همشهری آنلاین - مریم سرخوش: سیل سیستان و بلوچستان که آمد، مهم‌ترین برنامه‌ریزی بهداشتی حوزه سلامت، تامین آب سالم برای مردم سیل‌زده بود که اگر محقق نمی‌شد، می‌توانست منجر به شیوع حدود ۲۰۰ بیماری مختلف در این منطقه شود.
اولویت دیگر هم فعال‌تر شدن به‌ورزان در میان مردم بود که به دلیل آسیب به خانه‌های بهداشت، تا حدودی خدماتشان تحت تاثیر قرار گرفت. حالا هم که سیل فروکش کرده و آب‌های روان کمتر شده‌اند، مهم‌ترین مساله مشکلات روحی – روانی است که سیل‌زده با آن مواجه شده‌اند.
وضعیت ویژه‌ای که به گفته حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزیر بهداشت به همشهری کمتر کسی در بروز حوادث و بلایای طبیعی به آن توجه می‌کند و تمرکز اصلی بر خدمات درمانی، امدادرسانی و اسکان مردم آسیب دیده است.
آسیب جدی به امکانات سلامت‌محور
فرشیدی با تاکید بر این که نه به دلیل بروز سیلاب که در هر زمانی بحث سلامت اهمیت دارد، می‌گوید: «بعد از حوادثی که ناخواسته مردم را درگیر می‌کند و پس از دسترسی به خدمات امداد و درمان، بحث‌های روانی مهم‌ترین مساله است که کمتر به آن توجه می‌شود. اما درباره مردم سیل‌زده سیستان و بلوچستان این بار یکی از برنامه‌های در اولویت ما همین خدمات بهداشت روان بود تا منجر به بروز اختلال روان در آنها نشود.»
این مسئول با بیان این که سیستان و بلوچستان در مقایسه با سایر استان‌های کشور چند ویژگی متفاوت دارد که چندان هم مطلوب نیست، ادامه می‌دهد: «پراکندگی شهرها و روستاها در این منطقه زیاد است، زیرساخت‌های بهداشتی به ویژه در مناطق ایرانشهر و چابهار که اخیرا درگیر سیلاب شدند، بسیار پایین است. آماری هم که درباره مرگ و میر مادران باردار در کشور وجود دارد، در این منطقه نسبت به سایر نقاط کشور بیشتر است. این در حالی است که در سیلاب اخیر، همان ارتباطات ضعیفی هم که داشتند، قطع و دسترسی بیماران به خدمات مورد نیازشان کمتر شد.»
او ادامه می‌دهد: «از همان روز اول بروز سیل یکی از مهم‌ترین اقدامات جابجایی مادران باردار به نقاط ایمن بود و در همان هفته اول حدود ۶۰ مادر باردار به نقاطی منتقل شدند که دسترسی به خدمات درمانی بیشتری داشته باشند.»
بیماری‌های گوارشی شیوع پیدا نکرد
فرشیدی یکی از اولویت‌های نظام سلامت در زمان بحران‌ها را مساله آب می‌داند که حتی بیشتر از تامین سرپناه اهمیت دارد و در توضیح بیشتر می‌گوید: «آب اگر آلوده شود می‌تواند بیش از ۲۰۰ نوع بیماری مختلف ایجاد کند. برای پیشگیری از این مساله همان ابتدا مکاتبه با وزارت نیرو و وزارت کشور برای این که تامین آب سالم به چه صورتی تامین شود، صورت گرفت. از دانشگاه‌های مختلف کشور هم محلول کلر به شهرهای سیل‌زده ارسال شد. بودجه‌ای هم در اختیار دانشگاه علوم پزشکی این منطقه قرار گرفت که مواد مورد نیاز رفع آلودگی‌های آب را به سرعت خریداری کنند تا آب آشامیدنی سالم به هر شکلی تدارک دیده شود.»
او ادامه می‌دهد: «مجموع این تلاش‌ها باعث شده که اکنون با عارضه گوارشی مثل اسهال یا حتی شیوع وبا در این منطقه مواجه نباشیم. البته هنوز آبی که در این منطقه مانده، آلودگی دارد و با توجه به وضعیت منطقه انتظار نداریم که با جوشاندن آب مشکل برطرف شود. باید تا برطرف شدن کامل آلودگی، توزیع آب با تانکر یا به صورت بسته‌بندی ادامه داشته باشد.»
بیشتر بخوانید
شرایط پسا سیل سلامت مردم را تهدید می‌کند
جزئیات امدادرسانی به سیل زدگان سیستان و بلوچستان
در سیل سیستان و بلوچستان مردم رها شده بودند؟
یک بیماری جدی در جنوب شرق کشور
معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که درباره بیماری‌های عفونی در این مناطق چه اقداماتی در حال انجام است، بیان می‌کند: «یکی از مشکلات جدی در سیستان و بلوچستان مالاریاست و کلیه مواردی که مشکوک به این بیماری باشد در حال کنترل است. درباره احتمال شیوع دیگر بیماری‌ها هم از چند استان تیم‌های بهداشتی کمکی به این منطقه اعزام شدند. در پیشگیری از بیماری‌ها ما کار راحت‌تری در مناطق روستایی داریم چون اهالی روستا با مسئولان خانه‌های بهداشت ارتباط و اعتماد بیشتری دارند اما در شهرها مشکلاتی از نظر عدم دسترسی وجود دارد.»
او تاکید می‌کند: «اکنون خانه‌های بهداشت نمی‌توانند فعالیت خود را انجام دهند، چون دچار آسیب‌هایی به دلیل ورود گل و لای شده‌اند. این مشکلات تا زمان تخلیه و استقرار تجهیزات پزشکی ادامه دارد. از سوی دیگر حدود ۴۰تا ۵۰هزار نفر در این منطقه جابجا و به مناطق ایمن منتقل شدند. این افراد باید به خانه‌های خود برگردند و تا این زمان نیاز است که مراقبت و مداخلات ما ادامه داشته باشد.»
این مسئول با بیان این که اکنون مشکلات ناشی از سیلاب تا حدودی برطرف شده و از این به بعد مساله آسیب‌های روانی است، ادامه می‌دهد: «مداخلات ما بیشتر در حوزه اجتماعی – روانی خواهد بود. این افراد عزیزانشان یا اموالشان را از دست داده‌اند و مساله مهم این است که با این سوگ کنار بیایند و دچار افسردگی نشوند. گروه سلامت روان ما به این حوزه ورود کرده‌اند و خدمات کارشناسان روان در حال ارائه است.»
به گفته معاون بهداشت ارائه خدمات بهداشت روان در مناطق سیل‌زده سیستان و بلوچستان با حضور روانشناسان مستقر در این استان و نیروهای کمکی علوم پزشکی کرمان و هرمزگان در حال انجام است. این کارشناسان به ویژه در نقاطی که مردم چادر زده و از خانه خود دور هستند، حاضر می‌شوند و مشاوره‌های لازم را ارائه می‌کنند.
نظر شما