اخیرا نیوساینتیست، در گزارشی برخی از ناشناخته‌های این دنیای آشنا را بررسی کرده است:
چه کسی اینترنت را کنترل می‌کند؟
هیچ کس رسما اینترنت را کنترل نمی‌کند. اما در عمل وقتی که میزان کاربری کشورهای مختلف را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که آمریکا بیشتر از دیگر کشورها در کاربری اینترنت فعال است. اما این به آن معنا نیست که آمریکا کنترل مطلق بر اینترنت دارد.
اینترنت، گروهی از پروتکل‌هاست که رایانه‌ها به وسیله آنها و همچنین سرورها و کابل‌های بی‌شماری که عمدتا در دست بخش خصوصی هستند با هم درتماس هستند . با این حال از نظر ظاهری آمریکا را می‌توان به نوعی کنترل‌کننده اینترنت دانست چون هر دامنه اینترنتی در سراسر جهان باید به تایید یک شرکت خصوصی غیرانتفاعی در ایالت کالیفرنیای آمریکا برسد. این شرکت مؤسسه اینترنتی برای اعداد و نام‌های اختصاص یافته (آیکان) است و از آنجا که آیکان زیرنظر وزارت بازرگانی دولت آمریکا کار می‌کند، به نوعی تمامی اتفاقات اینترنتی‌ای که تایید می‌کند با نظر دولت آمریکا انجام می‌شوند.
چین، روسیه و اروپا در این باره ابراز نگرانی کرده‌اند چون در موقعیت کنونی، آمریکا می‌تواند با فشار آوردن به آیکان به نوعی غیرمستقیم بر کل اینترنت فشار وارد کند. در واقع نفوذ دولت آمریکا بر آیکان بیشتر از هر کشور دیگری است که درنهایت می‌توان از آن این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که نفوذ دولت آمریکا بر اینترنت هم از هر کشور دیگری بیشتر است.
اما این نفود چگونه است؟ برای نمونه در نظر بگیرید که یک کشور می‌خواهد تغییراتی در نام دامنه خود اعمال کند(نام دامنه کشوری در ایران ir. است)، هر تغییر در این سطح از نام دامنه‌ها که به آنها اصطلاحا نام‌دامنه‌های سطح بالا (top level domain) گفته می‌شود باید به تایید وزارت بازرگانی آمریکا برسد. پس از آنکه وزارت بازرگانی آمریکا این تغییر را تایید کرد، شرکت آمریکایی وری‌ساین (Verisign) این تغییرات را اجرایی می‌کند. با این حال در همه این مراحل دولت آمریکا می‌تواند هر کجا که خواست جلوی تغییر را بگیرد. این‌گونه است که آمریکا می‌تواند تصمیم بگیرد که چه کسی در اینترنت باشد و چه کسی نباشد.
البته این وضعیت قرار است در ماه دسامبر سال‌جاری به بحث گذاشته شود. اما برای
برطرف کردن وضعیت نامناسب موجود چه راهکار‌هایی می‌توان پیشنهاد کرد؟ اولین پیشنهاد این است که کشورهای دیگری هم نقش مهم‌تر و تاثیرگذارتری در آیکان داشته باشند. اما پیشنهاد دیگر با توجه به بحث حاکمیت در اینترنت این است که آمریکا از نفود خود در آیکان بکاهد و شرایطی مشابه دیگر کشورها در اینترنت داشته باشد. اما آیا آمریکا حاضر است از نفوذ خود در اینترنت بکاهد؟
آیا اینترنت می‌تواند خودآگاه باشد؟
خودآگاهی اینترنت از خودآگاهی ما به‌عنوان سازندگان و استفاده‌کنندگان آن ناشی می‌شود؛ یعنی اگر ما بخواهیم و بتوانیم، اینترنت هم می‌تواند خودآگاه باشد. در بحث مهندسی، یافتن شباهت‌های کیفی میان مغز انسان و شبکه‌های اینترنتی ساده است. هر دوی این سیستم‌ها اطلاعات را نگه می‌دارند، پردازش می‌کنند و انتقال می‌دهند. برخی از کارشناسان هم عقیده دارند که اینترنت به گونه‌ای همانند مغز انسان عمل می‌کند و از درجه‌ای از هوشیاری برخوردار است.
البته داشتن هوشیاری برای اینترنت به این معنا نیست که می‌تواند همچون مغز انسان رفتار کند؛ مثلا اینترنت نمی‌تواند تشخیص بدهد که با چه کسی کار می‌کند. رانسیس هیلیگن، از دانشگاه آزد بروسل بلژیک که در زمینه هوشیاری و هوش مصنوعی کار کرده است، در این باره می‌گوید: هوشیاری تنها سیستمی از مکانیزم‌هایی است که با اضافه کردن یک لایه کنترل، اطلاعات را پردازش می‌کند.
وی معتقد است بیشتر شدن سطح هوشیاری، بیشتر موضوعی درباره کنترل بهتر و بیشتر اطلاعات است تا پرداختن به سطوح بالا که مغز قادر به انجام آن است.هیلیگن در این‌باره معتقد است که هوشیاری اینترنت به این معناست که می‌تواند تلاش کند بهتر عمل کند و با پرکردن شکاف‌هایی که در رابطه با دانش و قابلیت‌هایش دارد، خود را بازسازی کند.
با این حال اینترنت در حال حاضر حتی نیمه هوشیار هم نیست. اما ما انسان‌ها به‌عنوان کاربران و تولیدکنندگان می‌توانیم به هوشیار شدن آن کمک کنیم. برای نمونه می‌توانیم از خود شبکه برای کشف شکاف‌هایش استفاده کنیم و به آن دستور بدهیم که برای رفع آنها اقدام کند. ولی حتی با انجام این کارها هم نمی‌توانیم پس از هوشیار شدن اینترنت، انتظارات زیادی از آن داشته باشیم.
اینترنت چقدر بزرگ است؟
اینترنت خیلی بزرگ است، خیلی و در هر لحظه هم بر بزرگی آن افزوده می‌شود. اما این خیلی یعنی چقدر؟ گوگل در سال 2005 به این پرسش پاسخ داد. این شرکت در این سال تخمین زد که اینترنت حدود 5 میلیون ترابایت داده را در بر می‌گیرد. اما برای کشف بزرگی اینترنت راه‌های دیگری هم وجود دارد. براساس اندازه‌گیری‌های اخیر بیش از یک میلیارد نفر به وسیله رایانه‌هایشان به اینترنت وصل می‌شوند. در کنار اینها حدود یک میلیارد یا بیشتر کاربر هم وجود دارند که به‌وسیله تلفن‌های همراه به اینترنت وصل می‌شوند؛ یعنی اگر جمعیت جهان را حدود 7میلیارد نفر بدانیم، از هر 7نفر 2 نفر در جهان روزانه با اینترنت کار می‌کنند. این یعنی اینکه اینترنت خیلی بزرگ است.
اما این کاربران چند صفحه از این شبکه را می‌بینند؟ در سال 2008 شرکت کوئیل که طراحانش آن را بزرگترین موتور جست و جوی اینترنتی می‌دانند اعلام کرد که 120میلیارد صفحه را در فضای وب ایندکس (ثبت) کرده است. اما کمی پیش از آن گوگل اعلام کرده بود که سیستم‌هایش حدود یک هزار میلیارد صفحه واحد را در اینترنت ثبت کرده‌اند.
با این حال برخی معتقدند میزان اطلاعاتی که در اینترنت وجود دارد صدها برابر چیزی است که گوگل یا کوئیل عنوان کرده‌اند. اما چیزی که نمی‌توان آن را انکار کرد این است که اینترنت و محتویاتش به سرعت در حال رشد هستند. به گفته گوگل روزانه چند میلیارد صفحه جدید در اینترنت ساخته می‌شود.
آیا فقط یک اینترنت وجود دارد؟
در حال حاضر احتمالا بله. اینترنت مخلوطی نامتقارن از رایانه‌هاست که بسیاری از آنها در شبکه‌هایی که توسط دانشگاه‌ها، شرکت‌های تجاری و ... اداره می‌شوند قرار دارند. چیزی که این شبکه‌های گوناگون را با هم متحد می‌کند زبان ارتباطی میان آنهاست که یا پروتکل کنترل انتقال اطلاعات (TCP) است یا پروتکل اینترنتی (IP).
علاوه بر اینها چند شبکه بزرگ وجود دارند که از پروتکل‌های متفاوتی استفاده می‌کنند که البته تقریبا در فضای وب ایزوله هستند. یکی از این پروتکل‌ها فیدونت (FidoNet) است و چند پروتکل دیگر که در شبکه‌های نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال برخلاف زبان واحدی که در اینترنت به‌صورت پروتکل پذیرفته شده است، برخی کشورها زبان‌های دیگری را وارد این شبکه می‌کنند؛ زبان‌های خودشان را. در سال 2007 آیکان تحت فشار روسیه و چین قبول کرد که کاراکترهای غیرلاتین هم در آدرس‌های اینترنتی مورد استفاده قرار بگیرند.
این اقدام آیکان باعث می‌شود میلیاردها نفر در سراسر جهان بتوانند بهتر و آسان‌تر از اینترنت استفاده کنند و تجارت آن‌لاین در کشورهایی که زبانشان ریشه لاتین ندارد رونق بیشتری بگیرد. اما این اتفاق می‌تواند باعث تغییر در اینترنتی باشد که ما امروزه به شکل موجود می‌شناسیم.
یکی از اتفاقات ممکن می‌تواند به وجود آمدن نام‌های دامنه‌ای باشد که توسط بقیه شبکه‌ها قابل شناسایی نیست. اگر سرورها و روترها برای شناسایی چنین نام‌هایی تنظیم نشده باشند، دسترسی به این نام‌ها در دیگر نقاط جهان امکان‌پذیر نخواهد بود.
خبر بدتر در این باره این است که چین می‌خواهد یک شبکه اختصاصی برای دامنه‌های خود بسازد که جدا از آن چیزی که در آمریکا وجود دارد عمل خواهد کرد. این اقدام یعنی مقامات چینی این قدرت را خواهند داشت که دردسترس بودن سایت‌های مختلف برای شهروندان خود را کنترل کنند یا به تعبیری دیگر آنها را از دیگر شبکه‌های دنیا محروم کنند. کارشناسان هشدار داده‌اند که شیوع استفاده از زبان‌های مختلف در اینترنت می‌تواند به تقسیم اینترنت شتاب بیشتر بدهد.
