مسیر جنوبی پل چوبی به میدان بهارستان ختم می‌شود که در این مسیر بسیاری از بناهای تاریخی قراردارد. اولین بنایی که از نظر می‌گذرد مسجد فخرآباد است. هر رهگذری با مشاهده این مسجد به سفری تاریخی می‌رود.
مسجد فخرآباد یا همان فخرالدوله یکی از بناهای میراث فرهنگی ایران محسوب می‌شود که در منطقه 12 تهران واقع شده. این مسجد قدیمی در دوره قاجاریه و در سال 1224 توسط حاج میرزا علی‌خان امین‌الدوله ساخته و به نام خودش نامگذاری شد.
پس از آن در سال1238 خانم فخرالدوله یکی از فرزندان مظفرالدین شاه قاجار این بنا را بازسازی کرد و در اختیار مردم قرار داد. بنای اصلی مسجد توسط آندره گدار معمار فرانسوی ساخته شد و امروز به عنوان میراث فرهنگی ایران به ثبت رسیده است.
ساختمان اصلی آجری و دارای دو شبستان است و دارای یک گنبد بزرگ و چهار نیم ستون است که در بالای هر کدام گنبد کوچکی قرار دارد. مسجد فخرالدوله براساس الگوی سنتی، اسلامی و با استفاده از رنگ‌های لاجوردی و فیروزه‌ای ساخته شده‌است. از بنای قدیمی آن که بگذریم این مسجد امروز در میان مردم تهران جایگاه خاصی دارد.
مهمتر اینکه اهالی محله دروازه شمیران از این مسجد به عنوان هویت محله یاد می‌کنند. این تنها دلیلی نیست که مردم محله را به حضور در مسجد تاریخی فخرالدوله سوق می‌دهد بلکه روح همبستگی که در این مسجد وجود دارد و پیوندی میان مردم بوجود آورده که محبوبیت آنرا در میان اهالی افزایش داده است.
به همین خاطر است که بسیاری از قدیمی‌های تهران که حتی کیلومترها و سال‌ها از این مسجد دور هستند برای برگزاری مراسم مذهبی خود زحمت آمدن به این مسجد را به جان می‌خرند.
مسجد محوری
مسجد محوری تفکری بود که شهرداری تهران در زمینه رویکرد مساجد به کارهای خدماتی داشت به این دلیل که حضور مساجد نه تنها در مسائل فرهنگی بلکه در کارهای خدماتی شهروندان نیز پر رنگ‌تر شود. این رویکردی است که در مسجد فخرآباد به آن توجه ویژه‌ای شده‌است.
زعفرانی دبیر شورایاری محله دروازه شمیران در اینباره می‌گوید:« یکی از برنامه‌های اصلی مسجد فخرآباد که با همکاری شورایاری محله به اجرا درآمده برگزاری جلسات رفع مشکلات مردم با حضور اهالی محله است. البته این برنامه در تمامی مساجد محله به اجرا درآمده و هر هفته در یکی از مساجد اجرا می‌شود.
هفته آینده نیز این جلسه در مسجد فخرآباد برپا می‌شود تا مردم مشکلات خود را از طریق مسجد اعلام کنند. رونوشت مشکلات به امام جماعت مسجد ارائه می‌شود تا در روند رفع آنها قرار گیرد. این موضوع از برنامه‌های ویژه‌ای است که در محله به طور جدی بر آن تاکید شده تا نقش مساجد در رفع مسائل محلات بیش از پیش پر رنگ شود.»
صندوق انتقادات
از آنجا که مسجد فخرآباد از تمامی نقاط تهران مراجعه کننده دارد و یکی از آثار باستانی ایران نیز برشمرده می‌شود، می‌طلبد که مردم از مسائل مختلف آن با خبر بوده و در تصمیم‌گیری‌های آن نقش داشته باشند.
حجت‌الاسلام اهلیان امام جماعت مسجد فخرآباد درباره نقش مردم در پیشبرد اهداف مسجد می‌گوید:« این مسجد یک مکان شناخته شده در میان مردم تهران است و طی سالیان درازی که ساختمان آن بنا شده بیشتر مردم تهران در آن تردد داشته‌اند و با مشکلات و مسائل آن آشنا هستند.
با این حال برای برقراری ارتباط بیشتر با مردم و همچنین ورود آنها به مباحث مختلف صندوقی در مسجد با عنوان صندوق پیشنهادات و انتقادات تعبیه شده که مردم می‌توانند نظرات خود را نه تنها در مورد مسجد بلکه در مورد فعالیت شورایاری‌ها و شهرداری ارائه دهند. تا به حال بسیاری از نظرات مردم در رابطه با مسائل مختلف مورد بررسی قرار گرفته و به اجرا درآمده است.»
مشکل ترافیکی
مسجد فخرآباد در مکانی واقع شده که یکی از شریان‌های اصلی تردد خودرو در منطقه 12 محسوب می‌شود. این مسجد در تقاطع خیابان فخرآباد و خیابان ابن‌سینا قرار دارد و در زمان‌هایی که مراسمات مذهبی در آن برگزار می‌شود مشکلات ترافیکی را برای خیابان‌های اطراف ایجاد می‌کند.
این مشکل از سوی مردم محله بررسی شده و توسط اعضای هیأت امنای مسجد و شورایاری محله به شهرداری انعکاس داده شده تا در جهت رفع آن اقدام شود. با توجه به مجاور بودن مسجد با ایستگاه متروی دروازه شمیران، وجود یک پارکینگ در مجاورت مسجد باعث رفع این مشکلات می‌شود و شهرداری نیز بررسی‌های بعمل آورده تا این فضا برای پارک خودروها ایجاد شود و مشکل ترافیکی هرچه زودتر رفع شود.
شهرداری منطقه 12 بعد از بازسازی بنای فخرالدوله تاکید ویژه‌ای به بازسازی نمای مسجد فخرآباد دارد و بزودی این بنای تاریخی نیز مورد بازسازی قرار می‌گیرد. در کنار این مسجد نیز ساختمان پرچم واقع شده که این ساختمان نیز از لحاظ تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مبنای بازسازی در کنار مسجد می‌باشد.
فضای ورزشی
یکی از دغدغه‌های فکری اعضای هیأت امنای مسجد فخرآباد نزدیک شدن جوان‌ها با فضای مقدس مسجد است. از این رو امکاناتی فراهم شده تا تردد جوان‌ها به مسجد با اشتیاق صورت بگیرد.
اهلیان در اینباره می‌گوید:« دلایل بسیاری برای ورود جوان‌ها به مساجد وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد. ورزش بهترین راه برای جذب جوان‌هاست و به همین منظور فضایی از مسجد به باشگاه ورزشی تبدیل شده تا جوان‌ها علاوه بر گذراندن اوقات خود در فضایی ورزشی به مسجد رو بیاورند. در این باشگاه ورزشکاران زیادی به جامعه ورزشی معرفی شدند که امروز از جمله ورزشکاران قهرمان کشوری هستند و برخی از آنها نیز در سطوح مربیگری فعالیت می‌کنند.»
دانشگاه انسان سازی
مردم ایران از جمله اجتماعی هستند که مذهب اسلام را سینه به سینه به جوان‌های خود سپردند و امروز شاهد آن هستیم که جوان‌های ایرانی نه تنها با دین و مذهب خود فاصله نگرفته‌اند، بلکه با آن زندگی می‌کنند. اهالی محله دروازه شمیران نیز از این قاعده مستثنی نیستند و با وجود اینکه انگیزه‌هایی برای آنها در مسجد بوجود آمده، اما به صورت خود‌جوش حضوری پر رنگ در فعالیت‌های مسجد دارند.
حجت‌الاسلام اهلیان در اینباره می‌گوید:« جوان‌های این منطقه در تمامی فعالیت‌های مسجد حضوری پررنگ دارند و همیشه پیشرو در اجرای مراسم‌های مذهبی بوده‌اند در واقع مسجد برای این جوان‌ها حکم دانشگاه انسان‌سازی دارد. جوان‌ها علاوه بر حضور مستمر در برنامه‌های ویژه‌ای که با همکاری شهرداری در اعیاد و سوگواری‌ها برگزار می‌شود، دارند، خود نیز برنامه‌های فرهنگی در مسجد با کمک شورای محله به اجرا درآورده‌اند.
همشهری جمعه
