همشهری آنلاین- بهاره خسروی : بید درختی در اندازه های متوسط تا بزرگ است و سرعت رشد بالایی دارد که طول آن در زمان رشد به ارتفاع ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر می رسد و چیزی در حدود ۴۰ تا ۷۵ سال عمر می کند. در دنیا بیش از ۴۰۰ گونه های متفاوت از بید را داریم اما در تهران معروف ترین آنها که مورد استقبال عموم قرار گرفته درخت بید مجنون است.
این درخت به دلیل اینکه از شاخه های سر به زیر تشکیل شده به درخت بید مجنون معروف است. بر اساس نظریه کارشناسان نشستن زیر سایه این درخت، موجب تقویت اعصاب و رفع افسردگی می‌شود و همچنین خاصیت تب بری هم دارد.
سبقه درخت بید در تهران به وجود دو درخت بید ۸۰۰ ساله در محله پونک می رسد. اما اینکه از چه زمانی مردم شروع به کاشت درخت بید در خانه های کردند آمار دقیقی در دسترس نیست. به گفته «نصرالله حدادی» تهران شناس، درخت بید یکی از درختانی است که با آب و هوای تهران سازگاری و ریشه های تنومندی داشت که آب را خوب جذب می کرد به نوعی از درختان قانع محسوب می شد. به همین دلیل مردم وقتی داخل حیاط خانه ها چاه می زدند در کنارش درخت بید یا چنار به دلیل وجود ریشه هایی قوی و طول و دراز و همچنین قدرت جذب بالای آب می کاشتند.»
اغلب تهرانی ها در حیاط خانه یا محله شان بیشتر گرایش به کاشت درخت بید مجنون داشتند. برای مثال خانواده مستوفی الممالک در باغ شخصی شان بیشتر درخت بید می کاشتند. «مهرشاد کاظمی» تهران پژوه درباره چرایی این ماجرا تعریف می کند: «بر اساس یک باور عامیانه که بیشتر میان اهالی ونک رایج بود. درخت بید نشانه بد یمنی و نحوست در خانه بود. به همین دلیل از کاشت این درخت خود داری می کردند و اگر هم قرار به کاشت آن بود بیشتر گرایش به کاشت بید مجنون بود.»
با همه این اوصاف اگر به تاریخ و اسامی محله های تهران سرک بکشیم یکی از محله های معروف شرق تهران باغچه بیدی که زمانی از اراضی دولاب محصوب می شد با نام درخت بید گره خورده است. «سید تقی هاشمی دولابی» از اهالی قدیمی محله دولاب درباره علت نامگذاری این محله تعریف می کند: «محدوده باغچه بیدی جایی بود که آب هایی که از سمت شمیران به مسیر اراضی دولاب سرازیر می شدند جمع می شد. قناتی هم درآن وجود داشت. کشاورزان دولابی از این محدوده آب را برای زمین هایشان جمع آوری و تقسیم می کردند به مرور زمان در کنار این مسیر درخت هایی کاشتند و این محدوده ابتدا از آن به عنوان باغچه یاد می شد محل تجمع کشاورزان و اهالی دولاب برای جمع کردن آب شد. این تجمع ها نیاز به جایی برای استراحت و چند ساعتی دور همی داشت به همین دلیل قهوه خانه ای در محدوده باغچه کاشتند. تا اینکه از سوی دولت در این محدوده پارکی ساخته شد که در آن درختان بید کاشتند و میان اهالی به باغچه بیدی معروف شد.»
نظر شما