ما در زنجان هستیم، شهری که مردم آن به زبان‌های فارسی و ترکی صحبت می‌کنند و آثار تاریخی فراوانی دارد.
در شهر سلطانیه و 35 کیلومتری زنجان، بنایی وجود دارد به نام گنبد سلطانیه. بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان و میراث جهانی یونسکو. بنایی از دوره ایلخانیان. وارد ساختمان گنبد که می‌شویم، روی تابلوی راهنمای نوشته شده: «بنای گنبد سلطانیه از نظر حجم و فرم معماری اهمیت بسیاری دارد و در تاریخ معماری ایران نقطه عطفی محسوب می‌شود.»
گنبد سه طبقه دارد. از طبقه اول شروع به حرکت می‌کنیم. این بنا در دوران حکومت اولجایتو* ساخته شده است.
عکس ها: پایگاه اینترنتی میراث فرهنگی
گنبد سلطانیه، پنجره‌ها و سقف‌های دیدنی و قشنگی دارد. وقتی از پله‌ها وارد طبقه‌ها می‌شوی، بعد از یک دور دوباره به جای اولت برمی‌گردی. نمای شهر از طبقه آخر واقعاً دیدنی است. نسیم می‌وزد. در گرمای تابستان نسیم سلطانیه به بازدیدکننده‌ها آرامش می‌دهد. می‌گویند ساخت این گنبد 15 سال طول کشیده است، البته در برخی نوشته‌ها 9 سال نقل شده است. هرچند بر سر سال شروع ساخت این بنا بین تاریخ‌نویس‌ها اختلاف‌نظر است، اما زمان آن را در سال 704 هـ.ق می‌دانند.
می‌دانم نباید به این دیوارهای گچ‌کاری شده دست بزنم، اما دلم می‌خواهد به این دیوارها دست بزنم تا باورم شود که همه چیز در اینجا حقیقت دارد.
عکس: پایگاه اینترنتی مردم نو
وقتی از پله‌های پیچ در پیچ و بلند گنبد بالا می‌رفتیم، یکی از خانم‌های بازدیدکننده می‌گفت شیب پله‌های اینجا از منارجنبان اصفهان هم بیشتر است. در طبقه آخر به گنبدی هشت‌ضلعی می‌رسیم؛ گنبدی با قطر دهانه 5/25 متر و ارتفاع 5/48 متر.
گفته می‌شود که اولجایتو در این بنا دفن شده، اما عده‌ای معتقدند که مقبره او در کوه‌های اطراف بنا شده است.
می‌ایستیم و عکس یادگاری می‌گیریم و صدای راهنمای تور را می‌شنویم: «در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شده است.»
--------------
* اولجایتو هشتمین سلطان از سلسله ایلخانیان است. او پس از اسلام آوردن، نام خود را به محمد خدابنده تغییر داد. اولجایتو به معنی خوش‌شانسی است.
