بیماری‌های جسمی و روانیِ دوران سالمندی را بشناسید | آمار افسردگی در بابابزرگ‌ها و مامان‌بزرگ‌ها | بزرگ‌ترین وحشت‌ افراد مسن چیست؟

همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: سن سالمندی در کل دنیا یکسان نیست اما بیشتر کشورها ۶۰ سالگی را آغاز دوران سالمندی می‌دانند. خیلی‌ها از سالمندی می‌ترسند و آن را مترادف پیری و پایان راه می‌دانند. در حالی که متخصصان می‌گویند اگر در طول زندگی به سلامت جسم و روان خود اهمیت بدهید، تا ۹۰ سالگی می‌توانید روی پاهای خود بایستید و از زندگی لذت ببرید.

طبق یک دسته‌بندی، سالمندان به سه گروه سنی طبقه‌بندی می‌شوند؛ سالمندان ۶۰- ۷۵ ساله که به آنها سالمندان جوان می‌گویند، سالمندان ۷۵- ۸۵ ساله که به آنان سالمندان میانسال گفته می‌شود و افراد بالای ۸۵ سال که به آنان کهنسال می‌گویند. هر یک از این طبقه‌بندی‌ها مشکلات جسمی و روانی خاص خود را دارند که باید مورد توجه قرار گیرد اما درمجموع همه گروه‌های سنی در دوره این دوره، مجموعه‌ای از مشکلات جسمی و روانی را تجربه خواهند کرد که اگر این مشکلات مورد توجه قرار نگیرند، زندگی برای فرد سالمند سخت و تلخ خواهد شد.

براساس اعلام شورای ملی سالمندان، حدود ۹۲ درصد از سالمندان حداقل یک بیماری مزمن و ۷۷ درصد آنها حداقل ۲ بیماری دارند. بیماری‌های قلبی، سکته، سرطان و دیابت از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌ها هستند. همچنین طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۱۵ درصد افراد بالای ۶۰ سال حداقل از یکی از اختلالات روانی رنج می‌برند.

بیشتر بخوانید؛

• سالمندیِ دهه‌شصتی‌ها چه شکلی خواهد بود؟

در این گزارش، مهم‌ترین مشکلات جسمی و روانی دوره سالمندی که بین همه افراد سالمند مشترک هستند، مطرح مطرح شده‌اند. متاسفانه برخی خانواده‌ها از خصوصیات دوران سالمندی و سبک زندگی دراین دوران هیچ گونه اطلاعی ندارند. حتی خیلی از سالمندان نیز نمی‌دانند که چه کارهایی باید انجام دهند و چه کارهایی نباید انجام دهند تا سالمندی راحت‌تری را تجربه کنند. این گزارش می‌تواند کمک حال و چراغ راهی باشد برای مطالعه و یادگیری بیشتر و سالمندی کم‌اذیت‌تر.

* چاقی یکی از مشکلات رایج در میان افراد مسن است. البته مردها تا ۶۰ سالگی و زنان تا ۷۰ سالگی با افزایش وزن روبرو هستند و بعد از آن به دلیل تحلیل رفتن عضلات، وزن‌شان به صورت تدریجی کم می‌شود.

* یکی از دلایل ضعف بدنی شدید در دوره سالمندی، ورزش نکردن است. اگر فرد سالمند - در هر سنی - فعالیت منظم ورزشی روزانه نداشته باشد، دچار افزایش سطح چربی و کاهش توده عضلانی می‌شود و توانایی انجام برخی حرکات را از دست می‌دهد. همچنین درد مفاصل، یکی از مشکلات رایج در این سنین است و دلیلش باز، ورزش نکردن است.

* زمین خوردن، یکی از مسائل اصلی دوران سالمندی است که گاهی موجب مرگ فرد می‌شود. از آنجا که افزایش سن باعث کوچک شدن استخوان‌ها، از بین رفتن قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات و گاه پوکی استخوان می‌شود، افراد سالخورده بیشتر مستعد از دست دادن تعادل و شکستگی استخوان‌ها و لگن هستند. درضمن برخی از داروها از جمله داروهای فشارخون عامل به هم خوردن تعادل سالمندان هستند.

* سوء تغذیه در افراد مسن بالای ۶۵ سال اغلب تشخیص داده نمی‌شود و می‌تواند منجر به بروز بسیاری از بیماری‌ها در سالمندان مانند ضعف سیستم ایمنی بدن و ضعف عضلانی شود. افسردگی، تنهایی، مشکلات مالی جدی، محدودیت‌های غذایی و کاهش ارتباط اجتماعی همگی می‌توانند از دلایل سوءتغذیه سالمندان باشند.

* اختلالات حسی مانند ضعف بینایی و شنوایی در افراد بالای ۷۰ سال بسیار شایع است. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) از هر ۶ بزرگسال، یک نفر ضعف بینایی دارد و از هر ۴ نفر یک نفر دچار کم‌شنوایی است.

*  سلامت دهان و دندان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سالمندی است و معمولا نادیده گرفته می‌شود. پوسیدگی دندان می‌تواند منجر به مشکل در حفظ رژیم غذایی سالم، کاهش حس اعتماد به نفس، خشکی دائمی دهان، بیماری‌های لثه و سایر عوارض و بیماری ها در فرد سالمند شود.

* بی اختیاری ادرار و یبوست هردو از مسائل شایع دوران سالمندی هستند و می‌توانند کیفیت زندگی افراد مسن را تحت تأثیر قرار دهند. این مشکل در بین سالمندانِ مسن‌تر بیشتر وجود دارد.

* با افزایش سن، کاهش میل و توان جنسی اتفاق می‌افتد. البته این موضوع نباید به این معنی باشد که سالمندان، صمیمیت جسمی خود را نیز کاهش دهند. ابراز محبت به یکدیگر می‌تواند باعث از بین رفتن تنش‌های جسمی، افزایش صمیمیت، بهبود تعادل جسمی و کاهش دردهای مزمن در فرد سالمند شود.

* یکی از رایج‌ترین مسائل جسمی و روانی در سالمندان، بروز اختلالات شناختی است. رایج‌ترین مساله اختلالات شناختی که سالمندان با آن روبرو هستند، زوال عقل و آلزایمر است. سالمندان با اختلالاتی ازجمله دمانس، آلزایمر، ضعیف شدن حافظه فعال، پارکینسون، افسردگی، اضطراب و اختلال خواب روبرو هستند.

* یک اختلال روانی رایج در میان سالمندان، افسردگی است که در ۷ درصد از افراد مسن رخ می‌دهد. متأسفانه این اختلال روانی غالباً تشخیص داده نمی‌شود و درمان هم نمی‌شود. 

* با افزایش سن افراد مسن حساس‌تر می‌شوند و نیاز به توجه و مراقبت بیشتری دارند. تنهایی، انزوا و احساس رهاشدگی از چالش‌های مهم دوران سالمندی است که اگر مورد توجه قرار نگیرد، عوارض مخربی به همراه دارد. اضطراب، ترسِ از دست دادن احترام، از دست دادن دوستان هم‌سال، ترس از مرگ، خشونت کلامی و بی‌توجهی اطرافیان از آسیب‌های دوره سالمندی هستند.

* یکی از بزرگ‌ترین وحشت‌های افراد در دوران سالمندی، فرستاده شدن به خانه سالمندان است. سالمندان معمولا به این دلیل که از زندگی‌ای که به آن عادت داشته‌اند، دور می‌شوند و استقلال شخصی خود را از دست می‌دهند و تماس‌ها و دیدارهای اطرافیان با آنها کم می‌شود، دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند.