و این در حالی است که به گفته نجف‌علی حسنلو مسئول واحد بهداشت شهرستان زنجان 31/3 درصد دندان‌های کودکان 3 ساله و 7/5 درصد دندان‌های کودکان زیر 6 سال استان دچار پوسیدگی است، به علاوه هر کودک 12ساله زنجانی 26/2 درصد دندان پوسیده دارد.
ازدحام بیماران در مطب‌ها و کلینیک‌های تخصصی دندانپزشکی از یک سو و بالا بودن تعرفه دندانپزشکی از سوی دیگر سبب ایجاد مشکلاتی برای مردم شده است. تحت پوشش بیمه نبودن خدمات دندانپزشکی و تخصیص نیافتن بودجه مناسب برای درمان هم از دیگر مشکلات است.
به طوری که لاری یکی از شهروندان زنجانی در این باره می‌گوید: 6 سال است که بیشتر دندان‌هایم پوسیده شده است اما به دلیل هزینه‌های بالای دندانپزشکی نتوانستم به دندانپزشک مراجعه کنم زیرا در آن صورت باید حقوق یک ماهم را تنها برای ترمیم یک دندان بدهم که برایم مقدور نیست. به علاوه تعداد پزشک متخصص کودکان در استان کم است و بعضی از دندانپزشکان نیز از پذیرش کودکان خودداری می‌کنند.
یک دندانپزشک نیز در این باره می‌گوید: تعرفه دندانپزشکی، براساس مواد به کار رفته، نوع خرابی دندان، خدمات ارائه شده و.. آن هم از سوی وزارت بهداشت تعیین می‌شود. به علاوه هرچند دندانپزشکی کاری سخت، دقیق، زمان‌بر و پرهزینه است اما هزینه‌های دندانپزشکی در ایران کمتر از هزینه‌هایی است که در کشورهای دیگر دریافت می‌شود. با این حال باز هم پرداخت این هزینه‌ها برای بعضی از مردم مقدور نیست چرا که این نوع خدمات تحت پوشش بیمه نیست.
دکتر کامران یزدانی، جراح و دندانپزشک نیز می‌گوید: رعایت بهداشت دهان و دندان در کشور ما به عنوان یک فرهنگ نهادینه نشده است، بعضی از افراد تصور می‌کنند زمانی که دندانی را ترمیم می‌کنند، همان ترمیم لحظه‌ای کافی است و دیگر نباید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند
در صورتی که این گونه نیست و باید بیشتر از قبل بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد. حتی بیشتر افراد جامعه برای بهداشت دندان‌هایشان ارزشی قائل نیستند و تا زمانی که دردی در دندان‌هایشان نداشته باشند، به دندانپزشک مراجعه نمی‌کنند.
عوارض رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
دهان دروازه بدن است و بسیاری از عفونت‌های دهان و لثه بر کارکرد قلب و به ویژه دریچه‌های آن تاثیر بسیار نامطلوبی دارد، به علاوه طبق گفته دندانپزشکان، پوسیدگی دندان نوعی بیماری میکروبی است که به علت مراقبت نکردن صحیح از دندانها و نفوذ نوعی باکتری در دندان به وجود می‌آید.
در دندان مستعد پوسیدگی به علت رعایت نکردن بهداشت و مصرف مواد غذایی نامناسب مانند مواد قندی، بستر خوبی برای رشد باکتری ایجاد می‌شود که در نهایت به بروز بیماری می‌انجامد. التهاب و ناراحتی لثه نیز دومین بیماری شایع کشور است، این بیماری می‌تواند به بافت‌های نگه دارنده دندان آسیب وارد کند و باعث نابودی دندان شود و در نهایت به بروز بیماری‌های قلبی و عروقی بینجامد. می‌توان گفت بی‌توجهی به بهداشت دهان و دندان زمینه ساز ابتلا به انواع بیماری‌هاست.
طبق یافته‌های علمی یکی از دلایل عمده افزایش بیماری‌های قلبی، افزایش کلسترول بد خون و نیز بیماری‌های گوارشی ناشی از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه است و همین عوامل که باعث بالا رفتن کلسترول بد خون و ایجاد رسوب در دیواره رگ‌ها می‌شود در نهایت به سکته قلبی می‌انجامد.
نقش تغذیه در پوسیدگی دندان
وقتی رابطه تغذیه با سلامت دندانها را مورد بحث قرار می‌دهیم بهتر است 2 مطلب را جداگانه در نظر بگیریم یکی موقعی که دندانها در حال تشکیل شدن هستند (که مسلما هرچه بهتر تشکیل شوند مقاوم‌ترند) و دیگری زمانی است که دندانها از روی فک بیرون آمده‌اند و غذاهای مختلف مستقیما روی مینا قرار گرفته و تاثیر می‌گذارند. مثلا قند، شکر معمولی و عسل بیشترین عامل پوسیدگی دندانها هستند.
همچنین جالب است بدانید که شیرینی مضر میوه در عرض 5 دقیقه از دهان پاک می‌شود در حالی که شیرینی موادی مثل تافی، کارامل و شکلات 15 تا 20 دقیقه و گاهی در مورد آدامس تا 40 دقیقه بیشتر باقی می‌ماند و این در حالی است که شیرینی موجود در میوه تازه نمی‌تواند به دلیل وجود فیبر ایجاد پوسیدگی کند اما میوه‌های خشک شده مانند کشمش، خرما، انجیر خشک به راحتی می‌تواند سبب پوسیدگی شوند.
به علاوه فراموش نکنید که شیر برای بدن انسان بسیار ضروری است ولی اگر بی‌رویه و یا شیرین استفاده شود سبب پوسیدگی دندان می‌شود. مادرانی که شب‌ها در هر وقت و هر ساعت به کودکان خود شیر می‌دهند یا بچه‌هایی که از شیشه شیر، شیر می‌خورند و مقداری هم به شیرشان شکر اضافه می‌شود غالبا خیلی زود دچار پوسیدگی‌های شدید و سریع می‌شوند و اغلب دیده می‌شود
که به این کودکان آب میوه یا چای شیرین، آب قند و آب نبات و بیسکوئیت حل شده در چای داده می‌شود که باعث افزایش میزان پوسیدگی دندان‌هایشان نیز می‌شود و نه تنها نفعی به کودکان نمی‌رساند بلکه باعث خرابی دندانها نیز می‌شود.
راه‌های پیشگیری از پوسیدگی
دکتر یزدانی با اشاره به علائم پوسیدگی همچون تغییر رنگ دندان، به وجود آمدن حفره، حساسیت و درد نسبت به گرما، سرما و شیرینی یا درد در هنگام جویدن، در مورد راه‌های پیشگیری از پوسیدگی می‌گوید: برای افرادی که مستعد پوسیدگی دندان هستند استفاده از فلوراید و مالیدن آن بر سطح دندان ضروری است. زیرا تعداد زیادی از افراد ی که دچار پوسیدگی دندان می‌شوند
دچار کمبود این ماده هستند. همچنین شستشوی دندانها و مسواک زدن پس از هر وعده غذا مخصوصا قبل از خواب (زیرا در موقع خواب حدود 8 ساعت به میکروب‌های دهان اجازه فعالیت کامل داده می‌شود) از ضروری‌ترین اعمال بهداشتی است. استفاده از نخ دندان و همینطور دهان شویه مناسب مانند آب نمک نیز روی این منظور مفید و موثر است.
همشهری استانها
