۸سال قبل، وقتی بعد از یک دوره تلاش‌های پیگیرانه در زمینه عروسک‌سازی، بالاخره چرخ روزگار به کام بانوی هنرمند خوزستانی چرخید و ایده‌هایش برای ساخت عروسکهای زیبا و باحجاب به ثمر نشست و عروسک ایرانی اسلامی «آلاء» خلق شد، یک دغدغه دیگر به سراغش آمد. همان‌طور که لباسهای رنگ‌به‌رنگ عروسک باوقار و باحجابش را کوک میزد و تلاش میکرد آن را با کیفیتی قابل رقابت با عروسکهای خارجی روانه بازار کند، با خودش فکر کرد چه کاری می‌تواند انجام دهد که عروسکهای ابداعی‌اش برای کودکان ایران فقط وسیله بازی نباشند! و مرور جنایت های رژیم اشغالگر اسراییل در حق مردم مظلوم فلسطین کافی بود تا یک ایده طلایی در ذهن او جرقه بزند. «عروسکهای استکبارستیز»، از همان‌جا متولد شدند...
این روزها که افکار عمومی جهان از جنایات کور صهیونیست‌ها در کشتار زنان و کودکان در غزه در بهت و حیرت است و از پیر و جوان و کوچک و بزرگ برای ابراز انزجار از این نسل‌کشی به خیابان‌ها آمده‌اند، «زینب حیدری»، بانوی عروسک‌ساز خوزستانی و مشتریانش بیشتر از هر زمان دیگری به درستی‌ایده ساخت عروسکهای استکبارستیز پی برده‌اند. در چهارمین هفته حملات وحشیانه صهیونیست‌ها به غزه، سراغی گرفتیم از این بانوی دغدغه‌مند و عروسکهای خاصش...
وقتی عروسکهای آلاء، نماد استکبارستیزی می‌شوند
مِهر عروسکهای زیبای آلاء به دل دختربچه‌های ایرانی نشسته بود و پدر و مادرها هم، از عروسکی که به لطیف‌ترین شکل، مزه شیرین حجاب و نماز را به دخترک‌هایشان می‌چشاند، حسابی استقبال کرده بودند. حالا همّ‌وغمّ زینب حیدری این بود که عروسک‌هایش را هر روز کامل‌تر و باکیفیت‌تر از قبل به مشتریان عرضه کند. اینطور بود که عروسکهای آلاء به مرور با ملزومات حجاب شامل روسری و انواع چادر مشکی و چادر نماز و با مجموعه متنوعی از لوازم جانبی به بازار عرضه شد.
یک جایی اما خانم عروسک‌ساز احساس کرد این‌ها برای یک عروسک اسلامی امروزی، کافی نیست و باید ارزش افزوده دیگری برای عروسک‌هایش تدارک ببیند: «در یک مقطع، صحبت‌های یکی از سخنرانان معروف کشور با موضوع یهودیت را گوش می‌کردم. وقتی‌ایشان در بخشی از صحبت‌هایش گفت: قوم یهود از همان کودکی، به بچه‌هایشان آموزش می‌دهند که یهود، قوم برتر است و در آینده جهان قرار است بر تمام جهان حکومت کند... ، با خودم فکر کردم ما چقدر برای تربیت نسل آینده شیعه، کم گذاشته‌ایم.
از آن روز ذهنم حسابی مشغول شد که چه کاری می‌توانم برای آگاهی‌بخشی به بچه‌هایی که آینده‌ساز کشورمان و جامعه شیعه هستند، انجام دهم. تا اینکه ایده‌ای در ذهنم جرقه زد. با خودم فکر کردم عروسکهای آلاء می‌تواند وسیله آگاهی‌بخشی غیرمستقیم به بچه‌ها درباره ماهیت کشورهای استکباری باشد. چطور؟ به ذهنم رسید پرچم آمریکا و اسراییل را کف کفش عروسکهای آلاء و بعدها، عروسک «علا»(برادر آلاء) طراحی کنم و با این شیوه، کنجکاوی بچه‌ها را تحریک کنم. اولین مجموعه از عروسک‌ها که با این کفش‌ها به بازار ارائه شد، خیلی‌ها از آن استقبال کردند؛ حتی افرادی که میانه چندانی هم با حجاب نداشتند.»
کف کفش عروسکم هم در عکس می‌افتد؟!
واکنش مخاطبان خاص عروسکهای آلاء به این‌ایده استکبارستیزانه چه بود؟ می‌پرسم و بانوی هنرمند خوزستانی در جواب می‌گوید: «این، دغدغه بزرگ من هم بود. با وجود بازخوردهای مثبتی که از والدین گرفته بودم، باز هم خیلی مطمئن نبودم بچه‌ها متوجه شده باشند وجود پرچم آمریکا و اسراییل در کف کفش عروسکشان به چه معنی است. اما وقتی دیدم بچه‌ها عروسکهای آلاء و علا را با خودشان به راهپیمایی‌ها و مساجد و محافل مذهبی می‌برند و طوری آن را در عکس‌ها می‌گیرند که کف کفش‌هایش مشخص باشد، متوجه شدم کاملاً پیام پشت این ایده را دریافت و با آن ارتباط برقرار کرده‌اند.
به‌این‌ترتیب، به لطف خدا کم‌کم عروسک آلاء به نماد استکبارستیزی بین بچه‌ها تبدیل شد. البته می‌دانم وجود این عروسک، به‌تنهایی برای آگاهی بچه‌ها کافی نیست. به همین دلیل، همیشه از والدین می‌خواهم فارغ از فضای سیاسی، موضوع جنایت‌های دو دولت مستکبر آمریکا و اسراییل در حق کودکان مسلمان را برای بچه‌ها توضیح دهند؛ مواردی مثل تحریم شیرخشک نوزادان یمنی، کشتار دائمی کودکان فلسطینی، تحریم پانسمان کودکان پروانه‌ای ایران و... تا با این توضیحات، ماهیت استکباری و غیرانسانی آن‌ها برای بچه‌ها ملموس شود.»
عروسکهای استکبارستیز، سوغاتی هموطن خوش‌ذوق برای اقوام مقیم انگلیس
«از وقتی عروسک آلاء، مزین به نماد استکبارستیزی شد، حسابی خواهان پیدا کرد؛ حتی از کشورهای دیگر. خیلی‌ها دوست دارند آلاء را به‌عنوان سوغات از ایران به کشورهای دیگر ببرند. چند وقت قبل، یکی از هموطنان که راهی انگلیس بود، سفارش عروسک داد و تأکید کرد حتماً کف کفشش منقش به پرچم آمریکا و اسراییل باشد! با نگرانی گفتم: خدای نکرده در فرودگاه لندن برایتان مشکل ایجاد نشود... در جواب گفت: با سلام و صلوات ردش می‌کنم انشاءالله. و با لبخند ادامه داد: من تعمداً دارم این عروسک را که نماد استکبارستیزی است، به‌عنوان سوغاتی به انگلیس می‌برم.»
عروسکهای آلاء در آغوش دختربچه‌های لبنانی و آذربایجانی
ردپای عروسکهای آلاء را در کشورهای اطراف ازجمله عراق، آذربایجان و لبنان هم می توانید ببینید. آلاء، حالا به نیاز دختربچه‌های این کشورها برای داشتن یک عروسک باحجاب و زیبا، پاسخ داده. زینب حیدری در این باره می‌گوید: «طلاب لبنانی و آذربایجانی که در ایران تحصیل می‌کنند، بارها این عروسک‌ها را به‌عنوان هدیه و سوغات به کشورشان برده‌اند. یکی از آن‌ها، یک زوج طلبه آذربایجانی هستند که به‌عنوان مبلّغ در مدارس کشورشان فعالیت می‌کنند. وقتی درباره واکنش بچه‌های کشورشان نسبت به عروسکهای آلاء پرسیدم، گفتند: «در مدارس آذربایجان، بچه‌ها از تمام ادیان در کنار هم درس می‌خوانند. وقتی عروسک باحجاب آلاء را که کف کفش‌هایش هم پرچم آمریکا و اسراییل طراحی شده بود، سر کلاس بردیم، همه بچه‌ها از آن استقبال کردند و دوست داشتند با آن عکس بگیرند؛ حتی بچه‌های مسیحی.»
از پذیرش سفارش عروسکهای بی‌هویت، معذوریم!
البته به طور طبیعی، نگاه همه مشتریان عروسکهای آلاء، یکسان نیست و برخی هم، با ایده ارائه این عروسک‌ها با نماد استکبارستیزی، موافق نیستند و درخواست یک عروسک عادی و نه سیاسی! دارند. واکنش بانوی عروسک‌ساز داستان ما هم در مقابل این سفارش‌ها، کاملاً مشخص است؛ از خیرشان می‌گذرد: «حدود ۵سال قبل، خانمی برای سفارش عروسک آلاء تماس گرفت. عکس‌های عروسک مرا در فضای مجازی دیده و پسندیده بود. سفارشش اما با بقیه مشتریان فرق داشت. آن روز آن خانم گفت: من عروسک شما را دوست دارم و می خواهم برای برادرزاده‌هایم سفارش بدهم اما به این شرط که آن نماد استکبارستیزی زیر کفش های عروسک را حذف کنید!
مشتری محترم در توضیح درخواستش گفت: این یک نماد سیاسی است. از طرف دیگر، برادرم و خانواده‌اش در خارج از کشور زندگی می‌کنند و آنجا این مسائل برای خانواده‌ها و بچه‌ها، معنا و مفهومی ندارد. در جواب گفتم: نه! نگاه و اعتقاد ما در ساخت عروسک آلاء و علا، مشخص و ثابت است و عروسک‌ها را حتماً با نماد استکبارستیزی برای مشتریان آماده می‌کنیم. خلاصه در آن مقطع، با اصرار من بر درج پرچم اسراییل و آمریکا زیر کفش عروسک‌ها، سفارشی از طرف آن خانم ثبت نشد و ما هم عروسکی برای او نساختیم.»
وقتی طوفان الاقصی، مشتری معترض را طرفدار عروسکهای استکبارستیز کرد
قصه این مشتری معترض اما از آن قصه‌های دنباله‌دار بود. چند سال زمان لازم بود تا او هم به این نتیجه برسد که در این دنیا و در معرکه میان حق و باطل، نمی‌توان وسط ایستاد و بی تفاوت بود. زینب حیدری درباره پایان شگفت‌انگیز این قصه اینطور می‌گوید: «آن ماجرا را کاملاً فراموش کرده بودم تا اینکه چند روز بعد از عملیات طوفان الاقصی و جنایت‌های اخیر رژیم صهیونیستی، آن خانم دوباره تماس گرفت. وقتی خودش را معرفی کرد، مکالمه ۵سال قبل برایم تداعی شد. این بار هم می‌خواست عروسک سفارش بدهد. قبل از اینکه چیزی بگوید، گفتم: روال کار ما به همان شکل سابق است و من، آن مشخصه اصلی عروسک را تغییر نمی‌دهم‌ها... اما این بار حرف و خواسته او، چیز دیگری بود. گفت: «اتفاقاً این بار، عروسکهای شما را به خاطر همین مشخصه استکبارستیزی‌اش می‌خواهم!»
من سکوت کردم و او در مقابل تعجب من ادامه داد: «این روزها در کشور محل اقامت برادرم، دارند در حمایت از فلسطین و محکومیت اسراییل تظاهرات می‌کنند. حالا دیگر همه آگاه شده‌اند و حقیقت ماجرا درباره مظلومیت فلسطین را می‌دانند. راستش را بخواهید، من ۵سال قبل متوجه نمی‌شدم پشت رسالتی که برای خودتان تعریف کرده بودید و تأکید داشتید عروسک‌ها را با نماد استکبارستیزی به بازار بدهید، چه فلسفه‌ای نهفته است. اما حالا متوجه می‌شوم سال‌ها روی این موضوع فکر کرده بودید و چون هدفتان آگاه کردن بچه‌ها نسبت به موضوع فلسطین بود، روی این موضوع پافشاری می‌کردید. » آن روز، این عمه مهربان ۴، ۵عروسک سفارش داد و گفت در اولین فرصت بعد از فروکش کردن اعتراضات خیابانی نسبت به جنایت‌های اسراییل در کشور مقصد، عروسک‌ها را به دست برادرزاده‌هایش خواهد رساند.»
مرز باز شود، عروسکهای آلاء و علا پیش بچه‌های غزه می‌روند
تصورش هم شیرین است؛ اینکه عروسکهای آلاء و علا به دست بچه‌های غزه برسد و زیر آتش بمب‌ها و وحشت تخریب خانه‌ها، مونس تنهایی آن‌ها باشد و شاید لبخند کمرنگی به لبشان بنشاند. بانوی هنرمند خوزستانی هم که به این تصویر آرامش‌بخش فکر کرده و آرزوی تحققش را دارد، می‌گوید: «ما از طراحی عروسکهای باحجاب و استکبارستیز، دو هدف داشتیم؛ اول، آشنایی بچه‌های ایران با این مفاهیم و آماده‌سازی آن‌ها برای تحولات آخرالزمان. دوم، رساندن این عروسک‌ها و پیام‌شان به بچه‌های دیگر کشورها که مسلماً در این میان، بچه‌های فلسطین و یمن، جایگاه خاصی دارند. بنابراین مسلماً این روزها در شرایط سخت و وحشتناکی که بچه‌های غزه با آن دست‌به‌گریبانند، دوست داریم و آماده‌ایم به محض باز شدن مرزها و امکان ارسال کمک‌ها، عروسکهای آلاء و علا را به دست بچه‌های غزه برسانیم. این روزها نه‌فقط من بلکه سایر دوستان عروسک‌ساز هم دارند پیگیری می‌کنند بلکه راهی پیدا شود که بتوانند هدایای خودشان را برای کودکان غزه ارسال کنند اما متأسفانه هیچ راهی نیست.
فعالان حوزه عروسک‌سازی، پای کار بودن‌شان را در مناسبت‌هایی مثل اربعین نشان داده‌اند و بسیاری از آن‌ها، هر سال با کوله‌پشتی‌های پر از عروسکهای دست‌سازشان راهی پیاده‌روی اربعین می‌شوند. حالا در روزهای غمبار غزه هم اگر شرایط فراهم شود، باز هم با عروسک هایشان برای شادی دل بچه‌های مظلوم غزه به میدان خواهند آمد. اتفاقاً ما از چند وقت قبل برای برگزاری یک نمایشگاه در جنوب لبنان برنامه‌ریزی کرده بودیم و قصد داشتیم با فعالان فرهنگی لبنانی و حتی فعالان فلسطینی ساکن لبنان در این زمینه تعامل کنیم اما متأسفانه این موضوع مصادف شد با حملات اخیر رژیم اسراییل و برگزاری نمایشگاه منتفی شد. انشاءالله به‌زودی با نابودی اسراییل و برقراری صلح و آرامش در سرزمین فلسطین، شرایط برای اجرای این برنامه‌های فرهنگی فراهم شود.»
نظر شما