همشهری آنلاین:گروه خانواده-مژگان مهرابی:دیوار ساختمان هایی که شاید از ساختن شان فقط چند ماه گذشته باشد. یا بارها سطل زباله نیم سوخته و علائم راهنمایی و رانندگی شکسته شده و ده ها پدیده ناهنجار دیده باشید که با نازیبا کردن چهره شهر حس بدی را به مردم القا می کنند. این ها زاییده رفتار ناپسند بعضی از شهروندان است که به سبب نرسیدن خواسته ها و اهداف شان خود را محق می دانند تا نارضایتی شان را بر سر اموال عمومی پیاده کنند. به گفته دکتر صفی الله ملکی، استاد دانشگاه و جامعه شناس ۸۰ درصد تخریب اموال عمومی توسط قشر جوان انجام می شود. او دلیل این کار را تخلیه هیجانات منفی می داند. در این باره با دکتر ملکی گفت و گو می کنیم.
احساس سرخوردگی عامل بروز واکنش منفی
برای داشتن زندگی بهتر و راحت تر قوانینی تعریف شده تا انسان ها در کنار هم مسالمت آمیز زندگی کنند. اما گاهی اوقات این قوانین به تنهایی کافی نیست و شعور اجتماعی افراد به هنجارهای اجتماعی ارزش می دهد. شهروند معتقد خود را در برابر رفتاری که انجام می دهد مسئول می داند، مقوله ای که فرد مخرب با آن بیگانه است. این دسته از افراد بی رحمانه به جان اموال عمومی افتاده و با تخریب آنها احساس رضایت می کنند. دکتر ملکی در این باره می گوید: «بعضی افراد به دلیل نرسیدن به خواسته ها و اهداف شان یا احساس سرخوردگی که ریشه در وجودشان دارد، واکنش منفی بروز می دهند. آنها ناآرامی خود را با آسیب رساندن به اموال عمومی یا وسایل دیگران نشان می دهند. این پدیده در واقع آسیب اجتماعی است. تخریب وسایل بازی در بوستان ها، سوزاندن سطل های زباله، نوشتن یادگاری یا مطالب بی محتوا بر جداره های شهر یا سرویس های بهداشتی از جمله اقداماتی است که توسط شهروندان خرابکار انجام می شود. این کار نه تنها چهره شهر را نازیبا می کند بلکه هزینه سنگینی روی دست دولت و شهرداری می گذارد.
افراد تحصیل کرده هم می توانند مخرب باشند
اما درصد قابل توجهی از خرابکارها معتاد هستند. عده ای از آنها با سرقت اموال عمومی و فروش لوازم به مالخرها هزینه خرید مواد مخدر خود را جور می کنند. به طور مثال دستگاه LED را با کمترین قیمت می فروشند در صورتی که برای تهیه آن اعتبار قابل توجهی هزینه شده است. دکتر ملکی در ادامه می افزاید: «گاها دیده شده افرادی با تحصیلات بالا و موقعیت اجتماعی خوب به اموال عمومی آسیب می رسانند رفتار آنها به اعتقاد این کارشناس ناشی از اضطراب است. این دسته از افراد ضد اجتماع نیستند و فقط راه های کنترل خشم را نمی دانند. مدیر یک اداره خشمش را با کشیدن خط های ناموزون روی میزکارش نشان می دهد. در محیط خانه یک پدر عصبانیتش را با محکم بستن در بروز می دهد. او مضطرب است و با این کار می خواهد تا حدی خود را آرام کند. این پدر رفتار نادرستش را به فرزندش انتقال می دهد. بچه هم یاد می گیرد هر موقع عصبانی شد لیوان بشکند. در مورد افراد مضطرب می توان اقدامات خوبی انجام داد تا کمتر شاهد این گونه اتفاقات باشیم.» مهارت کنترل خشم موضوعی است که این روزها، روانشناسان به آن اهمیت زیادی می دهند.
وقتی قانون حکم می کند
هر جرمی یک مجازات دارد و فرد متخلف با قبول آن باید تاوان اشتباهات خود را بپردازد. تخریب اموال عمومی هم از این قاعده مستثنی نیست. مراجع قضایی درباره تخریب کنندگان اموال عمومی چه حکمی می دهند؟ طبق فصل ۲۵ قانون مجازات اسلامی هر کس به طور عمد یا اشیا منقول یا غیر منقول متعلق به دیگری را تخریب کند یا از بین ببرد به حبس ۶ ماه تا ۳ سال محکوم می شود. به گفته نیل فروشان اگر فردی به اموال عمومی صدمه بزند و برای این کار نیت سویی داشته باشد مجرم محسوب می شود. او بیان می کند: «تخریب دسته بندی می شود اموال دولتی، شخصی، مذهبی، تاریخی، وسایل عمومی، تاسیسات. هر کدام از این ها مجازات خاص خود را دارد.» در مورد اموال شهروندان اگر شاهدی وجود داشته باشد فرد آسیب دیده می تواند به دادسرای انقلاب یا دادسرای عمومی شکایت کند.
نظر شما