در ایران نیز با توجه به اینکه حوادث و آسیبهادومین عامل مرگ و میر در همه گروههای سنی و اولین عامل مرگ در گروه سنی زیر04 سال هستند، اجرای این طرح که بر پیشگیری و کاهش حوادث، متمرکز است ضروری بهنظر میآید، لذا این طرح در 3شهر کاشمر، ارسنجان و بردسکن اجرا شده که تاکنون نتایج مثبت و ارزشمندی را به همراه داشته است.
بنا به پیشنهاد شهردار محترم تهران و با توجه به ویژگیهای شهرداری منطقه 22، این منطقه بهعنوان نخستین منطقه شهری از یک کلانشهر در جهان بهعنوان یک منطقه پایلوت از شهر تهران جهت اجرای این طرح انتخاب شد که از نیمه دوم سال 86 اقدامات لازم جهت اجرای این طرح در این منطقه آغاز شد.
طرح پیشگیری از حوادث بر مبنای الگوی جامعه ایمن عبارتست از:
ایجاد جامعهای که در آن بر اثر همکاری بین بخشی، مشارکت مردم و دخالت مسئولان محلی به هدف نهایی پیشگیری از حوادث منجر خواهد شد. چنین جامعهای با خصوصیات و معیارهای یاد شده ،زمانی تحقق خواهد یافت که تمامی مردم، مسئولان و سازمانهای دولتی و غیردولتی به وظایف خود واقف باشند و برآیند اقداماتی که صورت میگیرد همسو و هماهنگ در راستای اهداف تعیین شده باشد.
اجرای این طرح میبایست براساس شاخصهای شش گانه سازمان بهداشت جهانی صورت پذیرد که بتواند منجر به هدف نهایی شد.
- بر همین اساس منطقه 22 اقداماتی را به شرح ذیل اجرا کرده است:
1. سازماندهی تشکیلاتی که در آن، مشارکت و همکاری بین بخشی لازم ایجاد شده است و هرکدام از بخشها مسئولیت خود را در جامعه قبول کردهاند. محل شکل گیری این تشکیلات در دبیرخانهای است که به همین منظور راهاندازی شده است. در این دبیرخانه تمامی سازمانهای مسئول در زمینه ارتقا ایمنی منطقه همچنین تشکلها و OGNهای مردمی که تمایل به همکاری در این زمینه دارند.
2. در این دبیرخانه بهمنظور در نظر گرفتن شرایط هر 2جنس و تمامی گروههای سنی و نیز همه محیطهای شهری کارگروههای مختلفی شکل گرفتهاند. این کارگروهها با حضور اعضای دبیرخانه براساس نوع محیط و حوادث مرتبط با آن تشکیل میشود و در این کارگروهها برنامههای مستمر و درازمدت جهت کاهش خسارت و حوادث ناشی در محیطهای مورد فعالیت طراحی میشود.
3. همینطور برنامههایی که در کارگروهها مدون میشود یکی از اهداف اصلی آن پرداختن به گروههای در معرض خطر، مانند کودکان، سالمندان و معلولان است.
4. برای اینکه اولویتبندی فعالیت هر کارگروه مشخص و مدون شود، نیاز به طراحی برنامه یا برنامههایی بود که براساس آن بتوانیم حوادثی که با تعداد بالاتر در سطح منطقه رخ میدهد را شناسایی کنیم. در همین راستا یک مطالعه آماری جامع در سال 68 بهصورت بازدید منزل به منزل صورت پذیرفت تا بتوان تعداد و نوع حوادثی را که برای مردم رخ داده ارزیابی کرد و این مطالعه در واقع مبنای کار و فعالیت کارگروهها قرار گرفت.
5. با توجه به نیاز ارزشیابی برنامههای طراحی شده در کارگاههای مختلف، این موضوع مستمراً در برنامه کاری دبیرخانه طرح جامعه ایمن منطقه قرار دارد. در این راستاکارگروهی تحت عنوان کارگروه عامل چهارم (کارگروه راهبری طرح جامعه ایمن) تشکیل شده است که وظیفه اصلی این گروه بررسی طرحهای مداخله کارگروهها، میزان اثر بخشی و ارزشیابی آنها هستند و درصورت وجود مغایرت نسبت به برگرداندن طرح به کارگروه مربوطه جهت بازنگری و اصلاح اقدام میکند. فعالیتهای زیربنایی صورت گرفته: منطقه 22 بهعنوان نخستین منطقه شهری از یک کلانشهر در این بین گام مهمی در خصوص پیوستن به شبکه جهانی جوامع ایمن برداشته است.
در این راستا تجارب ارزشمندی در این خصوص کسب کرده که میتواند با مشارکت کارشناسان برجسته در این زمینه جهت تهیه و چاپ کتب مذکور در اختیار مابقی جوامع شهری بهخصوص کلانشهر قرار دهد. این تجارب در طول یک سال ونیم گذشته چنان توانمندیای را در این منطقه ایجاد کرده که میتوان پیشنهاد دادمنطقه 22 بهعنوان یک مرکز تائیدکننده طرح جامعه ایمن در آسیا برگزیده شود که انشاءا... پیشنهاد آن در مراسم اعطای تائیدیه در روز دوشنبه بهعنوان طرحهای منطقه 22 به کارشناسان سازمان بهداشت جهانی ارائه خواهد شد.
* شهردار منطقه 22