مجموع نظرات: ۰
جمعه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۸ - ۰۷:۵۰
۰ نفر

همشهری آنلاین: مادۀ تاریک و انرژی تاریک چند سالی است که در گوشه ذهنمان نقش بسته‌اند و حالا یک "تاریک" دیگر را باید به این لیست اضافه کرد؛ "رمبش تاریک."

 رمبش تاریک(dark gulping)، فرایندی است  که توضیح می‌دهد سیاهچاله‌های پرجرم در آغاز پیدایش عالم چطور شکل گرفته‌اند. ستاره‌شناسانی از دانشگاه لندن بر این باورند که شاید پدیدۀ رمبش تاریک هنگامی که بین هالۀ نامرئی مادۀ تاریک در یک خوشۀ کهکشانی و گاز موجود در هاله مادۀ تاریک، برهمکنش‌های گرانشی وجود داشته است، رخ داده باشد. یعنی وقتی کمتر از یک میلیارد سال از عمر جهان می‌گذشت.

آنها دریافتند که این برهمکنش گرانشی باعث می‌شود مادۀ تاریک، تودۀ مرکزی فشرده‌ای را تشکیل دهد که از لحاظ گرانشی ناپایدار بوده و هر آن می‌تواند به داخل فرو ریزد. اگر فروپاشی سریع و پویا باشد آن را رمبش تاریک می‌نامند.

دکتر «کرتیس ساکستون» و پرفسور «کینوا وو»، هر دو از آزمایشگاه علوم فضایی مولارد UCL، مدلی را برای مطالعۀ این فرایند ارائه کرده‌اند. آنها می‌گویند فرایند رمبش تاریک در ابتدای جهان بسیار سریع اتفاق افتاده است، بدون این‌که تابش الکترومغناطیسی ساتع شده باشد.

فرضیه‌های متعددی در مورد نحوۀ پیدایش سیاهچاله‌های پرجرم وجود دارد. یک احتمال این است که یک ابر گازی بزرگ به درون رمبش (فرو ریزش) کند. احتمال دیگر می‌گوید که بعد از رمبش یک ستارۀ بزرگ و درخشان، که حجم عظیمی از ماده را بلعیده، سیاهچاله‌ای شکل می‌گیرد. هنوز حدس دیگری وجود دارد و آن این است که خوشه‌ای از سیاهچاله‌های کوچک در هم ادغام شده باشند. اما همۀ این احتمالات میلیون‌ها سال طول می‌کشد که با مشاهدات اخیر (که نشان می‌دهد سیاهچاله‌ها زمانی‌که کمتر از یک میلیارد سال از عمر جهان می‌گذشت وجود داشته‌اند) مغایرت دارد.

به نظر می‌رسد رمبش تاریک قادر به ارائه راه‌حلی است که توضیح دهد سرعت آهستۀ تراکم گازها چگونه به یک‌باره افزایش یافته و منجر به پیدایش زودهنگام‌تر سیاه‌چاله‌های بزرگ شده است. این تودۀ تاریک که در یک هستۀ متراکم تحت تاثیر واقع شده است، با مقیاس سیاه‌چاله‌های پرجرمی که امروزه در کهکشان‌ها سراغ داریم همخوانی دارد.

پیداست که نیروی گرانشی مادۀ تاریک، قوی‌تر از نیروی حرکتی کهکشان‌ها و خوشه‌های کهکشانی است. هرچند که هنوز در مورد مبدأ، مشخصات و نحوۀ توزیع ذرات تاریک حدس‌های بسیاری وجود دارد. علیرغم آن‌که ظاهراً مادۀ تاریک برهمکنشی با نور ندارد، با مادۀ معمولی از طریق گرانش برهمکنش دارد. به گفتۀ ساکستون: "مطالعات پیشین، برهمکنش گاز و مادۀ تاریک را نادیده گرفته‌اند، ولی ما با لحاظ کردن آن در مدلمان به تصویری واقعی‌تر رسیده‌ایم که انطباق بیشتری با مشاهدات دارد و شاید ما را به پیدایش سیاه‌چاله‌های پرجرم اولیه رهنمون سازد".

کد خبر 80734

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فضا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز