صدور مجوز ساخت شهرک صنعتی در 13 کیلومتری شمال‌غرب شهر نوش آباد حوالی دشت شمس آباد، آرام و بی‌سرو صدا در حال نزدیکی به آثار تاریخی منطقه آران و بیدگل و تخریب آثار تاریخی این منطقه است و با ساخت این شهرک این منطقه از حالت بکر خارج شده و حریم منظری این قلعه نیز مخدوش می‌شود.
در حالی که رئیس اداره میراث فرهنگی این شهرستان اعلام کرده این اقدام بدون اجازه و استعلام صورت گرفته است تعدادی از انجمن‌های میراث فرهنگی آران و بیدگل از احداث شهرک صنعتی در نزدیکی آثار تاریخی شهرستان ابراز نگرانی کرده‌اند.
علیرضا محسنی‌تبار، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آران و بیدگل با بیان اینکه فرمانداری شهرستان بدون هماهنگی و اجازه ما مجوز این شهرک صنعتی را صادر کرده است، معتقد است: متأسفانه در این زمینه هیچ اطلاعی به اداره میراث فرهنگی آران و بیدگل داده نشده است.
وی ضمن انتقاد از این نوع فعالیت آن هم بدون در جریان قرار دادن اداره میراث فرهنگی منطقه ادامه داد: البته پس از اطلاع در این مورد بررسی‌های لازم را انجام دادیم؛ خوشبختانه این شهرک با آثار تاریخی این منطقه هزار متر فاصله دارد و خطری را متوجه آثار تاریخی نمی‌کند اما نگرانی اصلی به شهر زیر زمینی نوش آباد بازمی‌گردد. این محوطه 8 هزار‌متر با شهر زیر زمینی نوش آباد فاصله دارد و نمی‌تواند حریم منظری این شهر تاریخی را تهدید کند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری این منطقه با تاکید بر اینکه این نخستین باری نیست که دستگاه‌های دولتی بدون مجوز از سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری چنین اقداماتی را انجام می‌دهند و قطعا آخرین بار نیز نخواهد بود؛ گفت: فرمانداری آران و بیدگل بدون استعلام میراث فرهنگی احداث شهرک صنعتی را آغاز کرده اند و مشکل اصلی نیز همین امر است.
علیرضا محسنی‌تبار، با اشاره به اینکه اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آران و بیدگل تاکنون در این زمینه اقدامات لازم را انجام داده، افزود: در نهایت این اداره به این نتیجه رسیده که در این مکان تجاوزی به حریم آثار تاریخی صورت نگرفته است.
او در مورد این موضوع که دستگاه‌های دولتی که معمولا فعالیت‌های عمرانی انجام می‌دهند حریم آثار تاریخی را خواسته و ناخواسته و یا شاید دانسته و ندانسته تهدید می‌کنند، معتقد است: اداره میراث فرهنگی آران و بیدگل درصورت هرگونه تخلفی در حریم آثار تاریخی شهرستان اقدامات لازم را انجام می‌دهد.
داستان قدیمی بیدگل
صدور مجوز برای ساخت شهرک صنعتی در نزدیکی این منطقه تاریخی در حالی پیگیری می‌شود که اداره باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان نیز نسبت به این موضوع حساس شده و ابراز نگرانی کرده است.
به‌نظر می‌رسد حوادثی مانند برج جهان نما و عبور مترو از چهار باغ این سازمان را به این‌گونه مسائل حساس کرده است.رئیس اداره باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی اصفهان در این باره گفت: بازدیدی از این محوطه داشتیم و فعلا هیچ خطری آثار باستانی این محدوده را تهدید نمی‌کند.
جاوری با بیان اینکه البته وجود قلعه فخر آباد در این حوالی نگرانی‌هایی را برای مسئولان سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان ایجاد کرده است، معتقد است: در این محوطه آن هم در هزار متری آن یک محوطه باستانی به نام قلعه فخرآباد وجود دارد که احداث این شهرک می‌تواند به نوعی به حریم منظری این قلعه آسیب وارد کند.
مشکلات منطقه آران و بیدگل که در حال حاضر به تهدیدی جدی برای آثار تاریخی این منطقه به شمار می‌رود محدود به ساخت و سازهای بی‌حد وحصر نبوده و آلودگی‌های زیست‌محیطی در این محدوده نیز آسیب‌های جدی را متوجه آثار باستانی منطقه کرده است و به‌نظر می‌رسد احداث شهرک در این محوطه بیش از اینکه به سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آسیب برساند به بحث آلاینده‌های محیط و محیط‌زیست آسیب می‌رساند.
نکته پایانی جاوری نیز حائز اهمیت است، او می‌گوید: مشکل اصلی این محوطه این است که بدون اخذ مجوز و استعلام از سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان و اداره آران و بیدگل این شهرک در این محوطه احداث شده است.سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان تاکنون تمامی اقدامات لازم و پیشگیرانه را در این محدوده انجام داده است اما بهتر بود که فرمانداری آران وبیدگل توجهی به این محدوده تاریخی داشت.
عبور از قانون
کویر تاریخی آران و بیدگل برای نخستین بار نیست که به مرکز ثقل مناقشات دوستداران آثار تاریخی و فرمانداری این شهر تبدیل شده است و حرف و حدیث‌ها در مورد ساخت این شهرک صنعتی در حالی مطرح می‌شود که مسئولان شهر نوش‌آباد اقدامات خود را در این رابطه کاملا قانونی دانسته و هیچ مشکلی را درخصوص احداث این شهرک صنعتی قابل طرح نمی‌بینند.
روحانی، بخشدار مرکزی نوش‌آباد، اقدامات فرمانداری را در چارچوب قانون می‌داند و معتقد است هیچ‌گونه تخطی‌‌ای صورت نگرفته است این در حالی است که طبق مصوبه هیات وزیران در سال 82 به‌منظور حفاظت از میراث فرهنگی کشور و جلوگیری از بروز اختلاف و پیگرد قضایی، تمامی دستگاه‌های اجرایی قبل از آغاز طرح‌های عمرانی موظفند ضوابط حفاظت از میراث فرهنگی را از سازمان متبوع استعلام کنند.اما به گفته اداره میراث فرهنگی این منطقه تا به حال هیچ استعلامی از سازمان میراث فرهنگی استان در مورد ساخت و سازها در حریم این منطقه تاریخی صورت نگرفته است.
محسن جاوری، رئیس اداره باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی اصفهان با تایید اینکه این اقدام از لحاظ منظری چهره کویر را مخدوش می‌کند، معتقد است: در حال حاضر تجاوزی به حریم میراث فرهنگی صورت نگرفته که بتوان به استناد قانون اقدامی صورت داد.
با اینکه گفته می‌شود فاصله مکانی شهرک صنعتی در فاصله بیش از یک کیلومتری از نخستین اثر تاریخی کویر-قلعه فخرآباد - قرار دارد، اما آنچه مسلم است اینکه احداث چنین طرح عظیمی به‌دلیل شخم زدن و خاکبرداری از منطقه قطعا مشکلات زیادی از جمله حذف منظر طبیعی تپه‌های تاریخی و تاثیرگذاری بر جلوه طبیعی کویر نوش‌آباد را به همراه خواهد داشت.
