همشهری آنلاینـ حمیدرضا رسولی: یکی از مکانهایی که نامش خاطرات زیادی را برای تهراننشینهای قدیم زنده میکند کوچه شترداران در چند قدمی میدان قیام است. در دوره قاجار که تهران در قرق اتومبیل و وسایل نقلیه موتوری نبود، اهالی تهران عموماً با چهارپا در شهر تردد میکردند و کوچه شترداران کاروانسرای معروفی داشت که محل استراحت و نگهداری از شترها و حیوانات چهارپا بود.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
کاروانسرای کوچه شترداران طویله بزرگی داشت و جایی برای استراحت شترهای خستهای بود که از جادههای خاکی تهران عبور میکردند. در آن سالها این کوچه را بهعنوان استراحتگاه شترها میشناختند و به همین دلیل به نام کوچه شترداران شهرت پیدا کرد. کوچه باریک و نسبتاً طولانی شترداران در گذر سالها دستخوش تغییرات بسیاری شده اما هنوز برخی از بناهای تاریخی این کوچه سرپا ماندهاند و تماشای نمای آنها در شلوغی و ازدحام میدان قیام یک غنیمت بزرگ است.
در ابتدای کوچه، بنایی با معماری تهران قدیم به چشم میخورد که ورودی کاروانسرای پرماجرای شترداران بوده است. گفته میشود این نخستین مکانی بوده که در کوچه شترداران ساخته شده و قدمت آن بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال تخمین زده میشود. کاروانسرا هم با گذشت زمان به گاراژ تغییر کاربری داده و با تغییرات حوالی میدان قیام سازگار شده است.
این کوچه در یک برهه تاریخی هم میزبان افرادی بود که با شتر، بارفروشی میکردند. برخی از این افراد بارهای میوه را از کشاورزان اطراف تهران میخریدند و در کوچه شترداران بساط میکردند. هندوانهها معمولاً از باغهای اطراف تهران به کوچه شترداران میرسید و تهرانیها برای خرید هندوانه در فصل تابستان، مسیر رسیدن به این کوچه را گز میکردند. قدیمیهای کوچه شترداران میگویند بساط هندوانهفروشها بیشتر اوقات در محوطه کاروانسرا پهن میشد اما در اوج برداشت این محصول، سرتاسر کوچه را قرق میکردند.
روایتهایی از این دست درباره ماجراهای کوچه شترداران هنوز هم شنیدنی است. آنطور که قدیمیها محلههای قیام و مولوی میگویند، حضور کاروانهای تاجران در این نقطه از میدان قیام اتفاق رایجی بوده چراکه کوچه شترداران در نزدیکی بازار تهران و دروازههای خروجی شهر بوده است. از ساختمانهای قدیمی این کوچه فقط کاروانسرایی باقی مانده که نماد و هویت کوچه شترداران به شمار میرود و بقیه بناهای قدیمی با گذشت زمان به ساختمانهای جدید و امروزی تبدیل شدهاند.
نظر شما