با رونق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های مجازی انتشار عکس، فیلم و صوت دیگران نیز به علت‌های مختلف افزایش پیدا کرده است؛ اما باید دیدکه این کار در نگاه قانون چه حکمی دارد و در چه شرایطی جرم است؟ در ادامه دکتر«محمد الماسی» وکیل پایه یکم دادگستری به این پرسش پاسخ می‌دهد.

محمد الماسی وکیل پایه یک دادگستری

همشهری آنلاین؛‌سرنخ _ رضانیکنام : وکیل پایه یکم دادگستری با اشاره به بحث جرائم مربوط به انتشار عکس و فیلم در فضای مجازی می‌گوید:«ما دراین زمینه با دو موضوع متفاوت روبرو هستیم. اول بحث جرم و مجازات انتشار عکس و فیلم و صدای افراد و دوم بحث جرم تهدید به انتشار عکس و فیلم و صدای خصوصی در فضای مجازی. مستند بحث اول مواد ۷۴۴ و ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی است یعنی مجازات افرادی که تصاویر و فیلم خصوصی متعلق به دیگران را در فضای مجازی پخش می‌کنندو مستند بحث دوم ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی است؛ یعنی افرادی که دیگران را تهدید به انتشار عکس یا فیلم خصوصی‌شان در فضای مجازی می‌کنند.»

دانستنی‌های قضایی بیشتر را اینجا ببینید

این حقوقدان باسابقه به مفاد ماده ۷۴۵ اشاره می‌کند و می‌گوید:«هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی(یعنی در اینجا وسیله حتماً باید سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی باشد و طرق دیگر انتشار فیلم و عکس از مصادیق این ماده نیست) صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند(یعنی صوت و تصویر و فیلم خصوصی متعلق به دیگران را بدون اینکه خود شخص رضایت داشته باشد و یا بدون اینکه دستور قضایی در این خصوص وجود داشته باشد منتشر کند) یا در دسترس دیگران قرار دهد، یعنی هم انتشار دادن از مصادیق این ماده است هم اینکه این تصاویر و صوت‌ها بدون رضایت و دستور قضایی در اختیار دیگری قرار داده شود، احتمالا مرتکب جرم شده و باید پاسخگو باشد.»

 دکتر الماسی اضافه می‌کند:«شرط دیگری که در این ماده به آن اشاره شده این است که انتشار موارد یادشده بابد به نحوی منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت قربانی شود! به عبارت دیگر برای اینکه جرام موضوع این ماده محقق شود حتماً این انتشار یا در اختیار دیگری قرار دادن، می‌بایستی منجر به ضرر و یا هتک حیثیت عرفی آن شخص شود. در غیر این صورت یعنی اگر انتشار و در دسترس قرار دادن موارد یاد شده موجب ورود ضرر و یا هتک حیثیت عرفی شخص نشود جرم موضوع این ماده محقق نشده است. درنهایت اگر تمامی ارکان فوق جمع گردد جرم محقق شده و طبق ماده ۷۴۵ مجرم به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد که البته به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری حداکثر و حداقل مجازات حبس مورد نظر در این ماده نصف شده است.»

وکیل پایه یکم دادگستری به زوایای دیگری از این بحث اشاره می کند و می‌گوید: «اگر مرتکب، قبل از اینکه فیلم تصویر و یا صوت مربوط به دیگری را منتشر یا در دسترس دیگران قرار دهد تغییراتی را نیز در آن اعمال کند موضوع از مصادیق ماده ۷۴۴ و تبصره آن است. با این توضیح که اگر مرتکب به هر وسیله‌ای مانند نرم‌افزارهای ویرایش مثل فتوشاپ و غیره نسبت به اعمال تغییر یا تحریف در صوت و تصویر و یا فیلم از طرق متعارف آن مثل تقطیع کردن، تغییر دادن، حذف و اضافه کردن و غیره اقدام نموده و پس از آن مبادرت به انتشار و یا در دسترس قرار دادن آن به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی کند موضوع از مصادیق ماده ۷۴۴ بوده و خلاف ماده ۷۴۵ دیگر ورود ضرر به مجنی علیه شرط نمی‌باشد. یعنی همین که این اقدامات مجرم موجب هتک حیثیت شخص شود موضوع از مصادیق ماده ۷۴۴ بوده و مجرم به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

آیا انتشار عکس و فیلم دیگران درفضای مجازی جرم است؟

الماسی به نکته دیگری نیز در تبصره ماده ۷۴۴ اشاره می کند و می‌گوید:«اگر تغییرات و تحریفاتی که به آن اشاره شد از نظر عرف مستهجن و غیر اخلاقی باشد مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم می‌شود؛ یعنی هم حبس و هم جزای نقدی به میزان حداکثر آن که البته این مجازات نیز طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری حداقل و حداکثر مجازات حبس مورد نظر در آن نصف شده است.»

این حقوقدان با سابقه ادامه می‌دهد:«اگر فردی، شخص دیگری را صرفا تهدید به انتشار فیلم و عکس کند، حال در قبال ابن تهدید طلب مال و وجه کند یا خیر! موضوع از مصادیق ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی است که در آن اشاره شده هرکس دیگری را به هر نحوی به قتل یا ضررهای نفسی و شرافتی یا مالی یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او تهدید کند اعم از اینکه به واسطه این کار تقاضای دریافت وجه یا انجام امر یا ترک فعلی را کرده یا نکرده باشد؛ به مجازات شلاق یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم می‌شودپس طبق این ماده اگر فردی، شخص دیگری را تهدید کند که با انتشار عکس و یا فیلم و یا صدای او ضرر شرافتی یا مالی را به او و یا وابستگان به او مانند خانواده دوستان و غیره وارد می‌کند حتی اگر از بابت این تهدید خود وجهی نیز از آن شخص دریافت نکرده باشد موضوع از مصادیق این ماده بوده و مجازات آن شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال است و حبس تعزیری نصف شده است. بنابراین اگر شخصی تهدید شده باشد که با انتشار عکس و فیلم‌های خصوصی او یا بستگان او ضرر شرافتی و یا مالی و یا جانی به او وارد خواهد شد می‌تواند با استناد به ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی نسبت به طرح شکایت اقدام کند. بدیهی است نحوه شکایت در خصوص این گونه جرائم مراجعه به دفتر قضایی و تنظیم شکوایی کیفری می‌باشد که دادسرای محل وقوع جرم صالح به رسیدگی بوده و البته در تهران تمامی این شکایت‌ها به دادسرای ناحیه ۳۱ ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای ارجاع می‌شود.»

کد خبر 793968

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha