اصولگرایان هنوز هم روی کارآمدی تاکید دارند و در این مسیر، این روزها در پی بررسی و نقد عملکرد دولت نهم هم هستند تا با این بررسیها به تدوین استراتژیهای آینده خود بپردازند.اگر اصولگرایی را بنابر فرمایشات ولی امر مسلمین خارج از خط کشیها و گروه بندی های سیاسی بدانیم قطعا باید در تناسب این جریان با ارزشها، قدرت ، اخلاق و کارآمدی تعاریف دقیقی ارائه کنیم . امیر محبیان در گفت وگو با همشهری جمعه به تبیین این نگاه پرداخته است
محبیان کارشناس امور سیاسی درباره معیارهای کارآمدی در اصولگرایی اظهار داشت: بیگمان آینده انقلاب اسلامی و حتی مشروعیت آن در نزد نسل امروز و بویژه نسل آینده وابسته به کارآمدی جمهوری اسلامی در تامین زندگی در شأن و نیز جایگاه مناسب برای ایرانیان است.
وی ادامه داد: ایران قصد دارد فراتر از شعارها در عمل به کشوری تبدیل شود که با نظام اسلامی در سطح کشورهای منطقه به جایگاه نخست در همه حوزهها تبدیل شده و در سطح جهان نیز برای ایرانیان و مسلمانان افتخارآفرین باشد.
محبیان با بیان اینکه طبعاَ اصولگرایان که دغدغه بقای نظام اسلامی و موفقیت آن را دارند میکوشند که رئیس جمهور آتی در حوزه کارآمدی بالاترین درجه را نمایشگر باشد، تصریح کرد: پیرامون مقبولیت هم چون نظام اسلامی مبتنی بر مردمسالاری دینی سامان یافته است؛ مقبولیت شرط اساسی در مصاف برای جلب آراء است.
میتوانستیم کارآمد باشیم
دولت نهم از همان آغاز کار، خود را برآمده از تفکر اصولگرایی میدانست. هرچند این دولت عدم وابستگی حزبی را همواره یک افتخار برای خود تلقی میکرد، اما جریان اصولگرا برایش مهم بود تا اقدامات آن را رصد کند و تحلیلی جامع از نوع عملکرد این دولت داشته باشد. در هر حال، همگان این دولت را دولتی اصولگرا میدانستند.
محبیان درباره عملکرد دولت گفت: به گمانم دولت نهم در زمینه کارآمدی تمامی تلاش خود را بکار گرفته است، ولی در عین حال باید با ارزیابی خروجیها با تلاشها و هزینههای انجام شده به تحلیل پرداخت و اگر احیاناَ اشکالی در دستیابی به نتیجه مطلوب بود نقایص را شناسایی و حل نمود. این استاد علمی دانشگاه در زمینه کارآمدی در دولت نهم تصریح کرد: بخشی از مقبولیت آقای احمدینژاد به تلاشش برمیگردد.
هر چند بر این باورم که دولت قادر بود از طریق سعه صدر بیشتر و بهرهمندی از نیروهای مخلص کشور تا حد امکان و خاصه همه تواناییهای جریان اصولگرا کارنامه پربارتری ارائه نماید. اصولگرایان چون همواره خود را دلسوز دولت میدانستند، سعی کردند با نقدها و راهنماییهای خود به کمک این دولت بیاید. اما عکسالعمل دولت اصولگرا در برابر این دغدغه اصولگرایان خارج از دولت چه بوده؟
این فعال سیاسی در پاسخ به این سؤال که دولت نهم در پاسخ به اصولگراهایی که به کارآمدی دولت انتقاد دارند چه کرده است، گفت: انتقادها چند دسته بودهاند؛ گروهی به انتصابات ایراد داشتهاند، بعضی از انتقادها میتواند وارد باشد و پارهای خیر. در هر حال جلب نظر همه دشوار است و در هر انتصابی افرادی ممکن است فرد منصوب را برنتابند. بعضیها به رفتار شخص احمدینژاد در حوزه حکومتداری ایراد دارند که به گمانم باید شفاف موارد ایراد را بیان دارند که اگر درست بود به اصلاح رفتار بینجامد.
وی ادامه داد: بعضیها هم منتقدند بیآن که تعریف کنند که حوزه انتقادی آنها کجاست به عبارتی آنها با دولت نهم و هر چه از آنها صادر شود، مسئله دارند که البته در این انتقاد نوعی دگماتیسم دیده میشود، ولی اساساَ انتقاد مصلحانه به رشد و تعالی میانجامد و دولت باید با انتقادها به عنوان هدایایی نیک و مفید مواجه شود.
اصولگرایان همه مسئولیت را نمیپذیرند
در مقام بیان همه اصولگراها براین که اصولگرایی اندیشه فراگیر است تاکید دارند، اما آنجا که پای قدرت گرفتن در میان باشد، عملکردها به گونهای دیگر میشود. محبیان گفت: اصولگرایی یک اندیشه است هر چند که اندیشه یا به عبارت پست مدرن آن گفتمان(البته با مسامحه در عبارت) روح یک اندیشه را تشکیل میدهد، ولی این اندیشه نیاز به قالب و کالبد دارد و کالبد آن در اندیشه اجتماعی و سیاسی میتواند حزب باشد.
من اتفاقاَ معتقدم که دولت نهم به عنوان سمبلی از حزب یا جناح اصولگرا نتوانست به خوبی عمل کند و آنچه را که استقلال عمل از احزاب میداند؛ از نظر رفتارهای مدنی و سیاسی حسن دولت نیست بلکه اگر حزبی عمل میکرد کل جناح میتوانست مسئولیت اقدامات دولت را به عهده گیرد، اما چون چنین نشد و دولت از همه پتانسیل اصولگرایان بهره نگرفت اصولگرایان هم نمیتوانند مسئولیت همه اقدامات این دولت را بر عهده گیرند.
ضعف کامل در استفاده از ظرفیتها
اصولگرایی وقتی اندیشهای بسیط باشد، پس همه افراد و اعضای آن در داخل مجموعهای به نام دولت نخواهند گنجید و حتماَ در بیرون از دولت هم اصولگرایانی خواهند بود با توانمندیهای بالا. یک دولت اصولگرا تا چه اندازهای میتوانست از ظرفیتهای موجود در اطرافش استفاده کند؟ و این میزان در نهایت چقدر بود؟
وی در ادامه با بیان این مطلب که دولت نهم در عملکرد خود نیز نتوانست از ظرفیتهای خارج از دولت استفاده کند، افزود: در این زمینه ضعف کامل وجود دارد و عملاَ از این ظرفیتها استفادهای صورت نگرفته است. یکی دیگر از دغدغههای اصولگرایان، رعایت اخلاق در عرصههای فعالیت رسمی بوده است.موسس حزب نواندیشان ایران اسلامی در خصوص جایگاه اخلاق در جریان اصولگرایی اظهار داشت: اخلاق از لحاظ تئوری مبنای رفتار سیاسی
اصولگرایان است و طبعاَ در عمل هم باید چنین باشد.
وی سپس باز به دولت نهم به عنوان دولتی برآمده از جریان اصولگرایی اشاره کرد و گفت: دولت نهم به گمانم کوشیده است خلاف چارچوبهای اخلاقی عمل نکند، ولی این که بگوییم الگوی اعلای رفتار اخلاقی بوده است؛ هم نبوده، زیرا پرسشهایی در مورد قضاوتهای غیرمستند در مورد افراد وجود دارد که پاسخی ندارد.
یا هواداران نزدیک دولت در مقالات و نامهها اتهاماتی به افراد وارد آوردهاند که به گمانم دولت نهم باید آنها را اگر درست نمیدانست تکذیب میکرد، ولی چنین نشد. در این نامهها و مقالات قضاوتهایی شده است که ایمان افراد را هدف گرفته است و این قضاوت از حد نویسندگان آن خارج است.
همشهری جمعه