
بوستان: بوستان‌های زائر، دانش و مدرس در ضلع شرق، جنوب و غرب حرم حضرت‌عبدالعظیم(ع) و بوستان جامع ری در محله ۱۳ آبان از جمله بوستان‌های بزرگ این منطقه است که می‌توان اوقات خوشی را در آن سپری کرد. منطقه ۲۰ تهران در حال حاضر دارای ۱۳۸ بوستان است.
قلعه‌گبری: از دیگر قلعه‌های محافظ ری که در حد جنوب‌شرقی ری قدیم و امروزه در مشرق بقعه حضرت عبدالعظیم(ع) در شهرک علائین واقع شده، قلعه‌گبری است. این بنا متعلق به دوره ساسانی و به عقیده بعضی مورخین متعلق به دوره اشکانیان است. این بنا در خیابان سلمان فارسی، ابتدای محله گبری، جنب پمپ گاز قرار گرفته است.
آتشکده ری: این آتشکده بر فراز تپه‌ای به نام تپه میل قرار گرفته و بقایای آتشکده بزرگی از دوره ساسانیان است که بعضی از مورخان قدمت آن را حتی قبل از ساسانیان می‌دانند. آتشکده ری در ۱۲ کیلومتری جنوب‌شرقی ری قرار گرفته است. نشانی این بنا، شهرری، جاده ورامین، جاده چالطرخان است.
باروی ری: بقایای این بارو محدوده ری پیش از اسلام را نشان می‌دهد. این بارو زمانی از چشمه‌علی شروع می‌شد و تا قلعه‌گبری و از قلعه‌گبری به سوی شمال غرب ادامه می‌یافت. این بارو در انتها به دژی بلند و چهارگوش می‌رسید و از آنجا به سمت شرق تغییر مسیر می‌داد تا به چشمه‌علی منتهی می‌شد و تشکیل مثلثی را می‌داد که به نقل از مورخین حدود ۱۲ هزار گام طول داشته است. این بارو در فتح ری تخریب و در سال ۱۵۲ ه. ق به دستور مهدی بالله عباسی تجدید بنا شد. ظاهراً بقایای کامل پی‌های آن تا آغاز عهد قاجاریه برجای بوده است.
این بنا دارای ساختار متشکل از خشت و گل و از نظر قدمت متعلق به دوره ساسانیان است. بعضی مورخین قدمت آن را تا به قبل از حمله اسکندر به ایران می‌دانند. قسمتی از این بارو به طول ۴۵۳ متر هنوز در بالای کوه چشمه‌علی و شرق کارخانه گلیسیرین موجود است، این بنا در بزرگراه شهید کریمی، محله چشمه‌علی قرار گرفته است.
استودان گبرها (برج خاموشی) : این بنا در دامنه شمال کوه بی‌بی شهربانو قرار دارد. برج خاموشی به صورت استوانه‌ای مدور و بلند به ارتفاع حدود ۶ متر احداث شده و دارای ساختاری متشکل از لاشه سنگ و ساروج و از نظر قدمت متعلق دوره ساسانیان است. این بنا به نام‌های برج خاموشان، استودان، استخوان دان، برج مرگ، و برج سکوت هم معروف است. زرتشتیان باستان اجساد مردگان خود را درون گودال‌هایی در محلهای مناسب بر بالاترین و دورترین مکان‌ها در برابر پرندگان گوشتخوار و حیوانات درنده رها کرده سپس استخوان‌های اجساد را در بافته‌ای می‌پیچیدند و در پناهگاه‌هایی به نام استودان که در شکاف‌های کوه خارج از دسترس آب یا حیوانات بود، جای می‌دادند. این بنا در سه‌راه تقی‌آباد، جاده امین‌آباد قرار گرفته است.
زندان هارون‌الرشید: این بنا که از نظر قدمت متعلق به دوره آل بویه (حدود ۱۱۰۰ سال پیش) است، در جنوب شرقی تهران (جاده خاوران) و حدود ۴ کیلومتری شمال شرقی روستای غنی‌آباد در کنار جاده خاکی، این بنایی سنگی قرار دارد که به زندان هارون معروف است.
برج طغرل: این برج نزدیک به گورستان ابن‌بابویه قرار دارد. پس یادتان باشد به دیدن این گورستان تاریخی هم بروید. زیر برج که رفتید، فراموش نکنید خاصیت انعکاس صدایش را امتحان کنید، با صدای بلند اسمی را صدا بزنید، خودتان متوجه خواهید شد. نشانی این بنا شهرری، محله ابن بابویه، خیابان شهید نبی‌پور است.
کاروانسرای کنارگرد: در بخش فشاپویه حسن‌آبادِ شهر ری، کنار جاده کاروانسرای کنارگرد قرار گرفته است. این کاروانسرا ساختاری متشکل از گل، گچ و آجر دارد و به صورت دو ایوانه ساخته شده و قدمت آن به عهد صفویان می‌رسد. این بنا در بخش فشاپویه، دهستان حسن‌آباد، روستای کنارگرد قرار گرفته است.
کاروانسرای دوقلو: این کاروانسرا واقع در بازار قدیمی، از دو قسمت تشکیل شده که مساحت آن‌ها با یکدیگر برابر است و از این‌رو نام آن را کاروانسرای دوقلو نهاده‌اند. این مکان در دوره شاه عباس صفوی ساخته شده است و با ۴۰۰ سال قدمت جزو ابنیه تاریخی شهر ری محسوب می‌شود. این بنا در بازار قدیمی ری قرار دارد.
بقعه جوانمرد قصاب: اینجا محل دفن مردی است که در حوالی قرن نهم ه. ق ساکن ری بود و او را یکی از مریدان حضرت علی(ع) می‌دانستند. به خاطر وجود این زیارتگاه مناطق اطراف این مقبره هم محله جوانمرد قصاب نام گرفته. این بنا در میدان نماز، خیابان جوانمرد قصاب قرار دارد. بهترین راه برای رسیدن به آن ایستگاه متروی جوانمرد قصاب قبل از ایستگاه شهرری است.
تپه چشمه‌علی: قدمت آن طبق حفاری‌های سال ۱۹۳۵ م، به ۶ هزار سال پیش می‌رسد. این تپه همانطور که از نامش پیداست در حاشیه چشمه‌ای قرار دارد که در منابع تاریخی از این چشمه به نام‌های نهر سورین، نهر روده و چشمه‌علی نام برده شده است. سنگ برجسته چشمه‌علی در جوار تپه و در دیواره چشمه‌علی از زمان قاجار خودنمایی می‌کند که در سال ۱۲۴۸ ه. ش به دستور فتحعلی‌شاه تصویر وی و بعضی از شاهزادگان قاجار را حک کرده‌اند. این بنا در بزرگراه شهید کریمی، محله چشمه‌علی، خیابان برادران شهیدتقوی‌نیا قرار دارد.
برج نقاره‌خانه: این برج از نظر قدمت متعلق به دوره سلجوقیان (حدود ۸۰۰ سال پیش) است و تصور می‌شود قبری متعلق به عهد دیلمیان در کوه بوده و بنای برج را بازماندگان متوفی بعدا ساخته یا تزئین کرده باشند. این برج کوچک بر فراز قله‌کوهی در جاده امین‌آباد و در جنوب‌غربی بقعه بی‌بی شهربانو قرار دارد و از سنگ و گچ و آجر ساخته شده است. پایین این برج هم برج اینانج قراردارد که متعلق به یکی از فرماندهان سلطان سنجر سلجوقی بوده است.
نظر شما